Đến nay, tỉnh Đồng Nai đã có 5 xã Xuân Định, Xuân Phú, Bão Hòa, Xuân Thọ, Suối Cao thuộc huyện Xuân Lộc hoàn thành 19/19 tiêu chí nông thôn mới theo quy định của trung ương và 56/56 tiêu chí nông thôn mới của địa phương. Như vậy, huyện Xuân Lộc cũng là huyện đầu tiên trong tỉnh đã có 5/15 xã hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM). 

Suối Cao là xã đặc biệt khó khăn ở huyện Xuân Lộc, nhưng hiện nay xã đã có bước chuyển mình đi lên mạnh mẽ. Những con đường “nắng bụi, mưa sình”, những mái nhà tranh tre trước đây đã lùi vào dĩ vãng, thay vào đó là những con đường nhựa thẳng tắp; những công trình điện vào tận thôn xóm; những ngôi trường, trạm xá đạt chuẩn quốc gia…Đây là thành quả mà Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây đã đoàn kết, chung tay xây dựng. Đường giao thông là một trong những tiêu chí được chính quyền địa phương đầu tư thực hiện để tạo thuận lợi cho việc đi lại của người dân. Tổng số đường giao thông nông thôn trên địa bàn xã là 54,14km. Trong đó, đường xã đã được nhựa, bê tông hóa trên 16km, đường ấp đã được trải nhựa, bê tông hóa gần 17km, đường ngõ xóm được cứng hóa (sạch, không lầy lội vào mùa mưa) là 3,5/4,1 km và đường trục chính nội đồng (ra rẫy) được cứng hóa trên 17km. Ông Lê Văn Ba, Chủ tịch Hội Nông dân xã tâm sự: "Trước đây, nông dân chúng tôi gặp nhiều khó khăn trong việc đi lại, vận chuyển hàng hóa nông sản, nhưng nay nhờ Nhà nước đầu tư nhựa hóa các tuyến đường nên việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất và vận chuyển nông sản làm ra rất thuận lợi, giá cả không bị "ép". 

Xuân Định là một xã có điểm xuất phát cao vì có nhiều điều kiện thuận lợi hơn các xã khác. Có xuất phát điểm cao, nhưng nếu không có sự đồng thuận của người dân thì Xuân Định cũng khó có thể hoàn thành sớm các tiêu chí về xây dựng nông thôn mới. Bà Nguyễn Thanh Hương, Chủ tịch UBND xã Xuân Định, cho biết: “Xuân Định sớm hoàn thành các tiêu chí để được công nhận xã nông thôn mới một phần là nhờ các chủ trương phù hợp với thực tế ở địa phương nên được nhân dân đồng tình ủng hộ. Trên cơ sở đó, xã thực hiện tốt quy chế dân chủ cơ sở, phát huy tốt được nguồn nội lực từ dân. Khi người dân hiểu và ủng hộ thì khó khăn mấy cũng có thể hoàn thành". 

Nông dân ở đây có ý thức rất tốt trong việc đóng góp kinh phí để làm đường giao thông phục vụ vận chuyển hàng hóa nông sản thuận tiện. Khi những tiêu chí về xây dựng nông thôn mới được triển khai thì phần lớn đều phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, nên người dân ủng hộ rất cao. 

Ông Đặng Trung Hiếu, ở ấp Bảo Thị, xã Xuân Định nói: “Lúc đầu nghe nói xây dựng nông thôn mới chúng tôi rất ngại vì nghĩ sẽ phải đóng góp nhiều công sức, tiền của. Nhưng sau khi nghe cán bộ xã và ấp giải thích, chúng tôi mới hiểu ra mục đích là để nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho mọi người nên tôi và đa số bà con đều tán đồng. Bây giờ đường xá được làm rộng rãi hơn, trường học cho các cháu cũng được xây dựng khang trang không thua kém thành phố. Chúng tôi rất phấn khởi”. 

