Trong suốt 13 năm qua, chương trình Giải thưởng và học bổng nghiên cứu khoa học dành cho nữ giới này đã vinh danh 35 nhà khoa học nữ xuất sắc Việt Nam  vì những nghiên cứu được đánh giá là có ý nghĩa khoa học quan trọng, góp phần cải thiện và thay đổi cuộc sống của cộng đồng và giúp họ tiếp tục theo đuổi niềm đam mê với nghiên cứu khoa học.

Việt Nam cũng là quốc gia được vinh danh 3 lần cho giải thưởng nhà khoa học trẻ tài năng quốc tế trong năm 2015, 2018 và 2022 tại Paris do những thành tựu nổi bật trong nghiên cứu khoa học của các nhà khoa học nữ trẻ Việt Nam, những người luôn sống với niềm đam mê cống hiến cho nghiên cứu khoa học để mang đến một thế giới tốt đẹp hơn.

Năm 2020, 3 nhà khoa học nữ Việt Nam được vinh danh qua giải thưởng L’Oreal – UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học các năm trước cũng được chọn lựa vào các vị trí hàng đầu trong danh sách 100 nhà khoa học xuất sắc châu Á.

Năm 2022, chương trình L’Oréal - UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học vinh danh 3 nhà khoa học trẻ xuất sắc trong 2 lĩnh vực Khoa học Vật liệu và Khoa học Đời sống. Tiêu chí chọn lựa được dựa trên thành tích nghiên cứu khoa học nổi bật thông qua số lượng các bài viết được đăng tải trên các tạp chí quốc tế, các ấn phẩm khoa học được xuất bản, các hoạt động nghiên cứu khoa học đã và đang tham gia, và vai trò hình mẫu cho các thế hệ nghiên cứu trẻ.

Hội đồng khoa học L’Oréal – UNESCO For Women in Science tai Việt Nam đã bình chọn 3 nhà khoa học xuất sắc của năm 2022 bao gồm: PGS. TS. Lê Minh Hà - Trưởng phòng Hóa dược, Viện Hóa học các hợp chất thiên nhiên, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam; PGS.TS. Phan Thị Phương Nhi – Phó Trưởng khoa Nông học, phụ trách Khoa học & Hợp tác Quốc tế, Khoa Nông học, Đại học Nông Lâm Huế; TS. Hà Thị Thanh Hương – Trưởng bộ môn Kỹ thuật Mô và Y học Tái tạo, Khoa Kỹ thuật Y sinh, Đại học Quốc tế, Đại học Quốc gia TP HCM

Ba nhà khoa học nữ xuất sắc của năm được vinh danh sẽ nhận được học bổng nghiên cứu trị giá 150 triệu đồng, để giúp họ tiếp tục phát triển đề án giai đoạn đầu cho các nghiên cứu chuyên sâu kế tiếp để tạo nên các ảnh hưởng và lợi ích lớn tại Việt Nam.

Trong khuôn khổ lễ trao giải và nhằm khuyến khích động viên các sinh viên ngành khoa học tiếp tục phát triển trong lĩnh vực khoa học, chương trình giải thưởng và học bổng L’Oréal - UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học đã tổ chức hội thảo khoa học chia sẻ các đề tài nghiên cứu khoa học của các nhà khoa học nữ từng đạt giải thưởng với nữ sinh viên các ngành khoa học.

Sinh viên ngành khoa học đã được gặp gỡ với TS. Trần Thị Ngọc Dung - Trưởng phòng Công nghệ Thân Môi trường, Viện Công nghệ Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và công nghệ Việt Nam qua đề tài sử dụng vật liệu nano để tiêu diệt các mầm bệnh do vi khuẩn và virus cho con người và vật nuôi.

Tiếp nối là nội dung vật liệu polymer nanocomposite xanh được tổng hợp từ nguồn sinh khối và tái chế của PGS. TS. Hoàng Thị Đông Quỳ - Khoa Khoa học và Công nghệ Vật liệu, Trường ĐH Khoa học Tự Nhiên, ĐHQG TP HCM và đề tài đạt giải quốc tế Năng lượng xanh, năng lượng bền vững trong tương lai của PGS.TS. Hồ Thị Thanh Vân - Trưởng phòng khoa học công nghệ và Quan hệ Đối ngoại, trường Đại học Tài nguyên và Môi trường, TP HCM.

