Mới đây, Bộ Y tế tổ chức bàn giao 7 bác sĩ trẻ tình nguyện về làm việc tại cơ sở y tế của các huyện nghèo thuộc 4 tỉnh: Lào Cai, Bắc Kạn, Điện Biên và Sơn La theo Dự án “Thí điểm đưa bác sĩ trẻ tình nguyện về công tác tại miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn” (Dự án 585).

7 bác sĩ trẻ đầu tiên của dự án được tăng cường về cơ sở, tuy là con số hết sức khiêm tốn so với nhu cầu thực tiễn nhưng là sự khởi đầu mở ra hy vọng cho người dân ở vùng khó khăn được các bác sĩ có trình độ, năng lực tốt, đã qua đào tạo cơ bản trực tiếp phục vụ, với chất lượng dịch vụ y tế cơ sở đi cùng ngày một tốt hơn.

Y tế cơ sở là tuyến gần dân nhất, nhưng ở nhiều nơi vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu khám, chữa bệnh của nhân dân. Triển khai Dự án 585, Bộ Y tế đã chỉ rõ thực trạng: Hiện nay, việc tiếp cận và thụ hưởng dịch vụ y tế của người dân ở khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng kinh tế-xã hội khó khăn còn hạn chế, thấp hơn nhiều mức trung bình của cả nước do hệ thống y tế công lập tại các vùng này còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, đặc biệt là nguồn nhân lực y tế. Trong khi đó, những năm qua, một bộ phận sinh viên sau khi tốt nghiệp đại học y khoa chưa được sử dụng tốt, làm việc trái với nghề đào tạo hoặc chưa tìm được việc làm và có xu hướng tập trung ở lại các thành phố, thị xã, những địa bàn thuận lợi về kinh tế-xã hội. Hầu như các bác sĩ mới ra trường không mặn mà với vị trí công tác ở tuyến y tế cơ sở, nhất là vùng khó khăn, với rất nhiều lý do, như: Thiếu cơ sở vật chất, không có điều kiện nâng cao chuyên môn nghiệp vụ. Một số bác sĩ về địa bàn khó khăn công tác sau một thời gian lại tìm cách chuyển lên tuyến Trung ương. Nghịch lý ở chỗ, trong khi ở nông thôn, miền núi, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn còn thiếu bác sĩ, nhưng hằng năm, trong cả nước có rất nhiều sinh viên y khoa tốt nghiệp ra trường chưa được sử dụng trong các cơ sở y tế công lập.

Chủ trương thì đã rõ, thế nhưng, vẫn còn đó những trăn trở về tính bền vững của việc nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Để đạt được mục tiêu chăm sóc và nâng cao sức khỏe cho nhân dân ngay từ cơ sở như dự án đã nêu, không chỉ có việc đưa bác sĩ trẻ về cơ sở. Vấn đề đặt ra là, song song với việc đào tạo, thu hút nhân lực chất lượng cao thì Bộ Y tế cùng các bộ, ngành liên quan cần phải chú trọng đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác khám, chữa bệnh ở tuyến cơ sở. Bản thân mỗi tuyến y tế cơ sở cũng cần phát huy nội lực trong việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ chuyên trách, tận dụng và huy động mọi nguồn lực tại chỗ để đầu tư nâng cấp các trang thiết bị y tế. Đáp ứng được cả yếu tố nhân lực và vật lực trên cơ sở “trên-dưới” cùng làm, cùng chịu trách nhiệm là nền tảng để từng bước xây dựng tuyến y tế cơ sở chất lượng bền vững, góp phần chăm sóc sức khỏe toàn diện cho người dân./.

Đào Hồng