Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khẳng định tham gia vào các cơ chế hợp tác khu
vực chính là một cách để xây dựng lòng tin, qua đó giúp giảm bớt nguy cơ xung
đột, chính vì vậy Việt Nam luôn tham gia một cách tích cực và có trách nhiệm vào
các khuôn khổ hợp tác, liên kết trong khu vực.
Phát biểu tại hội nghị Tương lai châu Á lần thứ 19, khai mạc tại Tokyo ngày
23/5, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân cho rằng
chủ đề của hội nghị “Châu Á tìm kiếm biện pháp tăng cường liên kết và hội nhập”
rất phù hợp với mối quan tâm chung của các nước Châu Á hiện nay, đó là tăng
cường hợp tác và liên kết nhằm thúc đẩy hợp tác, vì lợi ích của mỗi quốc gia,
lợi ích chung của khu vực và toàn cầu.
Phó Thủ tướng cho biết tình hình
thế giới và khu vực có nhiều biến động nhanh và khó lường, ngày càng xuất hiện
nhiều vấn đề mới cũng như cơ hội mới ảnh hưởng đến tương lai của khu vực, cũng
như tới tương lai chung của cả thế giới, đòi hỏi phải có những cách tiếp cận,
những ý tưởng mới về liên kết và hội nhập.
Để có thể tiếp tục tăng trưởng
năng động, góp phần xây dựng một khu vực ổn định và thịnh vượng hơn nữa, Phó Thủ
tướng cho rằng trong thời gian tới cần tăng cường hợp tác và liên kết trong 6
lĩnh vực. Thứ nhất, tăng cường tự do hóa thương mại và đầu tư đi đôi với giảm
thiểu rủi ro của đầu tư tài chính. Thứ hai, đảm bảo nguồn cung nhân lực cho các
nước phát triển nhưng bị già hóa dân số và các nước đang phát triển thiếu nhân
lực trình độ cao. Thứ ba, đẩy mạnh phát triển dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Thứ
tư, phối hợp quản lý và khai thác bền vững nguồn nước, bao gồm cả các dòng sông.
Thứ năm, nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thứ sáu, hợp tác bảo đảm an ninh mạng.
Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân
đã nêu ý tưởng hình thành 6 diễn đàn chuyên ngành khu vực Châu Á, gồm diễn đàn
Châu Á về hợp tác giảm thiểu ô nhiễm môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu;
diễn đàn Châu Á về hợp tác đảm bảo an ninh, tự do hàng hải và phát triển dịch vụ
vận tải đường biển; diễn đàn Châu Á về hợp tác bảo tồn và sử dụng hợp lý nguồn
nước; diễn đàn Châu Á về hợp tác đảm bảo an toàn không gian mạng; diễn đàn Châu
Á về hợp tác phát triển nhân lực và việc làm ở nước ngoài và diễn đàn Châu Á về
hợp tác đảm bảo minh bạch thị trường tài chính.
Mục tiêu của các diễn đàn
nêu trên là nhằm rà soát, hỗ trợ các quốc gia thực hiện các luật lệ, quy định
của Liên hợp quốc về các vấn đề liên quan; trao đổi thông tin về các kinh nghiệm
và mô hình tốt; thiết lập cơ sở dữ liệu chung; thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và
tham gia xây dựng các luật lệ, quy định mới trong các lĩnh vực liên quan và Việt
Nam luôn sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với các quốc gia trong khu vực trong lĩnh vực
vận tải biển cũng như trên các vấn đề liên quan như cứu hộ, cứu nạn, an ninh, an
toàn hàng hải.
Phó Thủ tướng cho biết Nhật Bản là đối tác kinh tế
quan trọng hàng đầu của Việt Nam, là nước cung cấp viện trợ phát triển
chính thức (ODA) lớn nhất, là nhà đầu tư số một, đồng thời là đối tác
thương mại song phương lớn thứ ba của Việt Nam.
Kể từ khi thiết lập
quan hệ đối tác chiến lược vào năm 2009, quan hệ giữa hai nước không ngừng phát
triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu, hợp tác trên các lĩnh vực chính trị, ngoại
giao, quốc phòng, an ninh đều được tăng cường và có bước phát triển
mới. Giữa hai nước đã hình thành nhiều cơ chế giao lưu thường xuyên giữa Chính
phủ, nhân dân và doanh nghiệp trên mọi cấp độ.
Hai nước cũng thường
xuyên trao đổi, phối hợp với nhau trong các khuôn khổ hợp tác khu vực như Hiệp
hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), Hợp tác tiểu vùng Mekong mở rộng (GMS), Hợp
tác bốn nước Campuchia-Lào-Myanamar-Việt Nam (CLMV).
Có thể nói, mối quan
hệ hợp tác Việt Nam-Nhật Bản được xây dựng trên một nền tảng vững chắc là sự
hiểu biết, tin cậy và hữu nghị, đáp ứng đúng nguyện vọng và lợi ích chung của
nhân dân hai nước, đồng thời góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát
triển của khu vực và trên thế giới.
