Trước khi
tiếp nhận vị trí từ Thụy Ðiển, Tây Ban Nha đã công bố các ưu tiên trong
nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng EU. Nhấn mạnh công nghiệp hóa lại và bảo đảm
sự tự chủ chiến lược của khối là ưu tiên hàng đầu, Thủ tướng Tây Ban
Nha Pedro Sanchez khẳng định sự cần thiết phải đưa EU thoát khỏi tình
trạng phụ thuộc quá mức vào nước thứ ba, nhất là trong các lĩnh vực quan
trọng như năng lượng, y tế, công nghệ, thực phẩm.
Theo ông
Sanchez, nắm quyền tự chủ chiến lược sẽ giúp EU giảm nguy cơ bị cuốn vào
hoặc chịu ảnh hưởng tiêu cực từ các cuộc khủng hoảng bên ngoài. Ðể hiện
thực hóa ưu tiên nêu trên, Madrid mong muốn củng cố các ngành công
nghiệp và công nghệ chiến lược của EU, đồng thời đa dạng hóa quan hệ
thương mại, đặc biệt với khu vực Mỹ Latin.
Bên cạnh đó, đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh cũng là ưu tiên quan trọng trong nhiệm kỳ Chủ tịch Hội đồng EU của Tây
Ban Nha. Theo Thủ tướng Sanchez, chuyển đổi xanh là chìa khóa giúp EU
tiết kiệm khoảng 133 tỷ euro tiền nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch từ nay
đến năm 2030, đồng thời tạo ra gần một triệu việc làm trong thập niên
này.
Thủ tướng Tây Ban Nha nhấn mạnh, trong nửa cuối năm 2023,
nước này sẽ thúc đẩy một cuộc cải cách thị trường điện để đẩy nhanh quá
trình phát triển năng lượng tái tạo,
giảm giá điện. Ngoài ra, trong bối cảnh các nước thành viên nói riêng
và EU nói chung đang trải qua một giai đoạn đầy thách thức, Tây Ban Nha
đề cao mục tiêu củng cố tình đoàn kết để cùng nhau vượt qua những khó
khăn hiện nay.
Ðây là lần thứ hai Tây Ban Nha đảm nhiệm cương vị
Chủ tịch Hội đồng EU. So với nhiệm kỳ cách đây hơn 10 năm, bối cảnh địa
chính trị tại châu Âu có nhiều thay đổi và Lục địa già đang đứng trước
bộn bề thách thức. Các nền kinh tế trong khu vực đã trải qua một giai
đoạn khó khăn khi giá năng lượng tăng dẫn đến lạm phát leo thang.
Theo
số liệu của Cơ quan Thống kê EU (Eurostat), nền kinh tế Khu vực đồng
euro (Eurozone) rơi vào suy thoái kỹ thuật trong quý đầu năm nay. Mặc dù
lạm phát giảm xuống còn khoảng 5,5% trong tháng 6/2023, song vẫn cao
hơn nhiều so mức mục tiêu 2% mà Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đặt
ra.
Chủ tịch ECB Christine
Lagarde cho biết, ngân hàng này có thể sẽ tăng lãi suất một lần nữa vào
tháng 7. Tăng lãi suất là chìa khóa quan trọng để ghìm cương lạm phát,
song nhiều nhà phân tích lo ngại, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế bị
ảnh hưởng. Bộ trưởng Kinh tế Italia mới đây cảnh báo, EU có thể phải trả
một cái giá đắt do cuộc chiến chống lạm phát.
Cùng với kinh tế,
người di cư cũng là thách thức lớn của Liên minh Cờ xanh. Dù là vấn đề
gây nhức nhối tại EU trong nhiều năm qua, song dòng người di cư vẫn là
bài toán chưa tìm được lời giải, cũng như là nguyên nhân dẫn đến nhiều
bất đồng giữa các nước thành viên.
Tại Hội nghị cấp cao EU vừa
diễn ra ở Brussels (Bỉ), EU đã không thể đạt được đồng thuận khi Hungary
và Ba Lan phản đối quyết liệt thỏa thuận chia sẻ gánh nặng người tị
nạn.
Thỏa thuận này vốn nhận được sự nhất trí cao tại cuộc gặp
của Bộ trưởng Nội vụ các nước thành viên trước đó, song lại không thể
vượt ải hội nghị cấp cao. Nhiều nhà phân tích cho rằng, bế tắc này là
dấu hiệu cho thấy, vấn đề người di cư sẽ tiếp tục là chủ đề gây chia rẽ
EU. Bên cạnh đó, các bất đồng liên quan tiến trình chuyển đổi xanh, cuộc
xung đột tại Ukraine, năng lượng… cũng là phép thử đối với tình đoàn
kết của liên minh gồm 27 thành viên này.
Tại cuộc gặp Thủ tướng
Sanchez sau khi Tây Ban Nha chính thức tiếp quản ghế nóng, Chủ tịch Hội
đồng châu Âu Charles Michel đánh giá cao sự chuẩn bị của Madrid cho vai
trò người chèo lái con thuyền EU trong nửa cuối năm 2023. Mặc dù đối mặt
nhiều khó khăn, nhất là khi Tây Ban Nha sẽ tổ chức tổng tuyển cử trước
thời hạn trong tháng 7 này, song các nhà phân tích khẳng định, đảm nhiệm
cương vị Chủ tịch Hội đồng EU là thách thức nhưng cũng là cơ hội để Tây
Ban Nha khẳng định vị thế trong khu vực./.