Ngay sau khi đoàn Việt Nam dự Tòa án Lương tâm nhân dân quốc tế do Hội luật gia dân chủ quốc tế tổ chức vào ngày 15 và 16-5 đến thủ đô Paris, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam (VAVA) đã trả lời phỏng vấn PV báo Nhân Dân về những hoạt động của đoàn đại biểu VAVA sắp tới trong cuộc đấu tranh đòi công lý cho các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.
Phóng viên: Thưa ông Nguyễn Văn Rinh, ông đánh giá như thế nào về vai trò và tác động của việc tổ chức Tòa án lương tâm nhân dân quốc tế lần này ?
Ông Nguyễn Văn Rinh: Nhận lời mời của Hội luật gia dân chủ quốc tế, đoàn đại biểu Hội nạn nhân chất độc da cam Việt Nam sẽ tham dự Tòa án Lương tâm quốc tế với tư cách là những nhân chứng và người bị hại.
Chúng tôi cho rằng đây là sáng kiến hết sức quan trọng của Hội luật gia dân chủ quốc tế tổ chức phiên tòa xét xử các công ty hóa chất Hoa Kỳ sản xuất ra chất độc hóa học để quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh ở Việt Nam. Lần này, chúng tôi sẽ cung cấp cho tòa án tòan bộ các nhân chứng và vật chứng mà quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh.
Đặc biệt, các nhà khoa học và các nạn nhân Việt Nam có những bài phát biểu nêu rõ ảnh hưởng khủng khiếp của chất độc da cam/dioxin ở Việt Nam. Hy vọng phiên tòa làm cho nhân dân thế giới thấy được bản chất của cuộc chiến tranh dã man mà đế quốc Mỹ gây ra ở Việt Nam. Chính do những tội ác tày trời của quân đội Mỹ gây ra mà cho đến ngày hôm nay, đất nước ta vẫn phải tiếp tục gánh chịu những hậu quả lâu dài của chất độc da cam/dioxin. Ảnh hưởng của chất độc da cam/dioxin vô cùng to lớn, tác động tới con người, môi trường sinh thái. Trong đó, ảnh hưởng nặng nhất để lại cho chúng ta là hiện nay Việt Nam có hơn ba triệu người là nạn nhân của chất độc da cam/dioxin. Có nhiều người đã chết do dioxin. Nhiều người mắc bệnh hiểm nghèo hiện vẫn đang phải từng ngày từng giờ đối mặt với tử thần.
Tôi mong rằng thông qua phiên tòa, dư luận nhân dân thế giới và nhất là nhân dân Mỹ tiếp tục ủng hộ mạnh mẽ và sâu rộng cuộc đấu tranh đòi công lý của các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam.
Phóng viên: Là người từng trải qua cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước và là nhân chứng trực tiếp, ông đánh giá thế nào về hậu quả cũng như so sánh, liên hệ với những trường hợp mà ông trực tiếp chứng kiến những gia đình có người thân bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam?
Ông Nguyễn Văn Rinh: Với tư cách là người trực tiếp tham gia cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, chúng tôi là những người sống trong môi trường độc hại do Mỹ gây ra. Hiện nay, các cựu chiến binh của Việt Nam tham gia chiến trường miền nam Việt Nam hầu hết bị phơi nhiễm chất độc da cam/dioxin. Sức khỏe của họ giảm sút nghiêm trọng và gần đây nhất bệnh tật của họ phát triển như bệnh ung thư, bệnh tiểu đường, áp huyết và các bệnh khác. Nghiêm trọng hơn, một số lớn cựu chiến binh sinh ra những đứa con tàn tật ngay từ khi được sinh ra hoặc sống mà không thể tự chăm sóc bản thân mình.
Phóng viên: Ông đã có những trải nghiệm và đánh giá sâu sắc về hậu quả do chất độc da cam/dioxin gây ra, vậy tại Tòa án Lương tâm nhân dân quốc tế sắp diễn ra tại Paris, ông có mong muốn gì với tư cách cá nhân cũng như với cương vị là Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam ?
Ông Nguyễn Văn Rinh: Với cá nhân tôi, tôi mong muốn phiên tòa lần này làm rõ vấn đề pháp lý, vấn đề công lý đối với chính quyền Mỹ trong thời gian họ chỉ đạo cuộc chiến tranh ở Việt Nam, đồng thời cũng phải làm rõ tính pháp lý của các công ty hóa chất Mỹ vì họ sản xuất ra loại hóa chất này. Quân đội Mỹ đã sử dụng ở Việt Nam và gây ra những hậu quả khủng khiếp như vậy. Trách nhiệm này thuộc về họ. Theo tôi nghĩ, chúng ta phải làm rõ.
Phóng viên: Vừa qua Tòa án tối cao Hoa Kỳ đã bác Đơn thỉnh cầu của các nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam kiện các công ty hóa chất Mỹ. Ông đánh giá về quyết định này như thế nào? Chúng ta sẽ phải tiếp tục làm gì để kêu gọi cộng đồng quốc tế quan tâm tới việc đòi công lý cho các nạn nhân Việt Nam?
Ông Nguyễn Văn Rinh: Cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc hơn ba mươi năm nay. Các hậu quả chiến tranh khác đã được Chính phủ và nhân dân Việt Nam khắc phục.
Hiện nay đất nước chúng ta đang trên con đường phát triển. Riêng hậu quả do chất độc da cam/dioxin gây ra, chính phủ Mỹ chưa có quan tâm và giải quyết vấn đề này mặc dù dư luận thế giới cũng như ở Việt Nam và tại chính nước Mỹ lên án rất nhiều. Ngay tại Mỹ, chính phủ nước này đã phải bỏ ra hàng tỷ USD để trợ cấp cho quân nhân Mỹ tham gia chiến tranh Việt Nam. Các công ty hóa chất Mỹ cũng từng phải đền bù cho cựu chiến binh Mỹ hàng trăm triệu USD. Nhưng đối với nhân dân Việt Nam, đặc biệt là các nạn nhân chất độc da cam/dioxin, chính phủ Mỹ chưa có động thái gì.
Tôi cho rằng các tòa án Mỹ xử như vậy là rất phi lý và không có tính nhân đạo. Tôi mong rằng chính phủ Mỹ và các công ty hóa chất Mỹ phải thức tỉnh trong vấn đề này. Họ phải có trách nhiệm với môi trường sinh thái và con người ở Việt Nam bị nhiễm chất độc này./.
(Theo Nhân Dân điện tử)