Trước thềm chuyến thăm, phóng viên TTXVN tại Phnom Penh có cuộc phỏng vấn Đại sứ Việt Nam tại Vương quốc Campuchia Nguyễn Huy Tăng về ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyến thăm đối với quan hệ song phương Việt Nam - Campuchia cũng như các hoạt động song phương và đa phương trong khuôn khổ chuyến thăm.

PV: Đại sứ đánh giá như thế nào về ý nghĩa và tầm quan trọng của chuyến thăm sắp tới của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đối với quan hệ song phương Việt Nam - Campuchia?

Đại sứ Nguyễn Huy Tăng: Chuyến thăm lần này của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tới Campuchia diễn ra trong bối cảnh năm 2024 giữa hai nước có một số sự kiện rất quan trọng. Đó là các hoạt động kỷ niệm 45 năm chiến thắng chế độ diệt chủng (7/1/1979 - 7/1/2024), 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024) và ký kết Hiệp định Geneva về đình chỉ chiến tranh, lập lại hòa bình ở Đông Dương (21/7/1954 - 21/7/2024) và kỷ niệm 57 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Campuchia (24/6/1967 - 24/6/2024).

Đây cũng là chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia lần đầu tiên của đồng chí Trần Thanh Mẫn trên cương vị Chủ tịch Quốc hội Việt Nam. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn còn thay mặt Đảng và Quốc hội Việt Nam dự hai hội nghị quốc tế quan trọng được tổ chức tại Vương quốc Campuchia, đó là Hội nghị ICAPP và Hội nghị IPTP. Điều đó một lần nữa khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn luôn coi trọng việc tăng cường, củng cố mối quan hệ đoàn kết hữu nghị hợp tác giữa các nước láng giềng, trong đó có Vương quốc Campuchia, cũng như thể hiện trách nhiệm và phát huy vai trò là thành viên tích cực trong cộng đồng quốc tế.

Trong quan hệ song phương thời gian qua, các cuộc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp của các nhà lãnh đạo cấp cao hai nước diễn ra thường xuyên. Gần đây nhất, Chủ tịch nước Tô Lâm đã có chuyến thăm cấp nhà nước tới Campuchia vào tháng 7/2024. Ở chiều ngược lại, Thủ tướng Campuchia Samdech Thipadei Hun Manet và Chủ tịch Quốc hội Samdech Moha Rathsapheathika Thipadei Khuon Sudary đã thăm chính thức Việt Nam vào tháng 12/2023.

Có thể nói, các cuộc gặp gỡ, trao đổi trực tiếp của lãnh đạo cấp cao hai nước luôn đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc dẫn dắt và định hướng cho quan hệ giữa hai nước. Trên tinh thần đó, tôi cho rằng chuyến thăm chính thức Vương quốc Campuchia lần này của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn có ý nghĩa sâu sắc, nhằm tiếp tục củng cố, vun đắp, mở rộng, tăng cường hơn nữa quan hệ giữa hai nước theo phương châm “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”; đồng thời tiếp tục thể hiện tinh thần trách nhiệm của Việt Nam đối với các vấn đề khu vực và toàn cầu.

PV: Trong khuôn khổ chuyến thăm, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ tham dự lễ khánh thành tòa nhà hành chính mới của Quốc hội Vương quốc Campuchia, công trình do Việt Nam tài trợ, được xem là biểu tượng của tình hữu nghị giữa hai nước. Nhân sự kiện này, Đại sứ đánh giá như thế nào về quan hệ ngoại giao nghị viện nói riêng và quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai nước nói chung thời gian qua?

Đại sứ Nguyễn Huy Tăng: Theo lịch trình dự kiến, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn sẽ cùng với người đồng cấp Campuchia là Samdech Moha Rathsapheathika Thipadei Khuon Sudary đồng chủ trì lễ khánh thành tòa nhà hành chính mới của Quốc hội Campuchia. Đây là tòa nhà cao 12 tầng, trị giá 25 triệu USD do Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam trao tặng, được khởi công vào tháng 12/2021 và hoàn thành sau gần 3 năm thi công. Đây được xem là một trong những công trình biểu tượng của tình hữu nghị vững bền của hai dân tộc, tài sản vô giá mà hai dân tộc sẽ nỗ lực gìn giữ trường tồn như nhận định của Tổng thư ký Quốc hội Campuchia Leng Peng Long.

