Một cuộc khảo sát xã hội học gần đây cho thấy người dân Nga vẫn coi việc Liên Bang Xô Viết tan rã là một sự kiện đáng buồn. Nhiều người còn cho rằng kết cục đáng tiếc đó có thể tránh được. Như thủ tướng Vladimir Putin nhận xét đây là biến cố to lớn nhất trong lịch sử nước Nga thế kỷ 20. Thời gian trôi qua không làm người Nga nguôi ngoai nỗi luyến tiếc thời kỳ Xô Viết.
Một cuộc khảo sát do trung tâm xã hội Levada tiến hành được đăng tải trên tờ Interfax cho thấy, hiện tại có 60% người được hỏi có quan điểm này. Cao nhất là vào thời điểm tháng 12 năm 2000 có tới 75 %nói rằng họ vẫn hoài niệm về quá khứ thời kỳ Xô Viết.
Những người còn lưu luyến quá khứ hầu hết là những người sống bằng tiền trợ cấp (85%),phụ nữ ở đủ mọi lứa tuổi (63%), những người trung niên độ tuổi từ 40-55( 67%), người già ( 83%), những người có trình độ văn hóa thấp (68%), người có thu nhập thấp (79%), dân cư nông thôn (66%). Điều đáng lưu ý, đây hầu hết là những người đã sống trong thời kỳ Xô Viết .Một nhà văn 37 tuổi sống tại Moscow cho hay “ Tôi nghĩ luyến tiếc quá khứ Xô Viết là điều tất nhiên với người Nga. Đó là một xu hướng đối với những người ở độ tuổi như tôi. Khi đó chúng tôi có thể mua mọi thứ dễ dàng và nhìn thấy con cái lớn lên hạnh phúc. Tôi nhớ lúc đó một cây kem chỉ tốn có vài đồng côpếchvà ai cùng có thể đi nghỉ ở biển Đen. Giờ chỉ những người có tiền mới có thể chọn những chuyến du lịch kiểu thế.”
Một cuộc trưng cầu dân ý khác cũng cho thấy 16% người được hỏi muốn khôi phục lại Liên Bang Xô Viết (con số này vào năm ngoái là 13%) trong khi 13% muốn giữ nguyên cộng đồng các quốc gia độc lập SNG như hiện tại. 14% ý kiến cho rằng tất cả các quốc gia hậu Xô Viết nên được độc lập. Không có gì ngạc nhiên khi số người quay đầu nhìn lại Liên Bang Xô Viết vĩ đại ngày càng tăng. Trong cơ chế thị trường xô bồ ngày hôm nay họ cảm thấy không được bảo vệ và yên ổn như cuộc sống trong quá khứ
Hiểu theo một cách khác “Người Nga giờ có thể mua rất nhiều thứ, đắt có rẻ có. Nhưng đó có phải cái họ thực sự cần? Không, không ai quan tâm đến những thứ đó. Họ quan tâm đến tương lai của chính họ. Tương lai chính là điều họ không biết chắc. Những vật dụng, tiện nghi sang trọng không làm vơi đi nỗi lo về tương lai. Điều đó giải thích tâm trạng hoài niệm của cả một dân tộc một đất nước. Một đời sống được chu cấp đầy đủ là cái người Nga từng có và đã đánh mất. Đổi lại giờ họ nhận được những lo toan phiền muộn. Nhữngbuồn rầu phiền muộn này đè nát giấc mơ, tình cảm của họ. Cạnh tranh khiến bạn căng thẳng và chủ nghĩ tư bản là một cuộc chạy đua khốc liệt. Phải thừa nhận rằng cuộc sống ngày xưa còn rất nhiều khó khăn.Nhưng con người hòa mình trong những mối quan hệ bạn bè , họ hàng, trong những hoạt động tập thể nên không có nhiều chỗ cho những nỗi buồn cá nhân. Không bao giờ có chuyện bạn càm thấy thấp kém vì đứa bạn cùng lớp sở hữu một cái kẹp tóc đáng giá hơn tất cả những món đồ bạn đang mặc cộng lại.”
Một công dân Xô Viết hiện sống tại New York nói rằng “ Dưới thời Xô Viết, anh có thể quăng mấy đồng rúp vào sọt rác mà chẳng sợ mất. Còn ở đây trên đất Mỹ cái gì cũng có thể không cánh mà bay. Anh có thể chết đói và lịm đi dưới chân một cây cầu mà chẳng ai hay. Trái lại điều này không bao giờ xảy ra trong xã hội Xô Viết.”
Tự do thật sự có nghĩa là không bao giờ sợ bị tống cổ ra đường chỉ vì không thể trả đủ tiền nhà. Giá nhà đất được giữ ở mức rất rẻ dưới thời Xô Viết. Tự do thật sự là không lo lắng với hai từ thất nghiệp vìcông việc của bạn được bảo đảm bởi chính quyền. Các chi phí sinh hoạt,đi lại, giải trí đều cực kỳ ưu đãi với người dân. Tự do nghĩa là biết rằng bạn sẽ được hưởng lương hưu khi về già và có đủ khả năng hàng năm đi du lịch đâu đó. Nó còn đồng nghĩa với việc bạn được hưởngcác dịch vụ chăm sóc sức khỏe và một sự giáo dục hoàn toàn miễn phí
Người Nga cũng tự hào về thành tựu và sức mạnh của Liên Bang Xô Viết . Trong số các lý do khiến họ tự hào có chiến thắng vĩ đại năm 1945 trước chủ nghiã phát xít ( chiếm 80%), công cuộc tái thiết sau chiến tranh ( 35%), các chương trình không gian (60%). Các nhà văn nhà thơ nhà soạn nhạc nổi tiếng của Liên Xô là điều mà thế hệ trẻ ngưỡng mộ nhất. Số khác nhắc đến những thành tựu mà Xô Viết đạt được trong thể thao.Không có gì ngạc nhiên khi ngày càng có nhiều người Nga tin rằng cuộc sông dưới thời Liên Xô là tốt đẹp hơn. Giờ họ sống trong cơ chế thị trường cạnh tranh khốc liệt, không chắc chắn hay được đảm bảo về bất cứ điều gì.
Phương Tây không thể hiểu được nỗi mất mát mà người dân Nga cảm thấy: sự mất mát của một nền văn hóa, một cuộc sống được bảo đảm, một đời sống xã hội mật thiết gắn bó./.
Theo VnMedia