Đây là gói trừng phạt thứ hai được áp dụng đối với quốc gia Hồi giáo này kể từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran….

Hôm qua (4/11) là hạn chót Mỹ đưa ra để các nhà nhập khẩu dầu thế giới chấm dứt hoàn toàn các hoạt động mua bán với Iran nhằm giảm lượng nhập khẩu dầu mỏ từ nước này về con số 0. Hôm nay, Washington dự kiến sẽ liệt hơn 700 cá nhân và thực thể vào danh sách trừng phạt liên quan đến Iran.

Phản ứng trước động thái trên của Mỹ, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cho rằng, Mỹ đang đối mặt với “sự phản đối thực sự” ở khắp nơi trên thế giới khi Washington quyết định tái áp đặt các biện pháp trừng phạt Tehran nhằm vào lĩnh vực xuất khẩu dầu mỏ và tài chính. Ông Mohammad Javad Zarif đã điện đàm với Đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại Federica Mogherini và những người đồng cấp của Đức, Thụy Điển, Đan Mạch nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của châu Âu trong bối cảnh Mỹ tái áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Tehran. Về phần mình, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Bahram Qasemi khẳng định, Mỹ sẽ không thể thực hiện bất cứ biện pháp nào chống lại Iran. Ông nhấn mạnh, Tehran có sự hiểu biết và khả năng để quản lý các vấn đề kinh tế của nước này. Các biện pháp trừng phạt của Mỹ sẽ chủ yếu gây "tác động tâm lý".

Trước đó, Bộ Tài chính Mỹ đã phát đi cảnh báo tới mạng kết nối ngân hàng toàn cầu SWIFT về nguy cơ đối mặt với các biện pháp trừng phạt của Mỹ nếu cung cấp dịch vụ cho các thực thể Iran có tên trong "danh sách đen" của Washington. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cũng xác nhận, nước này đã chấp thuận để 8 nước tiếp tục mua dầu mỏ của Iran sau khi lệnh trừng phạt của Washington nhằm vào các hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Tehran chính thức có hiệu lực từ thời điểm trên. Dù không nêu chi tiết tên từng quốc gia cụ thể, nhưng ông Mike Pompeo khẳng định, EU sẽ không nằm trong danh sách được miễn trừ này.

Ngày 2/11, theo RT, Washington thông báo sẽ áp đặt trở lại tất cả lệnh trừng phạt Iran, vốn đã dỡ bỏ theo thỏa thuận hạt nhân lịch sử năm 2015, được ký kết giữa Iran và nhóm P5+1 (gồm Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc và Đức), được biết với tên gọi đầy đủ là Kế hoạch hành động chung toàn diện (JCPOA). Sau khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào tháng 5, hồi tháng 8 vừa qua, Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào hoạt động xuất nhập khẩu kim loại than, ngành sản xuất ôtô... của Iran.

Trong khi đó, Pháp, Đức, Anh và EU đã ra tuyên bố chung lên án quyết định của Mỹ áp đặt các biện pháp trừng phạt mới đối với nền kinh tế quốc gia Hồi giáo này. Tuyên bố khẳng định: "Mục tiêu của chúng tôi là bảo vệ các doanh nghiệp của châu Âu đang có các thỏa thuận thương mại hợp pháp với Iran". Châu Âu sẽ tìm cách duy trì các kênh tài chính hoạt động với Iran cũng như bảo đảm việc tiếp tục xuất khẩu khí đốt của Iran. 

Việc khôi phục các biện pháp trừng phạt nhằm vào Iran là một phần trong các biện pháp của Washington nhằm gây áp lực buộc Iran hạn chế chương trình hạt nhân và tên lửa, cũng như các hoạt động mà Washington gọi là "tài trợ cho khủng bố". Về phần mình, Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân và tên lửa của quốc gia này đều vì mục đích dân sự và bác bỏ mọi cáo buộc tài trợ cho khủng bố.

Trong bối cảnh gói biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào lĩnh vực dầu mỏ-ngành kinh tế mũi nhọn của Iran bắt đầu có hiệu lực từ ngày hôm nay, các chuyên gia nhận định, những biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào các nước nhập khẩu dầu của Iran có nguy cơ đe dọa sự cân bằng của thị trường dầu mỏ thế giới vốn bất ổn, bởi Iran là nước sản xuất dầu mỏ lớn thứ ba trong Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC). Hầu hết các nhà quan sát tin rằng, các lệnh trừng phạt của Mỹ nhằm vào lĩnh vực dầu mỏ của Iran trong một thời gian dài sẽ làm tăng giá dầu và làm suy yếu đồng USD trên thị trường quốc tế./.

Lâm Anh (qdnd.vn)