Là nước có khí hậu đặc thù nên Việt Nam có nguồn thực
phẩm vô cùng hấp dẫn và khác biệt. Chính điều này đã đưa công nghiệp
thực phẩm thành ngành hàng có tiềm năng lớn của Việt Nam. Tuy nhiên, đến
nay Việt Nam vẫn chưa có thương hiệu nào thực sự có tiếng vang trên thị
trường quốc tế.
Dự án xây dựng chiến lược Thương hiệu Quốc gia cho ngành thực phẩm Việt
Nam đang được Bộ Công Thương thực hiện sẽ nhằm thúc đẩy xuất khẩu và tạo
giá trị gia tăng cho các sản phẩm nông nghiệp có nguồn gốc từ Việt Nam
hoặc chế biến ở Việt Nam.
Mới dừng ở ý tưởng
Trong
những năm gần đây, vấn đề xây dựng thương hiệu đang ngày càng nhận được
sự quan tâm của cộng đồng doanh nghiệp, các Hiệp hội thực phẩm và đã có
những kết quả bước đầu khả thi.
Tuy nhiên, công việc này mới chỉ
dừng lại ở cấp độ sản phẩm, doanh nghiệp và ngành hàng chứ chưa có sự
kết nối và tiến xa hơn tới cấp độ quốc gia. Mặc dù đã có nhiều sáng kiến
đưa ra nhưng tựu chung vẫn chỉ dừng lại ở ý tưởng và chưa có những bước
đi cũng như chiến lược cụ thể.
Chia sẻ về thương hiệu cho nông
sản thực phẩm, bà Nguyễn Ngô Vi Tâm, Tổng giám đốc Công ty Vĩnh Hoàn cho
rằng, khi nhắc đến sản phẩm nông nghiệp người ta thường nhớ đến địa
danh nơi sản xuất ra sản phẩm hoặc tên gọi chung của sản phẩm như bưởi
da xanh, nước mắm Phú Quốc, Cognac Pháp hay cá hồi Nauy.... Và cũng chỉ
một số doanh nghiệp sản xuất thực phẩm, quy mô lớn mới có khả năng tự
mình xây dựng và phát triển thương hiệu, như Nestle, Masan, VinEco....
Ông
Julian Hill, chuyên gia tư vấn thương hiệu của Tổ chức hỗ trợ nhập khẩu
từ các nước đang phát triển Hà Lan (CBI) cho rằng, thương hiệu của một
doanh nghiệp bao gồm sự uy tín và sự nhận dạng giúp cho người tiêu dùng
có lòng tin đối doanh nghiệp cũng như sản phẩm của doanh nghiệp đó.
Nếu
sản phẩm có thương hiệu sẽ giúp khách hàng mua thường xuyên hơn, chi
nhiều hơn và giới thiệu cho người khác. Từ đó sẽ giúp các sản phẩm có
giá trị lớn hơn, nông dân bán được giá cao hơn và tạo ra tiềm năng kinh
tế bền vững hơn cho đất nước.
Theo ông Julian Hill, đối với Việt
Nam, Việt Nam cần chú trọng đến chất lượng sản phẩm và nâng cao tính
nhất quán giá trị sản phẩm. Đồng thời, xây dựng quy trình chất lượng từ
khâu sản xuất của người nông dân, xây dựng lộ trình cho từng giai đoạn
cụ thể, tăng cường quảng bá hình ảnh. Và, điều này Việt Nam cần phải làm
ngay khi chưa quá muộn.
Nhận định này cũng đã được nhiều Hiệp
hội ngành hàng trong lĩnh vực thực phẩm Việt Nam chia sẻ. Hầu hết, các
Hiệp hội này đều mong muốn xây dựng một thông điệp nhất quán, một hình
ảnh thống nhất, chuyên nghiệp và ấn tượng trong các hoạt động tuyên
truyền, quảng bá, xúc tiến thương mại của ngành thực phẩm Việt Nam trên
thị trường quốc tế.
Theo giới chuyên gia, một thương hiệu chung
cho ngành thực phẩm sẽ giúp tăng cường khả năng cạnh tranh của thực phẩm
Việt Nam, góp phần xây dựng được hình ảnh quốc gia, đồng thời góp phần
quảng bá và thúc đẩy sự phát triển của ngành kinh tế khác và mang lại
lợi ích riêng cho từng công ty, từng ngành hàng của Việt Nam.
