Ngày 30/6, các Bộ trưởng Ngoại giao của 10 nước thành viên thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đã có cuộc họp lần thứ 46 với chủ đề "Nhân dân của chúng ta-Tương lai của chúng ta" tại thủ đô Bandar Seri Begawan của Brunei.

Bộ trưởng Ngoại giao và Thương mại Brunei, Hoàng thân Mohamed Bolkiah chủ trì hội nghị.

Tại hội nghị, các Bộ trưởng đã thảo luận về nhiều vấn đề quan trọng của ASEAN, bao gồm xây dựng Cộng đồng ASEAN và thực hiện những quyết định của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 22 tại Brunei vào tháng 4; định hướng tương lai của ASEAN; cấu trúc hợp tác khu vực và quan hệ đối ngoại của ASEAN; các vấn đề khu vực và quốc tế.

Hội nghị đã ra Thông cáo chung, trong đó tái khẳng định quyết tâm đẩy mạnh nỗ lực xây dựng Cộng đồng ASEAN "liên kết về kinh tế, gắn kết về chính trị và cùng chia sẻ trách nhiệm về xã hội" bằng việc thực hiện Hiến chương ASEAN và Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN.

Các Bộ trưởng cũng khẳng định lại cam kết thu hẹp khoảng cách phát triển bằng việc thực hiện hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn II Sáng kiến liên kết ASEAN (IAI) và Lộ trình của ASEAN tiến tới hiện thực hóa các Mục tiêu Thiên niên kỷ.

Các nước ASEAN cam kết đối với việc đề ra tầm nhìn ASEAN sau năm 2015 nhằm đối phó với các thách thức trong tương lai để thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở Đông Nam Á và làm sâu sắc hơn nữa hội nhập ASEAN cũng như duy trì vai trò chiến lược của ASEAN trong các cấu trúc khu vực đang định hình và trên thế giới.

Các Bộ trưởng cũng nhất trí sẽ hành động theo lời kêu gọi của Inđônêxia trong việc đề ra các mục tiêu sau năm 2015 như tăng gấp đôi tổng GDP của ASEAN và giảm một nửa số người nghèo vào năm 2030.

Các Bộ trưởng nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực đang định hình và tái khẳng định cam kết cùng phối hợp với các đối tác thông qua các cơ chế do ASEAN đứng đầu bao gồm ASEAN +1, ASEAN +3, ARF, ADMM+ và Cấp cao Đông Á (EAS) trong việc bảo đảm hòa bình, an ninh, ổn định và thịnh vượng của khu vực.

Về quan hệ ASEAN-Trung Quốc, các Bộ trưởng hoan nghênh các đề xuất của ASEAN và Trung Quốc tổ chức các hoạt động kỷ niệm 10 năm thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược vào năm nay, trong đó có Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao đặc biệt ASEAN-Trung Quốc vào tháng 8 tới, chuyến đi quảng bá ASEAN của các Bộ trưởng kinh tế ASEAN tới Trung Quốc và Diễn đàn Cấp cao về kỷ niệm 10 năm Quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc tại Thái Lan cũng vào tháng 8.

Các Bộ trưởng hài lòng về tiến trình thực hiện Kế hoạch hành động năm 2010 nhằm thực hiện Tuyên bố chung về Quan hệ Đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc vì Hòa bình và Thịnh vượng (2011-2015); đánh giá cao nỗ lực của Trung Quốc trong việc làm sâu sắc hợp tác ASEAN-Trung Quốc và trong việc tăng cường phối hợp giữa hai bên với việc cử Đại sứ thường trực của Trung Quốc tại ASEAN và mở Phái đoàn của Trung Quốc bên cạnh ASEAN tại Jakarta (Indonesia) năm 2012.

