Cũng tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ QH còn cho ý kiến về dự án Pháp lệnh thủ tục bắt giữ tàu biển; việc đàm phán, ký kết Công ước Lahay ngày 29-5-1993 về bảo vệ trẻ em và hợp tác trong lĩnh vực nuôi con nuôi quốc tế.

Các thành viên ủy ban đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của QH Ðặng Vũ Minh, thay mặt cơ quan chủ trì thẩm tra và cơ quan chủ trì soạn thảo trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Ða dạng sinh học. Báo cáo nêu rõ các ý kiến của đại biểu QH về bảy vấn đề chung và tám vấn đề cụ thể; việc nghiên cứu, tiếp thụ, chỉnh lý vào dự thảo và ý kiến của Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của QH về các vấn đề đó.

Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng, đa dạng sinh học là vấn đề có tính liên ngành, hiện đang được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp luật khác nhau như Luật Bảo vệ và phát triển rừng, Luật Thuỷ sản, Luật Bảo vệ môi trường và liên quan tới chức năng quản lý nhà nước của nhiều bộ, cơ quan ngang bộ. Vì vậy, cần phải có một chương quy định về trách nhiệm quản lý nhà nước về đa dạng sinh học.

Tại Ðiều 78 và Ðiều 79 chương VIII của dự thảo Luật đã quy định rõ trách nhiệm quản lý nhà nước về đa dạng sinh học của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các bộ, cơ quan ngang bộ có liên quan; bổ sung Ðiều 80 quy định về trách nhiệm quản lý nhà nước của Ủy ban nhân dân các cấp.

Ðồng thời tại một số điều, khoản của dự thảo Luật cũng đã quy định cụ thể trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong từng hoạt động. Báo cáo đưa ra ba vấn đề xin ý kiến của Ủy ban Thường vụ QH, đó là: Việc phân hạng khu bảo tồn, về nuôi sinh sản thương mại các loại thuộc danh mục được ưu tiên bảo vệ; việc điều chỉnh đối với sinh vật biến đổi gen.

Trong thảo luận, các ý kiến phát biểu cũng đã tập trung chủ yếu vào các vấn đề nói trên. Trước hết là phạm vi điều chỉnh của Luật, có điều chỉnh đối với sinh vật biến đổi gen hay không? Nhiều ý kiến tán thành đề xuất của Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của QH cho rằng, đây là vấn đề mới, nhạy cảm và còn có ý kiến khác nhau về mức độ tác động của sinh vật biến đổi gen và mẫu vật di truyền của sinh vật biến đổi gen đến đa dạng sinh học nêu trong dự thảo Luật trình QH lần này chỉ quy định bốn điều về đánh giá rủi ro, công khai thông tin về mức độ rủi ro, biện pháp quản lý rủi ro đối với môi trường, con người và quản lý thông tin về sinh vật biến đổi gen và mẫu vật di truyền của sinh vật biến đổi gen (từ Ðiều 66 đến Ðiều 69) và giao cho Chính phủ quy định cụ thể.

Còn các vấn đề liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, chế phẩm sinh học có chứa sinh vật biến đổi gen đề nghị được điều chỉnh trong một văn bản quy phạm pháp luật khác. Về nuôi sinh sản thương mại các loài thuộc danh mục loài được ưu tiên bảo vệ, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường thấy rằng, loài thuộc Danh mục loài được ưu tiên bảo vệ là loài đang bị đe dọa tuyệt chủng thì không nên cho phép nuôi sinh sản thương mại để giết thịt, tiêu thụ mà chỉ nên cho phép nuôi dưỡng, nuôi sinh sản phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học, du lịch sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học. Hơn nữa, trong điều kiện về kinh tế-xã hội, trình độ khoa học và công nghệ như hiện nay thì việc cho phép nuôi sinh sản thương mại các loài thuộc danh mục loài được ưu tiên bảo vệ sẽ không khả thi, gây khó khăn trong quản lý (như việc xác định căn cứ để cho phép khai thác, cơ chế kiểm soát; quy định về tiêu chí, biện pháp kỹ thuật xác định thế hệ các cá thể mới sinh ra từ nuôi sinh sản thương mại các loài được ưu tiên bảo vệ để có thể kiểm soát việc vận chuyển, buôn bán, tiêu thụ các loài được ưu tiên bảo vệ...). Do vậy, dự thảo Luật đã được chỉnh sửa theo hướng:

- Quy định nghiêm cấm việc nuôi sinh sản để khai thác các bộ phận cơ thể, giết thịt, tiêu thụ loài thuộc Danh mục loài được ưu tiên bảo vệ; việc quảng cáo, tiếp thị, tiêu thụ sản phẩm có nguồn gốc từ loài thuộc Danh mục loài được ưu tiên bảo vệ như quy định tại khoản 5 Ðiều 6 của dự thảo Luật.

- Quy định cho phép nuôi dưỡng, nuôi sinh sản các loài thuộc danh mục loài được ưu tiên bảo vệ phục vụ mục đích nghiên cứu khoa học, du lịch sinh thái, bảo tồn đa dạng sinh học với các điều kiện như quy định tại Ðiều 45 của dự thảo Luật.

Có ý kiến cho rằng, không nên đặt vấn đề nuôi sinh sản thương mại, vì như vậy không còn ý nghĩa ưu tiên bảo vệ nữa. Có ý kiến đề nghị nên thống nhất khái niệm: loài động vật hoang dã thuộc Danh mục loài được ưu tiên bảo vệ trong dự thảo Luật này và khái niệm: Ðộng vật hoang dã quý hiếm quy định trong Bộ luật Hình sự để các cơ quan chức năng thống nhất thực hiện.

Việc phân hạng, phân cấp khu bảo tồn (Ðiều 12), có ý kiến đề nghị không nên dùng thuật ngữ: phân hạng mà thay vào đó là thuật ngữ: phân loại, hợp lý hơn và phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành khác.

Các ý kiến phát biểu còn đề cập nhiều vấn đề khác như: những hành vi bị nghiêm cấm, quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học... Dự án Luật này sẽ được trình QH xem xét, thông qua tại kỳ họp thứ tư của QH.

PV- Theo Báo ND