Do
đó, xây dựng thương hiệu chung cho ngành thực phẩm Việt Nam đang là
nhiệm vụ cấp thiết, đòi hỏi sự phối hợp và đồng hành của các cơ quan, tổ
chức, các Hiệp hội ngành hàng và cộng đồng doanh nghiệp.
Hoạch định chiến lược
Ông
Tạ Hoàng Linh, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương)
chia sẻ, với sự hỗ trợ của các tổ chức nước ngoài, Việt Nam đang chung
sức xây dựng thương hiệu cho ngành thực phẩm để nông sản Việt Nam tiến
xa hơn. Vì vậy, xây dựng chiến lược là giải pháp chuyên nghiệp và hiệu
quả nhưng để làm được điều đó thì sản phẩm phải tạo độ tin cậy, an toàn.
Chương
trình xây dựng Thương hiệu Quốc gia được tiến hành từ năm 2014, xuất
phát từ nhu cầu thực tiễn của doanh nghiệp, các hiệp hội ngành hàng, các
tổ chức xúc tiến thương mại. Chương trình được chia làm 4 giai đoạn.
Đến nay, với sự phối hợp của các cơ quan, tổ chức và hiệp hội liên quan,
Bộ Công Thương đã hoàn thành giai đoạn 1 (xác định mục tiêu và phương
pháp) và giai đoạn 2 (nghiên cứu và phân tích).
Giai đoạn 3 (xây
dựng chiến lược) đang trong quá trình triển khai, bắt đầu từ tháng
3/2016 và dự kiến sẽ kết thúc vào tháng 3/2017. Giai đoạn 4 - Thực hiện
chiến lược (2017-2020) sẽ được triển khai dưới hình thức một chiến dịch
tư vấn, truyền thông, quảng bá, tiếp thị xây dựng hình ảnh ngành hàng
thực phẩm quốc gia.
Theo ông Tạ Hoàng Linh, mục đích của chương
trình nhằm xây dựng, quảng bá hiệu quả một hình ảnh chung của ngành thực
phẩm Việt Nam, tăng cường nhận thức và công nhận ở quy mô quốc tế về
giá trị của thực phẩm Việt Nam, qua đó góp phần thúc đẩy sự tăng trưởng
ngành thực phẩm. Đồng thời tăng cường xúc tiến thương mại và đẩy mạnh
xuất khẩu các mặt hàng thực phẩm của Việt Nam ra thị trường thế giới.
Xác
định được tầm quan trọng này, Bộ Công Thương đã xếp ngành công nghiệp
thực phẩm vào nhóm ngành đang có lợi thế cạnh tranh và có định hướng.
Chiến
lược phát triển của ngành trên cơ sở sử dụng công nghệ tiên tiến, hiện
đại, khai thác sử dụng tối đa nguyên liệu trong nước, tạo sản phẩm đa
dạng, bảo đảm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn Việt
Nam và quốc tế. Từ đó tạo ra sản phẩm có khả năng cạnh tranh cao, để
hình thành ngành kinh tế mạnh, hội nhập vững chắc với khu vực và thế
giới.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, bên cạnh
việc tạo dựng được các thương hiệu lớn, chiếm lĩnh thị trường nội địa,
ngành công nghiệp thực phẩm Việt Nam còn phải đạt mục tiêu tập trung đẩy
mạnh xuất khẩu một số sản phẩm; trong đó đặc biệt là thực phẩm chế biến
sẵn sử dụng trực tiếp.
Tuy nhiên, trong bối cảnh thế giới có
nhiều biến động như hiện nay, các rào cản kỹ thuật, những đòi hỏi về
chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm của các nước ngày càng khắt khe và
yêu cầu cao; thị trường trong nước xuất hiện nhiều hàng hóa nhập khẩu
từ nước ngoài, vì vậy, cần phải có sự chung sức đồng lòng của các cơ
quan quản lý, doanh nghiệp, người tiêu dùng mới có thể hiện thực hóa
được những mục tiêu, định hướng phát triển của ngành công nghiệp thực
phẩm Việt Nam - Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải chia sẻ.
Uyên Hương (TTXVN)