Ngày 9/1, tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2013. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự và phát biểu chỉ đạo; cùng dự có Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu; lãnh đạo nhiều bộ, ngành Trung ương; Chủ tịch, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trong cả nước. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị.
Báo cáo tóm tắt tổng kết công tác Tư pháp năm 2012 và phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu năm 2013 do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên trình bày đánh giá công tác tư pháp năm 2012 đã bám sát các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của Quốc hội, Chính phủ, triển khai cơ bản toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ được giao và thu được kết quả trên nhiều lĩnh vực.
Ngành đã hoàn thành tốt nhiệm vụ giúp Chính phủ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổng kết thi hành Hiến pháp năm 1992 , bảo đảm tiến độ và chất lượng. Công tác xây dựng thể chế có nhiều tiến bộ, tạo cơ sở pháp lý cho việc chỉ đạo điều hành các mặt phát triển kinh tế-xã hội của địa phương.
Phương hướng công tác tư pháp năm 2013 được xác định tập trung tham mưu giúp Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành và chính quyền địa phương xây dựng thể chế, trước hết là trong các lĩnh vực có tác động thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, phát huy dân chủ, tiếp tục hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa - khâu đột phá chiến lược trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 2011-2020, trọng tâm là tiếp tục nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 1992 và các đạo luật rường cột của hệ thống pháp luật. Xây dựng và thực hiện quy trình thống nhất trong xây dựng, thẩm định Văn bản Quy phạm pháp luật và kiểm soát thủ tục hành chính nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng công tác xây dựng Văn bản Quy phạm pháp luật.
Ngành xác định tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về tổ chức thi hành pháp luật, từ khâu phổ biến giáo dục pháp luật đến kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật và theo dõi thi hành pháp luật; đẩy mạnh công tác kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật và tổ chức thi hành pháp luật; nâng cao chất lượng công tác thi hành án dân sự, đồng thời triển khai hiệu quả nhiệm vụ về thi hành án hành chính; nghiên cứu đẩy mạnh công tác xã hội hóa hoạt động thi hành án dân sự thông qua việc tiếp tục thí điểm chế định Thừa phát lại tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương theo Nghị quyết số 36/2012/QH13.
Năm 2013 tiếp tục hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu quả quản lý các hoạt động hành chính tư pháp, đưa công tác này thực sự gần dân, thân dân, vì lợi ích của nhân dân, nhất là công tác đăng ký và quản lý hộ tịch; đổi mới và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về bổ trợ tư pháp theo hướng đẩy mạnh xã hội hóa và triển khai thực hiện tốt các chiến lược, quy hoạch trong lĩnh vực này; tiếp tục chủ trương “Hướng về cơ sở;” tạo chuyển biến đồng bộ từ cơ sở, địa phương và tổ chức pháp chế các bộ, ngành...
Công tác tư pháp năm 2013 xác định nhiệm vụ trọng tâm là tập trung hoàn thành tốt nhiệm vụ của cơ quan thường trực giúp Chính phủ, Hội đồng Nhân dân và Ủy ban Nhân dân các cấp trong việc xây dựng và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch lấy ý kiến nhân dân đối với dự thảo Hiến pháp sửa đổi; tiếp tục nghiên cứu, đề xuất ý kiến với Quốc hội, Chính phủ, Lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương trong quá trình sửa đổi, bổ sung Hiến pháp theo tiến độ chung của Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp.
Thực hiện đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng các dự án luật, pháp lệnh trực tiếp phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội năm 2013 và các năm tiếp theo; khẩn trương hoàn thành các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, khắc phục triệt để tình trạng nợ đọng các văn bản này trong năm 2013; t ạo bước đột phá về chất lượng thẩm định Văn bản Quy phạm pháp luật, chú trọng tới tính khả thi, tính hợp lý của dự thảo văn bản, nhất là các Văn bản Quy phạm pháp luật nhằm thúc đẩy quá trình tái cơ cấu nền kinh tế và phục vụ sự phát triển kinh tế-xã hội.
Ngành tư pháp xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2013, đồng thời với việc tổ chức thi hành pháp luật nhằm tăng cường năng lực phản ứng chính sách, góp phần hoàn thiện pháp luật. Kết hợp giữa công tác theo dõi thi hành pháp luật với việc tăng cường hoạt động kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật, kiên quyết xử lý hoặc kiến nghị xử lý Văn bản Quy phạm pháp luật có nội dung trái pháp luật; hoàn thành việc chuyển giao công tác kiểm soát thủ tục hành chính từ Văn phòng các Bộ, cơ quan ngang bộ và Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh sang tổ chức pháp chế và Sở Tư pháp trong 6 tháng đầu năm 2013. Tiếp tục thực hiện tốt công tác kiểm soát thủ tục hành chính, bảo đảm việc cắt giảm các gánh nặng và giảm tối đa chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.