Đây còn là cơ hội đặc biệt để các bạn nữ sinh viên ngành khoa học được cập nhật về các lĩnh vực nghiên cứu khoa học trọng tâm của thế giới, học hỏi về các kinh nghiệm để vượt qua các thách thức trong con đường nghiên cứu khoa học từ các nhà khoa học trẻ hàng đầu tại Việt Nam để tiếp tục theo đuổi niềm đam mê nghiên cứu khoa học của mình.

Thảo dược hiện không chỉ đóng vai trò quan trọng trong các liệu pháp điều trị bệnh bằng phương pháp cổ truyền ở các nước phương Đông mà trong y học hiện đại, thảo dược cũng được sử dụng trong các liệu pháp điều trị bệnh trực tiếp theo phương pháp y học cổ truyền, đồng thời làm nguyên liệu cơ sở cho các quá trình tổng hợp họăc bán tổng hợp các loại dược phẩm phức tạp. Các hợp chất phân lập được từ thảo dược còn được làm chất khơi mào trong tổng hợp các hợp chất mới có ý nghĩa trong y học và được sử dụng như các chỉ thị trong phân loại thực vật để giúp sự nghiên cứu quá trình hình thành các hợp chất mới.

Gần đây, hướng nghiên cứu khai thác các hoạt chất từ nguồn thảo dược tự nhiên trong hỗ trợ đau nhức xương khớp từ các bài thuốc của dân tộc vùng núi phía Bắc Việt Nam rất phù hợp, có hiệu quả, an toàn và ít tác dụng phụ, trong đó có bài thuốc tắm lá nổi tiếng của người Dao đỏ tại xã Tả Phìn, huyện Sapa. Hiện tại, bài thuốc tắm nói trên đang được khẳng định qua trải nghiệm thực tế của dân địa phương và khách du lịch đến Sapa.

Nghiêu cứu của PGS.TS. Lê Minh Hà hướng đến việc bổ sung các bằng chứng khoa học hiện đại cho bài thuốc này để góp phần bảo tồn lưu giữ các bài thuốc cổ của người dân tộc Dao đỏ; giúp người dân bản địa biết lưu giữ, phát triển nhân rộng các cây thuốc quý, phục vụ cho sức khỏe cộng đồng và góp phần phát triển kinh tế tuần hoàn cho cộng đồng dân tộc thiểu số.

Phát biểu tại buổi lễ, GS. VS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Khoa học giải thưởng chúc mừng thành công của ba nhà khoa học nữ. Đồng thời bày tỏ mong muốn các nhà khoa học nữ Việt Nam sẽ tiếp tục theo đuổi đam mê khoa học và đóng góp mạnh mẽ cho sự tiến bộ của khoa học Việt Nam.

GS.VS Châu Văn Minh cho biết, các đề án được đánh giá qua nhiều vòng trong số các hồ sơ được gửi đến chương trình. Các nghiên cứu khoa học được lựa chọn có tiềm năng ứng dụng và mang lại ý nghĩa cho cộng đồng.

Tại buổi lễ, Chương trình cũng vinh danh PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân, nhà khoa học nữ trẻ vừa được trao tặng giải thưởng L’Oreal - UNESCO Nhà khoa học trẻ tài năng thế giới (International Rising Talent) tại Paris.

PGS.TS Hồ Thị Thanh Vân được Hội đồng khoa học thế giới đề cử giải thưởng nhà khoa học trẻ tài năng thế giới năm 2022 cho nghiên cứu về công nghệ pin nhiên liệu hydro, một lĩnh vực trọng tâm cho tương lai của năng lượng sạch. Nghiên cứu giúp tối ưu hóa hoạt động của pin nhiên liệu để cải thiện hiệu suất và cho phép sản xuất năng lượng hydro bền vững, tránh việc đốt nhiên liệu hóa thạch và giảm lượng khí thải carbon.

Chương trình L’Oréal - UNESCO Vì sự phát triển phụ nữ trong khoa học được triển khai tại Việt Nam từ năm 2009. Trong suốt 13 năm qua, chương trình đã vinh danh và trao học bổng cho 35 nhà khoa học nữ trẻ xuất sắc của Việt Nam vì những nghiên cứu được đánh giá là có ý nghĩa khoa học quan trọng, góp phần cải thiện và thay đổi cuộc sống của cộng đồng và giúp họ tiếp tục theo đuổi niềm đam mê với nghiên cứu khoa học.

Trong số này, 3 nhà khoa học nữ Việt Nam được vinh danh qua giải thưởng các năm trước cũng được chọn lựa vào các vị trí hàng đầu trong danh sách 100 nhà khoa học xuất sắc châu Á năm 2020./.

Thanh Xuân