Cũng trong năm 2024, được sự ủy quyền của Quốc hội Việt Nam, Đại sứ quán Việt Nam tại địa bàn đã tiến hành hai đợt trao tặng trang thiết bị văn phòng cho hai cơ quan nghị viện của Campuchia. Bên cạnh đó, hoạt động trao đổi đoàn các cấp của cơ quan nghị viện hai nước cũng được tiến hành và duy trì thường xuyên trong khuôn khổ hợp tác nghị viện song phương và đa phương, tại các diễn đàn khu vực và quốc tế. Điều đó thể hiện mối quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa cơ quan lập pháp hai nước.

Về tổng thể, hai nước luôn coi trọng và đề cao việc tăng cường, củng cố quan hệ hợp tác truyền thống giữa Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ và Nhân dân hai nước. Các cuộc gặp gỡ, trao đổi giữa lãnh đạo cấp cao hai nước diễn ra thường xuyên, qua đó đạt nhiều thỏa thuận chiến lược định hướng cho tổng thể quan hệ.

Hai bên cũng khẳng định tôn trọng và thực thi đầy đủ các thỏa thuận, hiệp định đã ký kết, quyết tâm xây dựng quan hệ theo phương châm “láng giềng tốt đẹp, hữu nghị truyền thống, hợp tác toàn diện, bền vững lâu dài”, giữ gìn tình đoàn kết, hữu nghị Việt Nam - Campuchia mãi trường tồn.

PV: Xin Đại sứ chia sẻ về những cơ hội và ưu tiên trong quan hệ song phương Việt Nam - Campuchia trong thời gian tới, đặc biệt là trong lĩnh vực ngoại giao nghị viện?

Đại sứ Nguyễn Huy Tăng: Tôi nghĩ rằng quan hệ Campuchia - Việt Nam, Việt Nam - Campuchia trong những năm sắp tới, bên cạnh những khó khăn, chúng ta có rất nhiều cơ hội để tiếp tục mở rộng và đưa quan hệ phát triển lên tầm cao mới, đặc biệt là trong điều kiện Campuchia có hòa bình, ổn định vững chắc. Chính phủ Hoàng gia Campuchia nhiệm kỳ VII đã và đang triển khai quyết liệt Chiến lược ngũ giác giai đoạn 1 với một loạt chính sách và các cơ chế thông thoáng để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, đưa đất nước Campuchia đạt mục tiêu trở thành nước có thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2050.

Tôi cho rằng bên cạnh những lĩnh vực hợp tác truyền thống mà hai bên đã duy trì phát triển lâu nay, có rất nhiều cơ hội để hai bên có thể tiếp tục mở rộng hợp tác. Ví dụ hợp tác về công nghệ cao, công nghệ số, công nghệ sạch, công nghệ xanh, chuyển đổi số, công nghiệp chế biến, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI)... Đó là những lĩnh vực sẽ thu hút và thúc đẩy sự quan tâm của các doanh nghiệp hai nước đầu tư vào thị trường của nhau và các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào hai nước.

Ngoài cơ chế hợp tác song phương, hai nước còn có các cơ chế hợp tác đa phương mà hai bên cùng tham gia. Thiết nghĩ, chúng ta cần quan tâm thúc đẩy để phát huy phương thức hợp tác tay ba hoặc tay tư giữa Việt Nam và Campuchia với nước thứ ba, để thúc đẩy phát triển kinh tế của hai đất nước.

Về những vấn đề cần ưu tiên trong quan hệ hai nước trong thời gian tới, tôi cho rằng:

Thứ nhất, chúng ta cần tiếp tục duy trì và phát huy quan hệ tốt đẹp về mặt chính trị, định hướng cho tổng thể quan hệ giữa hai nước. Bên cạnh đó, không ngừng nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của mối quan hệ hai nước Việt Nam - Campuchia.

Thứ hai, hai bên cần triệt để nắm bắt cơ hội, vượt qua thách thức để tạo ra những bước chuyển biến thực sự về hợp tác trên các lĩnh vực. Trong đó, đặc biệt coi trọng việc đẩy mạnh hợp tác kinh tế, làm cho hợp tác kinh tế có những chuyển biến thực sự, trở thành động lực mới cho quan hệ giữa hai nước.