Ngành phấn đấu đạt tỷ lệ thi hành án dân sự xong trên 88% về việc và trên 77% về tiền trên tổng số việc, tiền có điều kiện thi hành. Ra quyết định thi hành án đúng thời hạn đối với 100% các bản án, quyết định về dân sự đã có hiệu lực theo đúng quy định của pháp luật. Năm 2013 triển khai có hiệu quả Luật Phổ biến giáo dục pháp luật, kết hợp có hiệu quả giữa công tác phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý, đưa các công tác này đi vào chiều sâu; tổ chức thực hiện tốt Quy hoạch phát triển nghề công chứng ở Việt Nam đến năm 2020; khuyến khích, hỗ trợ việc thành lập các tổ chức xã hội - nghề nghiệp công chứng ở địa phương, tiến tới thành lập Hiệp hội Công chứng toàn quốc và gia nhập Liên minh Công chứng Latinh quốc tế.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao và biểu dương những kết quả công tác nổi bật ngành tư pháp đã đạt được trong năm 2012; khẳng định những thành tựu chung của cả nước trong năm qua có sự đóng góp quan trọng của ngành tư pháp.
Trong năm 2012, công tác tư pháp đã bám sát các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của Quốc hội, Chính phủ, triển khai cơ bản toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ được giao và thu được kết quả trên nhiều lĩnh vực. Ngành đã hoàn thành tốt nhiệm vụ giúp Chính phủ, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tổng kết thi hành Hiến pháp năm 1992, bảo đảm tiến độ và chất lượng.
Công tác xây dựng thể chế có nhiều tiến bộ, tạo cơ sở pháp lý cho việc chỉ đạo điều hành các mặt phát triển kinh tế-xã hội của địa phương; thủ tục hành chính trong các lĩnh vực quản lý nhà nước tiếp tục được đơn giản hóa và kiểm soát chặt chẽ, bước đầu hình thành cơ chế thống nhất, đồng bộ giữa xây dựng, thẩm định, kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật, theo dõi thi hành pháp luật và kiểm soát thủ tục hành chính, phục vụ tốt hơn yêu cầu của người dân, doanh nghiệp...
Trên cơ sở thống nhất với nội dung phương hướng, giải pháp, đặc biệt là 10 nhiệm vụ trọng tâm công tác tư pháp năm 2013, Thủ tướng đề nghị trong năm 2013, toàn ngành phải tập trung tham mưu nâng cao chất lượng xây dựng thể chế, trước hết là trong các lĩnh vực có tác động thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội. Thủ tướng nêu rõ: xây dựng thể chế phải có tính ổn định và dự báo cao, thực sự là khuôn khổ pháp lý để thu hút, tạo dựng và củng cố niềm tin của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp... Trách nhiệm này của Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương nhưng ngành tư pháp có vai trò tham mưu nòng cốt, quan trọng - Thủ tướng khẳng định.
Thủ tướng nêu rõ năm 2013, trên cơ sở phương hướng nhiệm vụ đã xác định, ngành tư pháp cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất, đóng góp sửa đổi Hiến pháp năm 1992; triển khai quyết liệt, hoàn thành đúng tiến độ và bảo đảm chất lượng các dự án luật, pháp lệnh thuộc Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2013 của Quốc hội; kịp thời xây dựng các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh, cơ bản khắc phục tình trạng nợ đọng các văn bản này trong năm 2013... Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lưu ý, trong nâng cao chất lượng xây dựng thể chế cần chú ý tới đổi mới, cải tiến quy trình, thủ tục xây dựng thể chế và đánh giá các tác động của chính sách tới đời sống xã hội. Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành cần nâng cao chất lượng xây dựng thể chế, ban hành thể chế. Việc làm này quyết định tới việc nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước - Thủ tướng nhấn mạnh.
Trên cơ sở hoàn thành việc chuyển giao công tác kiểm soát thủ tục hành chính từ Văn phòng các Bộ, cơ quan ngang bộ và Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh sang tổ chức pháp chế và Sở Tư pháp, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị ngành tư pháp cần tiếp tục thực hiện tốt công tác kiểm soát thủ tục hành chính, bảo đảm việc cắt giảm các gánh nặng và giảm tối đa chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp; cải thiện chất lượng thủ tục hành chính. Trong năm nay, ngành tập trung xây dựng và trình Đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng lưu ý ngành cần triển khai có hiệu quả công tác theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2013 và nâng cao chất lượng kiểm tra Văn bản Quy phạm pháp luật , kiên quyết xử lý hoặc kiến nghị xử lý Văn bản Quy phạm pháp luật có nội dung trái pháp luật; tạo bước đột phá về chất lượng thẩm định Văn bản Quy phạm pháp luật. Thủ tướng đề nghị ngành tư pháp cần rà soát lại chức năng, nhiệm vụ của ngành, trên cơ sở đó kiện toàn tổ chức, bộ máy, nâng cao năng lực cán bộ, công chức, viên chức ngang tầm với nhiệm vụ được giao./.
Quỳnh Hoa