Năm 2013 được chọn là Năm Hữu nghị
Việt-Nhật và cũng là năm đánh dấu chặng đường 40 năm hợp tác và hữu nghị
ASEAN-Nhật Bản. Quy mô và mức độ sâu rộng trong quan hệ hợp tác Việt-Nhật cho
thấy ý nghĩa và tầm quan trọng của hợp tác, liên kết và hội nhập. Chỉ có thông
qua hợp tác và hội nhập mới có thể tìm ra giải pháp cho các thách thức trước
mắt, cùng nhau xây dựng một khu vực Châu Á ổn định, thịnh vượng và phát triển.
Tại hội nghị, các chuyên gia cũng thảo luận các chủ đề: “Căng thẳng gia
tăng ở Đông Á-Thách thức đối với an ninh khu vực”, “Triển vọng của Trung Quốc và
chính quyền Tập Cận Bình” và “Thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN-Hướng tới năm
2015 và xa hơn nữa.”
Các diễn giả đã tập trung vào những diễn biến gần
đây ở khu vực trong lĩnh vực chính trị, kinh tế và an ninh, đặc biệt tình trạng
căng thẳng gần đây ở bán đảo Triều Tiên cũng như vấn đề tranh chấp lãnh thổ.
Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã nêu các diễn biến gần đây ở khu vực,
nhấn mạnh vai trò, tác động của các mối quan hệ giữa các nước lớn như Mỹ-Trung,
Mỹ-Nhật đối với sự ổn định và phát triển của khu vực.
Ông cho rằng Mỹ và
Trung Quốc cần xây dựng lòng tin lẫn nhau, trong khi Nhật Bản và Trung Quốc cần
tự kiềm chế để giải quyết tình trạng đối lập. Về vấn đề tranh chấp lãnh thổ giữa
một số nước khu vực, ông nhấn mạnh rằng vấn đề này cần được giải quyết một cách
hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế.
Ngoại trưởng Philippineses Albert
F. Del Rosario nhấn mạnh đòi hỏi về đường 9 đoạn của Trung Quốc ở biển Đông là
quá mức và vi phạm Công ước về Luật biển Liên hợp quốc (UNCLOS).
Ông
Rosario cho biết Philippines bác bỏ việc coi chiến tranh là một phương tiện của
chính sách quốc gia và chấp nhận các nguyên tắc chung được thừa nhận của luật
pháp quốc tế, tuân thủ chính sách hòa bình, bình đẳng, pháp lý, tự do, hợp tác
và hữu nghị với tất cả các nước.
Theo ông, phản ứng của Philippines đối
với diễn biến tình hình ở biển Đông nhằm tìm kiếm một giải pháp lâu dài dựa trên
luật pháp quốc tế.
Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa dân chủ
nhân dân Lào Thongloun Sisoulit nhấn mạnh tiềm năng hợp tác của các nước trong
khu vực với các nước ngoài khu vực để thúc đẩy hội nhập quốc tế, trong đó nhấn
mạnh nguyên tắc hợp tác bình đẳng cùng có lợi, ủng hộ các hình thức hợp tác mới
và các bên cần ứng xử một cách có trách nhiệm.
Các diễn giả cũng đề cập
đến mục tiêu thành lập Cộng đồng kinh tế ASEAN vào năm 2015 và vai trò của ASEAN
trong các diễn đàn hợp tác của khu vực.
Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio
Kishida cho biết ông đã cảm nhận được sự tăng trưởng mạnh mẽ của khu vực trong
chuyến thăm 3 nước ASEAN sau khi ông nhậm chức.
Năm nay, Nhật Bản và
ASEAN kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và hai bên đã chứng kiến những
bước tiến ổn định, hướng đến sự phồn vinh.
Ông Kishida đánh giá cao sự
phát triển kinh tế mạnh mẽ của châu Á, trong đó có các nước ASEAN, cho rằng môi
trường an ninh ở khu vực Mekong đã được cải thiện, nhưng vẫn còn tồn tại những
vấn đề nóng ở khu vực Đông Á, như vấn đề phát triển tên lửa, hạt nhân của Cộng
hòa dân chủ nhân dân Triều Tiên và tranh chấp biển đảo.
Ông cho biết
trước những biến động tình hình ở châu Á, Thủ tướng Abe đã công bố 5 nguyên tắc
ngoại giao với ASEAN nhằm tăng cường quan hệ chính trị, an ninh, kinh tế, văn
hóa và giao lưu con người vì hòa bình, phồn vinh của khu vực.
Cùng ngày,
bên lề hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đã có cuộc gặp với Thủ tướng
Shinzo Abe, Chủ tịch Liên minh Nghị sĩ hữu nghị Nhật-Việt Toshihiro Nikai và Chủ
tịch Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản Akihiko Tanaka.
Trong các cuộc
gặp, hai bên đánh giá cao quan hệ tốt đẹp giữa hai nước và nhất trí tăng cường
hơn nữa quan hệ hợp tác chiến lược song phương./.
(Vietnam+)