Báo cáo “Điểm lại cập nhật tình hình kinh tế” của Ngân hàng Thế giới
(WB) vừa công bố sáng nay (3/12) cho thấy, kinh tế Việt Nam đã tăng
trưởng nhanh hơn.
Tăng trưởng kinh tế đạt 5,6%
Các chuyên gia của WB cho rằng, tăng trưởng kinh tế Việt Nam dự báo sẽ
cải thiện từ mức 5,4% năm 2013 lên 5,6% năm 2014 (con số này thấp hơn so
với mức 5,9% mà Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đưa ra tại Diễn đàn
Doanh nghiệp Việt Nam thường niên 2014). Chỉ số lạm phát cơ bản hay các
tỷ lệ lạm phát khác đều cơ bản ổn định trong năm 2014 ở mức 4,5%.
Kết quả khả quan này nhờ ổn định kinh tế vĩ mô và hiệu quả hoạt động của
các ngành chế biến, chế tạo hướng về xuất khẩu có vốn đầu tư nước
ngoài. Điều kiện kinh tế vĩ mô tích cực cũng giúp cải thiện vị trí xếp
hạng của Việt Nam về rủi ro quốc gia, giúp Chính phủ phát hành thành
công trái phiếu trên thị trường quốc tế, huy động được 1 tỷ USD với điều
kiện khá hợp lý.
Bà Victoria Kwakwa, Giám đốc Quốc gia Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam
nhận định: Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ cải cách và hoàn thiện môi trường
kinh doanh là mấu chốt để đưa nền kinh tế vươn tới quỹ đạo tăng trưởng
mới.
Tuy nhiên, tại báo cáo lần này, WB cũng chỉ ra rằng, thực tế trong nền
kinh tế Việt Nam, kết quả hoạt động của khu vực có vốn đầu tư trực tiếp
nước ngoài (FDI) và tư nhân trong nước là khá tương phản. Trong khi khu
vực FDI tiếp tục là nguồn tăng trưởng quan trọng thì hoạt động của khối
doanh nghiệp trong nước vẫn còn khó khăn, với số doanh nghiệp đóng cửa
hoặc ngừng hoạt động vẫn gia tăng (khoảng 60.000 doanh nghiệp thành lập
mới, trong khi có tới 54.300 doanh nghiệp đóng cửa, giải thể hoặc tạm
ngừng hoạt động).
Ông Sandeep Mahajan, chuyên gia kinh tế trưởng, trưởng Nhóm Báo cáo của
WB cũng chia sẻ: “Hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài cao tuy nhiên
những hoạt động của doanh nghiệp trong nước không tương đồng. Điều này
thể hiện ở việc doanh nghiệp đóng cửa, phá sản tạm ngừng hoạt động khá
lớn trong suốt nhiều năm qua. Mặc dù trong nền kinh tế thị trường, đóng
cửa, phá sản là điều bình thường nhưng số liệu đóng cửa đang tăng lên so
với mở mới là điều đáng lo ngại. Chính phủ cần chú ý tăng hiệu quả của
các ngành trong nước sẽ tốt hơn nhiều.”
Còn bà Victoria Kwakwa nhận định: “Tiềm năng để kinh tế Việt Nam đạt tốc
độ tăng trưởng cao hơn chỉ có thể trở thành hiện thực khi có tiến bộ
thực sự trong việc giải quyết những bất cập của khu vực doanh nghiệp nhà
nước và ngân hàng, hiện đang gây trở ngại tới hiệu quả và năng suất của
nền kinh tế. Tiếp tục đẩy nhanh tiến độ cải cách và hoàn thiện môi
trường kinh doanh là mấu chốt để đưa nền kinh tế vươn tới quỹ đạo tăng
trưởng mới.”
Ảnh minh họa. (Nguồn: TTXVN)
Về nội dung cải cách doanh nghiệp nhà nước, mặc dù hoạt động có tích cực
nhưng vẫn chậm hơn so với mục tiêu đề ra. Chính phủ Việt Nam đã đưa ra
quan điểm rõ ràng về cải cách doanh nghiệp nhà nước nhưng vấn đề quan
trọng theo WB là phải thực hiện một cách nhất quán và quyết liệt.
Khu vực tài chính hoạt động kém
WB đánh giá tín dụng của Việt Nam đã tăng dần nhưng vẫn dưới mức kỳ
vọng, hạn chế nỗ lực của các cơ quan chức năng trong việc thúc đẩy tín
dụng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
Theo các chuyên gia của WB, tăng trưởng tín dụng phần nào vẫn bị ảnh
hưởng bởi cân đối tài chính không tốt của các ngân hàng, mối lo ngại về
sức khỏe tài chính của bên đi vay, thị trường bất động sản èo uột và nhu
cầu tín dụng suy yếu do niềm tin giảm của người tiêu dùng và nhà đầu
tư. Tuy nhiên hoạt động ngân hàng tiếp tục tăng ở mức khá cao, đảm bảo
đủ thanh khoản trên bảng cân đối kế toán của các ngân hàng. Nới lỏng
chính sách tiền tệ hơn nữa trong một bối cảnh như vậy ít có khả năng tạo
ra nhiều tác động tới tăng trưởng tín dụng chung.
Ngoài ra, hiệu quả hoạt động kém của khu vực tài chính là do một loạt
phức hợp các vấn đề về thể chế và quy định pháp lý. Những vấn đề này bao
gồm các cơ quan chức năng trung ương và địa phương can thiệp vào các
quyết định về đầu tư và tín dụng của các doanh nghiệp nhà nước và các
ngân hàng thương mại nhà nước. Cơ cấu quản trị của các doanh nghiệp,
ngân hàng thương mại nhà nước không phù hợp và năng lực quản trị rủi ro
còn yếu.
WB cũng đánh giá, một số ngân hàng thương mại cổ phần của Việt Nam có
hoạt động tín dụng với khách hàng có quan hệ; cơ sở hạ tầng tài chính
còn yếu kém, với những bất cập về các tiêu chuẩn báo cáo tài chính; việc
quản lý và giám sát đối với khu vực tài chính còn nhiều lỗ hổng./.
Thúy Hà (Vietnam+)