Việc bãi bỏ các tiêu chí, điều kiện nhằm loại bỏ các quy định điều
kiện kinh doanh không phù hợp với quy định của Luật Đầu tư năm 2014, đảm
bảo tính minh bạch của thể chế, môi trường kinh doanh, tạo thuận lợi
cho doanh nghiệp yên tâm đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh xuất khẩu gạo...
Ngày 4/1, Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh đã ký quyết định bãi bỏ
Quy hoạch Thương nhân Kinh doanh và xuất khẩu gạo, một quy định trong
Nghị định 109/CP đang bị phàn nàn là gây khó doanh nghiệp.
Theo Quyết định này, các tiêu chí, điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo
quy định tại Quy hoạch thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo ban
hành kèm theo Quyết định số 6139/QĐ-BCT (quy định khống chế số
lượng tối đa 150 đầu mối xuất khẩu gạo, quy định khống chế địa
bàn đầu tư xây dựng kho chứa, cơ sở xay, xát thóc gạo để đáp ứng điều
kiện kinh doanh xuất khẩu gạo tại 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung
ương, quy định tiêu chí thành tích xuất khẩu gạo) đã được chính
thức bãi bỏ.
Bên lề "Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2017 ngành công thương" diễn ra
ngày 6/1, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết, hiện Bộ đã có văn bản báo
cáo Chính phủ để sửa đổi Nghị định 109/CP về xuất khẩu gạo theo hướng
tiếp thu và mở rộng những cơ hội kinh doanh cho các doanh nghiệp và đặc
biệt là tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận thị trường.
Bộ trưởng khẳng định, trong dự thảo mới sẽ có điều chỉnh về khung pháp
lý và thể chế nhằm tạo điều kiện giúp doanh nghiệp hội nhập sâu và hiệu
quả với thị trường thế giới đặc biệt trong bối cảnh thị trường gạo thế
giới đang ngày càng khó khăn, thị trường do người mua quyết định cũng
như tình trạng mất cân đối cung-cầu bắt buộc phải tính toán để giải
phóng lực lượng sản xuất nhất là các doanh nghiệp tham gia kinh doanh
trên thị trường thế giới.
Thêm vào đó, các ngành chức năng sẽ có những đánh giá lại thị trường để
tìm ra những điểm mạnh và hạn chế trong việc cạnh tranh với các đối thủ
xuất khẩu gạo khác, từ đó có những định hướng về thị trường tốt hơn,
nghiên cứu các giải pháp để hình thành các chuỗi và có sự liên kết, phối
hợp chặt chẽ giữa người nông dân với doanh nghiệp chể biến và doanh
nghiệp cung ứng xuất khẩu.
"Trong nội bộ chúng tôi đã chỉ đạo để lập ban soạn thảo và tổ biên tập
để sửa đổi Nghị định 109/CP và cụ thể công tác sẽ triển khai trong năm
2017," Bộ trưởng cho hay.
Số liệu được Tổng cục Thống kê vừa công bố, tính đến hết ngày
15/12/2016, lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam chỉ đạt 4,68 triệu tấn, kim
ngạch đạt 2,1 tỷ USD. Lượng và giá trị gạo xuất khẩu giảm khoảng 1,62
triệu tấn và 600 triệu USD so với cùng kỳ năm 2015.
Trước đó năm 2010, xuất khẩu gạo Việt Nam luôn đạt khoảng 6,3 - 7 triệu
tấn/năm, giá trị kim ngạch khoảng 2,7 - 3,3 tỷ USD và liên tục giảm theo
các năm, riêng 2013 xuất khẩu chỉ đạt 6,5 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,9
tỷ USD; năm 2014 giảm còn 6,3 triệu tấn, kim ngạch đạt 2,9 tỷ USD và năm
2015, Việt Nam chỉ giữ mức xuất khẩu 6,5 triệu tấn/năm.
Theo báo cáo của Bộ Công Thương, có một số nguyên nhân khiến xuất khẩu
gạo giảm nhưng trong đó đáng chú ý là nhiều thị trường nhập khẩu chính
đã từ bỏ nhập khẩu diện Nghị định thư như Trung Quốc, Philippines,
Indonesia, Bangladesh do đó xuất khẩu gạo chỉ phụ thuộc vào các doanh
nghiệp đầu mới và thương nhân (diện tiểu ngạch).
Thêm vào đó, trên thị trường xuất khẩu gạo vẫn còn thiếu vắng các liên
kết ngang giữa các công ty, ví dụ như trong việc đàm phán giá lúa gạo
xuất khẩu và liên kết dọc với các công ty cung ứng đầu vào cho sản xuất.
Xu hướng xây dựng vùng nguyên liệu hiện được thực hiện rất “gượng ép” do
các doanh nghiệp chủ yếu dựa vào nguồn cung sẵn có trên thị trường, sản
phẩm xuất khẩu không có sự khác biệt lớn, rủi ro về lợi nhuận cao do
thị trường đầu ra không ổn định.
Do vậy, việc bãi bỏ các tiêu chí, điều kiện này nhằm loại bỏ các quy
định điều kiện kinh doanh không phù hợp với quy định của Luật Đầu tư năm
2014, đảm bảo tính minh bạch của thể chế, môi trường kinh doanh, tạo
thuận lợi cho doanh nghiệp yên tâm đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh xuất
khẩu gạo, góp phần thúc đẩy xuất khẩu gạo và tăng cường tiêu thụ thóc,
gạo hàng hóa cho người nông dân./.
(TTXVN)