Ngày 28/1, Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ báo chí, Hội Nhà báo Việt Nam
phối hợp với Tổng Lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức
Hội thảo với chủ đề “Vấn đề bản quyền báo chí trong kỷ nguyên số".
Hội thảo có sự tham dự của nhiều nhà báo, đại diện các cơ quan báo chí Trung ương và địa phương.
Các đại biểu dự hội thảo đã trao đổi, thảo luận những vấn đề xung quanh
nghề báo, đạo đức nghề nghiệp của nhà báo; vấn đề “đạo” báo, vi phạm bản
quyền báo chí trên báo điện tử; giải pháp khắc phục tình trạng sao chép
trên báo chí hiện nay…
Tại hội thảo, các đại biểu chia sẻ, hiện nay bất kỳ một tin "nóng" nào
vừa xuất bản trên một tờ báo hay trang mạng, thì ngay lập tức đã xuất
hiện trên hầu hết các trang mạng tại Việt Nam với nhiều hình thức sao
chép như dẫn đường link về trang điện tử của mình để nguyên bài và ghi
rõ nguồn hoặc thay đổi tít, từ cho thật "câu khách" để thu hút người đọc
truy cập nhiều vào trang thông tin.
Thậm chí, có nhà báo đã lấy lại nội dung của bài đã được đăng để viết
lại thành bài viết của mình và mặc nhiên “có quyền” đổi bút danh khác.
Hậu quả của việc làm này là người làm báo chân chính bằng sức lao động
và trí óc lại không được công nhận giá trị lao động và xã hội đang thừa
nhận sự hiện diện của những kẻ đánh cắp thông tin, vi phạm bản quyền tác
phẩm báo chí.
Chỉ ra các nguyên nhân của tình trạng vi phạm bản quyền tràn lan hiện
nay, ông Lê Quốc Vinh, Chủ tịch Tập đoàn truyền thông Le Media JSC cho
rằng do quan niệm nhận thức chưa thật sự xem báo chí là loại hàng hóa
cao cấp có giá trị, là xương máu, trí tuệ của con người nên có nhiều cơ
quan báo chí thích “khai thác” nội dung của báo bạn.
Chính sách quản lý báo chí còn nhiều kẽ hở đang dung túng cho sự sao chép các sản phẩm báo chí không cần trả tiền.
Bên cạnh đó, việc giáo dục về bản quyền và tôn trọng bản quyền vẫn chưa
được đưa vào chương trình giáo dục phổ thông như luân lý đạo đức trong
môn giáo dục công dân.
Hiện, hình thức chế tài xử phạt những trường hợp vi phạm hầu như không
có hoặc nếu có thì mức phạt chưa đủ sức răn đe hành vi vi phạm…
Theo nhiều đại biểu, nguyên nhân của tình trạng vi phạm bản quyền hiện nay là do đạo đức nghề nghiệp của người làm báo.
Nhà báo Huỳnh Dũng Nhân, Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Thành phố Hồ Chí Minh
cho rằng, có cơ quan chủ quản tờ báo đã nhượng bộ, dễ dãi trong khâu
biên tập nhằm tăng lượng truy cập và tăng thu nhập.
Để đạt được lợi nhuận trong kinh tế báo chí, quy trình sản xuất tin, bài
ở các báo đã bỏ qua nguyên tắc cơ bản là báo chí phải điều tra, nếu
chưa rõ, chưa đúng thì chưa viết.
Tại hội thảo, nhiều giải pháp được đưa ra nhằm khắc phục tình trạng sao
chép, vi phạm bản quyền tác phẩm báo chí, trong đó đề cao nhận thức và
đạo đức của nhà báo trong môi trường truyền thông số; cần xây dựng các
tờ báo điện tử có kỹ thuật hiện đại, đúng đắn, chân thực, có tính văn
hóa nghiệp vụ cao, thực sự là vũ khí chính trị tư tưởng quan trọng, phục
vụ đắc lực sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bên cạnh đó, cần tăng cường chế tài trong việc thực hiện bản quyền tác
phẩm báo chí; bổ sung, quy định chặt chẽ hơn về vấn đề bản quyền, có
hình thức chế tài xử phạt nghiêm minh… nhằm đẩy lùi tình trạng vi phạm
bản quyền, hạn chế sự chồng chéo thông tin hiện nay./.
Gia Thuận (TTXVN/Vietnam+)