Thứ ba, hai bên cần tiếp tục duy trì và phát huy hợp tác trên lĩnh vực an ninh, quốc phòng và đối ngoại, bảo đảm giữ vững môi trường hòa bình, ổn định cho sự phát triển của mỗi nước. Vì hòa bình, an ninh, ổn định của nước này cũng là lợi ích của nước kia. Do vậy, hai bên cần thường xuyên tham vấn lẫn nhau cả trong cơ chế song phương và các cơ chế đa phương, diễn đàn khu vực và quốc tế để bảo đảm lợi ích của mỗi nước, cũng như góp phần vào hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực, cũng như trên trường quốc tế.

Thứ tư, chúng ta cần tiếp tục duy trì, phát huy và thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các bộ, ngành, quốc hội hai nước, các địa phương, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội ngày càng đi vào thực chất và tạo sự gắn kết giữa các tầng lớp nhân dân hai nước.

Thứ năm, chúng ta cần hết sức quan tâm việc tuyên truyền giáo dục cho người dân hai nước, nhất là thế hệ trẻ về truyền thống quan hệ đoàn kết hữu nghị giữa hai nước, để thế hệ trẻ hôm nay và mai sau có trách nhiệm gìn giữ và vun đắp cho mối quan hệ này mãi mãi phát triển vì lợi ích của nhân dân hai nước.

Về quan hệ hợp tác giữa cơ quan lập pháp hai nước, trong thời gian qua, Quốc hội Việt Nam và Quốc hội, Thượng viện Campuchia vẫn duy trì, không ngừng phát triển mối quan hệ hợp tác hiện có. Dưới sự lãnh đạo của tân Chủ tịch Thượng viện Samdech Techo Hun Sen và tân Chủ tịch Quốc hội Samdech Rathsapheahika Thipadei Khuon Sudary, hai cơ quan lập pháp của Campuchia đang đẩy mạnh các hoạt động hợp tác với cơ quan lập pháp của các nước, trong đó có Quốc hội Việt Nam.

Đáng chú ý, ngay sau khi thành lập vào tháng 4/2024, Thượng viện Campuchia khóa mới đã thành lập các Nhóm Thượng nghị sĩ phụ trách hợp tác với 5 tổ chức liên nghị viện quốc tế, cũng như các Nhóm Thượng nghị sĩ hữu nghị Campuchia với các cơ quan lập pháp và tổ chức mặt trận của 11 quốc gia trên thế giới, trong đó có Quốc hội Việt Nam. Động thái đó tạo tiền đề thuận lợi cho việc tăng cường hợp tác sâu rộng, thực chất và hiệu quả hơn nữa giữa cơ quan nghị viện của hai nước.

PV: Trong chuyến thăm Campuchia lần này, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cũng tham dự các hội nghị quốc tế tại Phnom Penh như Hội nghị ICAPP-12 và Hội nghị IPTP-11. Việc Chủ tịch Quốc hội Việt Nam tham dự các hội nghị quốc tế sắp tới tại Campuchia nói lên điều gì, thưa Đại sứ?

Đại sứ Nguyễn Huy Tăng: Với Hội nghị ICAPP-12, Việt Nam là thành viên và đã tham gia tất cả các kỳ hội nghị. Riêng Hội nghị IPTP-11, chúng ta không phải là thành viên và chưa bao giờ tham gia các kỳ hội nghị của tổ chức này. Đây là lần đầu tiên Việt Nam tham gia hội nghị với tư cách là khách mời đặc biệt của nước chủ nhà Campuchia.

Việc Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tham dự cả hai hội nghị nói trên một mặt thể hiện sự coi trọng vai trò của nước chủ nhà Campuchia; mặt khác cũng thể hiện vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam không ngừng được nâng cao trên trường quốc tế.

Việt Nam sẵn sàng tham gia các diễn đàn quốc tế và khu vực để có thể phát huy vai trò và đóng góp của mình cho những vấn đề toàn cầu và khu vực, vì một thế giới hòa bình và vì hạnh phúc của nhân loại.

PV: Trân trọng cảm ơn Đại sứ!./.

TTXVN