Thành phần Ban tổ chức Cuộc thi gồm Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bộ Ngoại giao, Đài Tiếng nói Việt Nam, Báo Quân đội nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam, Báo Tài nguyên & Môi trường, Báo Quảng Ninh, Báo Bà Rịa – Vũng Tàu, Báo Tiền Phong.

Tại buổi họp báo, ông Đào Duy Quát, Tổng biên tập Báo Điện tử ĐCSVN, Trưởng ban tổ chức cuộc thi đã chính thức phát động cuộc thi năm 2009. Ông Đào Duy Quát cho biết: Cuộc thi nhằm đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền biển, đảo, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân về vị trí chiến lược của biển, đảo nước ta. Phấn đấu thực hiện mục tiêu đến năm 2020 đưa nước ta trở thành quốc gia mạnh về biển, làm giàu từ biển, bảo vệ vững chắc chủ quyền, quyền chủ quyền quốc gia trên biển, đảo của Tổ quốc. Cuộc thi cũng nhằm giúp các đơn vị quan tâm chủ động xây dựng kế hoạch tuyên truyền, tiếp tục tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết, Chương trình hành động của cấp ủy các cấp, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Trung ương 4 (khóa X) của Đảng về Chiến lược Biển Việt Nam đến năm 2020.

Đây là cuộc thi có nhiều điểm mới khác biệt so với các cuộc thi thông thường. Cụ thể, tiêu chí và thể lệ cuộc thi được mở rộng, người dự thi có thể lựa chọn hoặc cùng lúc tham gia thi trắc nghiệm trên mạng internet qua việc truy cập vào các trang web của các báo điện tử như Báo Điện tử Đảng cộng sản Việt Nam, Tiền Phong, Quân đội nhân dân, Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, website Bộ Tài nguyên môi trường, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch... và tham gia thi viết với các thể loại báo chí trên các tờ báo bảo trợ thông tin cho cuộc thi (xem cụ thể ở Thể lệ).

Về cơ cấu giải thưởng, Ban tổ chức quyết định trao giải thưởng hàng tuần cho những thí sinh dự thi trắc nghiệm và trao giải thưởng cuối cuộc thi cho những thí sinh tham gia thi viết. Mỗi hệ thống giải sẽ có 1 giải Nhất, 1 giải Nhì, 1 giải Ba mỗi tuần, với giá trị giải thưởng tương đương 2 triệu đồng, 1,5 triệu đồng, 1 triệu đồng, cho cuộc thi trắc nghiệm. Cuộc thi viết sẽ có 3 giải Nhất, 7 giải Nhì, 10 giải Ba và 20 giải Khuyến khích cho các tác phẩm dự thi. Các tiêu chí đánh giá tác phẩm dự thi dựa trên tính chân thực, tính thuyết phục và khoa học, tính hiệu quả, tính hoàn thiện.

Ông Nguyễn Văn Đức, Thứ trưởng Thường trực Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Cuộc thi Tìm hiểu biển, đảo Việt Nam lần đầu tiên tổ chức mong muốn thu hút được đông đảo các thí sinh tham gia. Ban Tổ chức hy vọng thông qua cuộc thi này, ngày càng có đông đảo người dân Việt Nam có được những hiểu biết đầy đủ và toàn diện hơn về biển, đảo Việt Nam và các vấn đề liên quan đến Biển Đông. Đó là những nhận thức quan trọng như vị trí, vai trò, tiềm năng thế mạnh của biển, đảo Việt Nam; những kiến thức cơ bản phổ thông về Luật biển quốc tế và hệ thống pháp luật về biển đảo nước ta; phát triển kinh tế biển; bảo vệ môi trường biển; kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu ở vùng biển và hải đảo; các vấn đề xã hội biển đảo,...” .

Sau buổi họp báo phát động cuộc thi “Tìm hiểu biển, đảo Việt Nam” tại Hà Nội, vào hồi 8 giờ ngày 31 tháng 3, các trang web của các báo điện tử như Báo Điện tử Đảng cộng sản Việt Nam và của các đơn vị tham gia đồng tổ chức sẽ có các câu hỏi của Cuộc thi tuần đầu tiên. Tiếp theo trên các báo in sẽ đăng tải thông báo về cuộc thi này và nhận bài viết gửi về.

Thí sinh dự thi có thể gửi bài dự thi về bất cứ tòa soạn nào tham gia đồng tổ chức Cuộc thi, sau đó các tòa soạn sẽ lựa chọn để đăng tải bài viết trên báo mình. Thời hạn nộp bài dự thi đến hết ngày: 15 tháng 8 năm 2009

Lễ trao giải cuộc thi sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào cuối tháng 8/2009 và được truyền hình trực tiếp trên VTV1 Đài Truyền hình Việt Nam và trực tuyến trên Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam.

Chủ tịch Hội đồng giám khảo cuộc thi 2009 là TS. Đào Duy Quát. Các thành viên Hội đồng giám khảo là các nhà quản lý, các chuyên gia đầu ngành của các Bộ, các Viện nghiên cứu, các cơ quan thông tin truyền thông tại Việt Nam. Ngoài ra, cuộc thi “Tìm hiểu biển, đảo Việt Nam” 2009 còn được bảo trợ thông tin bởi các cơ quan báo chí tham gia Cuộc thi này.

Ban tổ chức cuộc thi kỳ vọng với hình thức thi phong phú, số lượng câu hỏi đa dạng, sẽ có nhiều bài dự thi gửi về nhằm có những đóng góp vào việc nâng cao nhận thức của toàn xã hội về biển đảo như mục tiêu cao nhất của cuộc thi.