Về quan hệ ASEAN-Nhật Bản, các Bộ trưởng đánh giá cao đóng góp của Nhật Bản vào việc xây dựng Cộng đồng ASEAN, trong đó có Quỹ Hội nhập Nhật Bản-ASEAN (JAIF) và hoan nghênh quyết định của Nhật Bản gia hạn thực hiện JAIF đến 31/12 năm nay và kéo dài hoạt động của Nhóm quản lý JAIF đến 30/6/2014. Các Bộ trưởng đánh giá cao sự ủng hộ của Nhật Bản trong việc thực hiện IAI nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển. Các Bộ trưởng hoan nghênh quyết định của Hội nghị Cấp cao ASEAN-Nhật Bản lần thứ 15 năm 2012 tại Campuchia về việc tăng gấp đôi thương mại và đầu tư giữa ASEAN và Nhật Bản vào năm 2022.

Về quan hệ ASEAN-Mỹ, các Bộ trưởng đánh giá cao tiến bộ đạt được trong việc thực hiện Kế hoạch hành động ASEAN-Mỹ, chờ đợi vào Hội nghị Cấp cao ASEAN-Mỹ lần đầu tiên sẽ được tổ chức tại Brunei vào tháng 10 năm nay. Các Bộ trưởng đánh giá cao các sáng kiến của Mỹ trong việc đẩy mạnh hợp tác kinh tế song phương.

Ngoài ra, các Bộ trưởng cũng nhất trí về các nội dung hợp tác tại ASEAN+3, ASEAN+1, ARF, và EAS.

Các Bộ trưởng đã thảo luận về tình hình khu vực và thế giới, trong đó có tình hình bán đảo Triều Tiên, tình hình Trung Đông, hợp tác APEC.

Về Biển Đông, các Bộ trưởng đã thảo luận về tình hình và những diễn biến gần đây tại Biển Đông, đánh giá cao việc trao đổi ý kiến về các vấn đề, trong đó có các sáng kiến và các cách tiếp cận nhằm tăng cường lòng tin và đối thoại và giải quyết các vụ việc trên Biển Đông. Các Bộ trưởng ghi nhận các đề xuất về việc thiết lập đường dây nóng cũng như việc tìm kiếm, cứu hộ cứu nạn người và tàu thuyền gặp nạn.

Các Bộ trưởng khẳng định lại tầm quan trọng của hòa bình, ổn định, an ninh an toàn hàng hải tại khu vực, nhấn mạnh tầm quan trọng của Tuyên bố về cách ứng xử của các bên tại Biển Đông (DOC), Nguyên tắc 6 điểm của ASEAN về Biển Đông và Tuyên bố chung ASEAN-Trung Quốc nhân kỷ niệm 10 năm ngày ký DOC. Theo đó, các Bộ trưởng đã khẳng định cam kết chung theo tinh thần DOC bảo đảm giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình theo các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Luật Biển của Liên hợp quốc 1982, không đe dọa hoặc sử dụng vũ lực đồng thời kiềm chế không có các hoạt động tại khu vực.

Các Bộ trưởng trông đợi việc tiếp tục cùng với Trung Quốc thực hiện đầy đủ và hiệu quả mọi mặt của DOC. Các nước ASEAN sẽ tiếp tục tiến hành các hoạt động và dự án hợp tác đã cùng nhau thống nhất phù hợp với Bản Hướng dẫn thực hiện DOC. Các Bộ trưởng nhấn mạnh yêu cầu cần tiếp tục đà đối thoại và tham vấn từ sau cuộc tham vấn lần thứ 19 của các quan chức cao cấp ASEAN-Trung Quốc và cuộc họp lần thứ 8 Nhóm công tác hỗn hợp ASEAN-Trung Quốc về thực hiện DOC.

Các Bộ trưởng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc và mong đợi các tham vấn chính thức giữa ASEAN và Trung Quốc ở cấp SOM về COC nhằm sớm đạt được kết luận về một Bộ Quy tắc ứng xử tại Biển Đông, thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng tại khu vực./.