Trong tâm trạng đang chịu nhiều áp lực cả trong và ngoài nước trong vấn đề Syria, ngày 5/9, Tổng thống Mỹ Barack Obama (Ba-rắc Ô-ba-ma) đã tới tại thành phố St. Petesburg (Xanh Pê-téc-bua) của Nga để tham dự hội nghị thượng đỉnh nhóm 20 nền kinh tế phát triển và mới nổi lớn nhất thế giới (G-20).
Tại Washington, tuy không nằm trong nghị trình
chính thức, nhưng cuộc khủng hoảng Syria được dư luận tại Mỹ đánh giá là một chủ
đề bao trùm lên hội nghị thượng đỉnh G-20. Tại đó, Tổng thống Obama sẽ có hàng
loạt cuộc gặp tay đôi để vận động và thuyết phục các nước ủng hộ chủ trương của
Nhà Trắng sử dụng vũ lực trừng phạt cái gọi là "quân đội của Tổng thống Syria
Bashar al-Assad (Ba-sa An Át-xát) đã sử dụng vũ khí hóa học nhằm vào dân
thường".
Trước khi ông Obama có mặt tại St. Petersburg,
Tổng thống Nga Vladimir Putin (Vla-đi-mia Pu-tin) đã cảnh báo chỉ Hội đồng Bảo
an Liên hợ̣p quốc (HĐBA LHQ) mới có quyền cho phép sử dụng vũ lực đối với một
quốc gia có chủ quyền và rằng mọi cuộc tấn công quân sự khi chưa được LHQ chấp
thuận đều bị coi là "một cuộc gây hấn". Tổng thống Putin cũng để ngỏ khả
năng Nga có thể thay đổi quan điểm và không loại trừ khả năng sẽ ủng hộ
một nghị quyết của HĐBA cho phép dùng vũ lực nếu LHQ chứng minh được
rằng chính quyền Damascus đã dùng vũ khí hóa học nhằm vào dân thường
Syria ngày 21/8 vừa qua.
Tại cuộc họp báo bên lề Hội nghị St. Petersburg,
người phát ngôn Điện Kremli Dmitry Peskov (Đi-mi-tơ-ri Pê-xcốp) cho biết Nga
không thể sử dụng bằng chứng của Mỹ về việc sử dụng vũ khí hóa học tại Syria vì
chúng chưa thuyết phục. Ông Peskov nêu rõ Moskva không ngăn cản các nước khác
đưa ra quyết định của mình nhưng khuyến khích các đối tác của Nga xem xét tình
hình tại Syria "một cách có trách nhiệm" và không sử dụng cái gọi là chứng cứ để
biện minh cho lý do hành động.
Trong khi đó, quan chức Trung Quốc tham dự hội
nghị G-20 cảnh báo rằng một hành động quân sự của Mỹ chống Syria sẽ có tác động
tiêu cực tới nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt là giá dầu mỏ.
Không chỉ Nga và Trung Quốc, ngay cả các nhà lãnh
đạo Liên minh châu Âu (EU) một mặt xác định vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ngày
21/8 vừa qua ở ngoại ô thủ đô Damascus là "ghê tởm", nhưng mặt khác lại khẳng
định không có một giải pháp quân sự cho cuộc nội chiến kéo dài hơn hai năm qua
tại Syria. Phó C ố vấn an ninh Nhà Trắng Ben Rhodes (Ben Rốt) phải thừa nhận
không hy vọng mọi thành viên G-20 đều nhất trí với chủ trương của Mỹ dùng vũ lực
giải quyết vấn đề Syria. Có lẽ chỉ có Pháp lên tiếng cam kết sẵn sàng tham gia
hành động quân sự của Mỹ chống Syria.
Tổng Thư ký LHQ Ban Ki-moon (Ban Ki Mun) và Đặc
phái viên LHQ về Syria Lakhdar Brahimi (La-khơ-đa Bra-hi-mi) cũng có mặt tại St.
Petersburg với sứ mệnh thúc đẩy tìm kiếm một giải pháp ngoại giao, ủng hộ nỗ lực
tổ chức một hội nghị hòa bình quốc tế về Syria mà Mỹ và Nga đã từng nhất
trí.