Còn ở xã Bảo Hòa, khi bắt tay xây dựng nông thôn mới, xã rất chú trọng công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu được vai trò, trách nhiệm và lợi ích mang lại. Qua đó, tạo khí thế thi đua ngay từ đầu. Điển hình như phong trào xây dựng đường giao thông nông thôn, khi đã hiểu rõ lợi ích mang lại từ xây dựng nông thôn mới, người dân đã tích cực hiến đất đồng thời đóng góp thêm hàng chục tỉ đồng cùng nhà nước làm đường. Đến nay, tỉ lệ đường được nhựa hóa cấp huyện đạt 100%; đường khu ấp, xóm ngõ đạt gần 50%, địa bàn không còn những con đường nắng bụi, mưa lầy. Ông Bùi Hữu Nghĩa, nông dân ấp Hòa Hợp (xã Bảo Hòa) cho biết: Từ khi triển khai xây dựng NTM, bà con rất phấn khởi bày tỏ sự đồng thuận cao. Điển hình như bà con trong tổ 14 đã tích cực hiến hàng ngàn mét đất và hơn 300 triệu đồng để nhựa nóng con đường vào tập đoàn 1 của ấp. Điểm nổi bật ở Bảo Hòa là phát huy tốt được tính dân chủ cơ sở, tạo sự đồng thuận cao trong các tầng lớp nhân dân. Mọi vấn đề đều được mang ra họp bàn trước dân để lấy ý kiến đóng góp; chức năng giám sát cộng đồng được phát huy tích cực đối với việc giám sát các khoản thu, chi cũng như giám sát chất lượng các công trình đầu tư. 

Ông Bùi Văn Nghĩa, ngụ tổ 14, ấp Hòa Hợp, xã Bảo Hòa là hội viên Hội Cựu chiến binh xã. Ông hiểu rất rõ chủ trương của nhà nước đối với việc phát triển nông nghiệp-nông dân-nông thôn nhằm từng bước nâng cao chất lượng cuộc sống của người nông thôn. Vì vậy, ông rất tích cực đóng góp các khoản xã hội hóa do địa phương phát động. Điển hình như con đường nhánh vào tập đoàn 1 thuộc ấp Hòa Hợp có chiều dài hơn 600, xưa kia rất lầy lội khiến việc đi lại vận chuyển nông sản của người dân gặp nhiều khó khăn. Đầu năm 2011, UBND xã Bảo Hòa có chủ trương nhựa nóng tuyến đường này với khoảng 1 tỉ đồng. Với phương thức xã hội hóa, nhà nước hỗ trợ 70% kinh phí, nhân dân đóng góp 30% còn lại. Ông Nghĩa đã vận động bà con sinh sống dọc hai bên đường hiến đất mở rộng đường từ 3 m thành 6 m bề rộng và vận động bà con đóng góp được hơn 300 triệu đồng để cùng nhà nước tiến hành nhựa hóa. Riêng gia đình ông đã hiến tặng hơn 1.000 m2 đất vườn, đồng thời đóng góp thêm gần 100 triệu đồng làm tuyến đường này. Ông Nghĩa cho biết: Từ khi được nghe chủ trương làm đường, bà con trong tổ 14 rất đồng tình hưởng ứng. Mỗi người tự nguyện hy sinh một chút tài sản để cùng nhà nước làm cho con đường cho khang trang, sạch đẹp hơn. 

Xác định xây dựng cơ sở hạ tầng tại các xã, đặc biệt là xây dựng đường giao thông là một trong những tiêu chí quan trọng, là đòn bẩy góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương, nâng cao đời sống nhân dân, tiến tới hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới, huyện Xuân Lộc đã triển khai mạnh việc xây dựng đường giao thông nông thôn theo hình thức xã hội hóa. Nhờ đó, huyện đã tạo được bước đột phá mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới và là địa phương đi đầu, thực hiện đạt kết quả cao nhất trong toàn tỉnh. 