Ở trong nước, mặc dù chủ trương của Nhà Trắng
phát động chiến tranh chống Syria đã vượt qua cửa ải đầu tiên khi được Ủy ban
Đối ngoại Thượng viện phê chuẩn trong ngày 4/9, nhưng áp lực đối với chính quyền
Obama vẫn còn rất lớn. Nhiệm vụ khó khăn của ông chủ Nhà Trắng là trong tuần tới
khi Quốc hội nhóm họp trở lại, phải thuyết phục được một số lượng các nghị sỹ
còn khá lớn phản đối hoặc chưa có ý định ủng hộ Mỹ can thiệp quân sự vào cuộc
nội chiến Syria. Không ít nghị sỹ Mỹ thuộc cả đảng Dân chủ và Cộng hòa, bày tỏ
tâm trạng hoài nghi về hệ quả của một cuộc tấn công có giới hạn trong khi một số
nghị sỹ lo ngại Mỹ, quốc gia đang cố thoát ra khỏi hai cuộc chiến Iraq và
Afghanistan, lại có nguy cơ sa lầy vào cuộc chiến mới.
Ngay trong ngày 4/9 phát biểu khi bỏ phiếu tại Ủy
ban Đối Ngoại Thượng viện, Thượng nghị sỹ đảng Dân chủ Tom Udall (Tom U-đan)
mạnh mẽ phản đối việc Syria sử dụng vũ khí hóa học, nhưng cho biết ông bỏ phiếu
chống vì không muốn nước Mỹ sa lầy vào cuộc nối chiến Syria. Thượng nghị sỹ Cộng
hòa Marco Rubio (Mác-cô Ru-bi-ô) cũng bỏ phiếu chống vì ông không tin sử dụng vũ
lực sẽ có hiệu quả. Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 5/9, Thượng nghị sỹ đảng
dân chủ Barbara Mikulski (Bác-ba-ra Mi-cun-xki), người chưa quyết định có ủng hộ
phát động chiến tranh hay không, nói rằng bà vẫn còn nhiều câu hỏi xung quanh
vấn đề này. Cùng ngày, trả lời phỏng vấn trên truyền hình, cựu Bộ trưởng Quốc
phòng Mỹ Donald Rumsfeld (Đô-nan Răm-xphen) một mặt thừa nhận tin tình báo không
đúng dẫn tới cuộc chiến Iraq đang tác động mạnh vào cuộc tranh cãi nội bộ chính
trường Mỹ về Syria, mặt khác chỉ trích Tổng thống Obama là một nhà lãnh đạo kém
hiệu quả trong vấn đề Syria.
Thuyết phục dân chúng Mỹ cũng là một thách thức
lớn đối với ông Obama. Kết quả thăm dò chung công bố ngày 4/9 của Washington
Post (Bưu điện Washington) và kênh truyền hình ABC News cho thấy có tới 59% số
người Mỹ được hỏi ý kiến phản đối phát động chiến tranh chống Syria so với chỉ
có 36% người tán thành. Kết quả thăm dò cùng ngày của tổ chức Pew cho thấy có
48% người Mỹ phản đối tấn công quân sự so với 29% ủng hộ chủ trương mà Nhà Trắng
đang ra sức vận động.
Trong một diễn biến liên quan đến Syria, ngày
5/9, phong trào Hồi giáo Hezbollah (Héc-bô-la) -đồng minh chủ chốt của Damascus-
đã chỉ trích các kế hoạch hành động quân sự do Mỹ cầm đầu chống Syria là "mối đe
dọa khủng bố". Theo Hezbollah, hành động hay việc đe dọa tiến hành hành động gây
hấn của Mỹ đối với Syria là chủ nghĩa khủng bố có tổ chức, đe dọa hòa bình, an
ninh của khu vực và quốc tế.
Đây là phản ứng chính thức đầu tiên của Hezbollah
trước những lời kêu gọi của Mỹ tiến hành hành động quân sự chống Damascus nhằm
đáp trả vụ tấn công bằng vũ khí hóa học hôm 21/8 vừa qua./.
(TTXVN)