Theo ông Trần Anh Tuấn, Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc, xây dựng nông thôn mới, điều quan trọng nhất là việc thực hiện quy chế dân chủ, công tác dân vận ở cơ sở. Huyện đã có nhiều hình thức hoạt động phong phú và đa dạng thu hút người dân tham gia nhiều hơn. Đặc biệt, phải công khai dân chủ trong việc tổ chức huy động, quản lý sử dụng các khoản đóng góp tự nguyện hàng năm của nhân dân để xây dựng cơ sở hạ tầng của các xã, phường, thị trấn; thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở, công khai minh bạch tất cả các quy trình, thủ tục liên quan đến đầu tư xây dựng, huy động, sử dụng, quyết toán vốn đầu tư. Bên cạnh đó, UBND huyện đã giao thêm nhiệm vụ cho Phòng Kinh tế và Hạ tầng, Ban Quản lý dự án thực hiện thiết kế, thẩm tra hồ sơ xây dựng, lập và đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất, giám sát thi công; đồng thời chỉ đạo sử dụng vật liệu khai thác tại địa phương đủ chất lượng để xây dựng công trình, điều này đã góp phần giảm đáng kể chi phí xây dựng. 

Đến thời điểm hiện nay, tổng số công trình đã và đang triển khai thực hiện trên địa bàn huyện là 390 công trình, với tổng dự toán 312 tỷ 300 triệu đồng. Trong đó, nguồn vốn ngân sách tỉnh 132 tỷ 518 triệu đồng; nguồn vốn ngân sách huyện 99 tỷ 402 triệu đồng; nguồn vốn nhân dân đóng góp 80 tỷ 381 triệu đồng. Số tiền ngân sách đã cấp và huy động nhân dân đóng góp đạt 142 tỷ 516 triệu đồng; nhu cầu vốn còn thiếu phải hỗ trợ 95 tỷ 377 triệu đồng và nhu cầu vốn cần phải huy động từ nhân dân là 41 tỷ 479 triệu đồng. 

Đặc biệt, trong năm 2012, toàn huyện đã vận động các tầng lớp nhân dân đóng góp kinh phí xây dựng đường giao thông đạt cao nhất từ trước đến nay. Với số tiền huy động từ doanh nghiệp, cơ sở sản xuất kinh doanh, hộ gia đình, cá nhân để xây dựng đường giao thông đạt trên 30 tỷ đồng, đạt 300% chỉ tiêu kế hoạch. Nhờ đó, trong năm 2012, huyện đã triển khai thực hiện 298 công trình đường giao thông với tổng chiều dài 187,71km. Trong đó, đã hoàn thành 138 công trình với tổng chiều dài 77,81km; đang thi công 95 công trình với tổng chiều dài 71,9km; đã khảo sát, thiết kế và đang tổ chức thực hiện 65 công trình với tổng chiều dài 38,1km. Nhiều xã, thị trấn, đã làm tốt công tác vận động nhân dân đóng góp và tổ chức xây dựng đường như Xuân Phú, Xuân Thọ, Suối Cát, Xuân Hiệp, Bảo Hòa, Suối Cao. 

Năm 2013, cùng với việc hoàn thiện cơ sở hạ tầng tại các xã điểm nông thôn mới của tỉnh và đẩy nhanh việc xây dựng nông thôn mới tại 6 xã theo kế hoạch năm 2013 của huyện (Xuân Hiệp, Lang Minh, Suối Cát, Xuân Trường, Xuân Tâm, Xuân Hòa), công tác xây dựng đường giao thông nông thôn tiếp tục được huyện đẩy mạnh thực hiện. Năm 2013 huyện dự kiến tập trung đầu tư và triển khai khảo sát, lập báo cáo kinh tế kỹ thuật 370 công trình đường giao thông với tổng chiều dài khoảng 178 km, tổng mức đầu tư khoảng 150 tỷ đồng. 

Hiện nay các xã của huyện Xuân Lộc như: Suối Cát, Lang Minh, Xuân Hiệp, Xuân Hòa, Xuân Hòa, Xuân Tâm, Xuân Trường đã đạt từ 48 - 53 tiêu chí nông thôn mới theo quy định của địa phương và đạt từ 16-18 tiêu chí của trung ương, Huyện sẽ phấn đấu đưa các xã trên hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới vào cuối năm 2013. Các xã còn lại như: Xuân Thành, Xuân Bắc và Xuân Hưng sẽ hoàn thành các tiêu chí vào cuối năm 2014./.