Nhận lời mời của Tổng thống nước Cộng hòa Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono,
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân thăm cấp Nhà nước tới Cộng hòa
Indonesia từ ngày 27-28/6/2013. Nhân dịp này, Chủ tịch nước Trương Tấn
Sang đã trả lời phỏng vấn báo The Jakarta Post và Hãng thông tấn Antara News.
Chủ
tịch nước Trương Tấn Sang trả lời phỏng vấn báo The Jakarta Post
- Mười năm trước, Việt Nam và Indonesia đã nhất trí xây dựng
quan hệ Hữu nghị Toàn diện. Ngài đánh giá như thế nào về quan hệ hợp tác phát
triển nhanh giữa Việt Nam và Indonesia và định hướng tương lai trong vòng 5 năm
tới?
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang: Việt Nam và
Indonesia có mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời, không ngừng được các thế
hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước vun đắp. Trên cơ sở nền tảng quan hệ tốt đẹp
đó, tháng 6/2003, hai bên đã ký “Tuyên bố chung về Khuôn khổ hợp tác hữu nghị và
toàn diện bước vào thế kỷ 21.”
Việc ký kết Tuyên bố chung này đã mở ra
một trang mới trong quan hệ hai nước, mạnh mẽ và toàn diện hơn. Hai nước thường
xuyên trao đổi các chuyến thăm và tiếp xúc của lãnh đạo cấp cao. Nhiều cơ chế
hợp tác song phương được hình thành và hoạt động hiệu quả. Hai nước đã ký kết
hơn 30 hiệp định và thỏa thuận hợp tác trên tất cả các lĩnh vực hợp tác quan
trọng như chính trị, quốc phòng, an ninh, kinh tế, thương mại, đầu tư, giáo dục,
nông nghiệp… tạo nền tảng pháp lý vững chắc cho sự hợp tác toàn diện giữa hai
nước.
Trong thời gian tới, hai bên cần làm sâu sắc hơn nữa quan hệ song
phương, trước hết là tích cực phối hợp để xây dựng Chương trình Hành động mới
nhằm tăng cường hơn nữa quan hệ về mặt chính trị; thúc đẩy hợp tác kinh
tế-thương mại phát triển ổn định, vượt mục tiêu 5 tỷ USD trước năm 2015 và hướng
tới mốc 10 tỷ USD trước năm 2018; tăng cường hợp tác an ninh, quốc phòng; mở
rộng hợp tác trong các lĩnh vực tiềm năng khác như giáo dục-đào tạo, biển và
nghề cá, dầu khí, văn hóa-thể thao-du lịch và giao lưu nhân dân…, đưa các quan
hệ hợp tác này tương xứng với tiềm năng cũng như quan hệ chính trị tốt đẹp sẵn
có giữa hai nước.
Trên phương diện hợp tác đa phương, hai bên sẽ cùng
nhau hợp tác và phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn khu vực và quốc tế, đặc biệt
là ASEAN và Liên hợp quốc, thúc đẩy xây dựng Cộng đồng ASEAN năm 2015.
Theo dự kiến, trong chuyến thăm này, hai nhà lãnh đạo sẽ công bố quyết
định chính thức nâng quan hệ hai nước lên đối tác chiến lược. Tôi tin tưởng chắc
chắn rằng, chuyến thăm của tôi lần này đến Indonesia sẽ góp phần thắt chắt hơn
nữa mối quan hệ hợp tác toàn diện giữa hai nước chúng ta, vì lợi ích của nhân
dân hai nước, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực.
- Trong vòng không tới 3 năm nữa, các nước ASEAN sẽ chuyển thành Cộng
đồng. Là hai quốc gia thành viên quan trọng, Việt Nam và Indonesia phải làm gì
để xây dựng một ASEAN mạnh mẽ hơn và đoàn kết hơn?
Chủ tịch
nước Trương Tấn Sang: Như chúng ta đã biết, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN
21 vừa qua, Lãnh đạo ASEAN đã nhất trí lấy ngày 31/12/2015 là mốc thời gian
chính thức bắt đầu Cộng đồng ASEAN. Năm 2013 với chủ đề: “Người dân của chúng
ta, tương lai của chúng ta,” ASEAN đã và đang tiếp tục dành ưu tiên cho các nỗ
lực nhằm tạo bước chuyển mạnh mẽ trong việc xây dựng Cộng đồng ASEAN; đảm bảo
thực hiện đúng lộ trình và đạt được các tiêu chí đã đề ra vào năm
2015.
Cho tới nay, kết quả đạt được tương đối khả quan, có thể nói ASEAN
đã đi được 2/3 chặng đường tiến tới thiết lập Cộng đồng; tuy nhiên không đồng
đều trên ba trụ cột, chủ yếu do hạn chế về nguồn lực, sự khác biệt về trình độ
phát triển ở mỗi nước, cũng như tác động của các thách thức khách
quan…
Việt Nam đánh giá rất cao vai trò của Indonesia, một thành viên chủ
chốt của ASEAN và với việc đã đề xuất nhiều sáng kiến có tầm chiến lược lớn
định hướng cho hợp tác ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác, trong đó phải kể đến
Tuyên bố Bali II (Tuyên bố Hòa hợp ASEAN II - 2003) và Tuyên bố Bali III (Tuyên
bố về Cộng đồng ASEAN trong Cộng đồng các quốc gia toàn cầu - 2011). Trong năm
Chủ tịch ASEAN 2011, Indonesia đã tích cực phát huy vai trò đi đầu trong việc
định hướng cho ASEAN tăng cường phối hợp quan điểm và hành động trong các vấn đề
toàn cầu; củng cố đoàn kết nội khối và xử lý khác biệt giữa các thành
viên…
Trong thời gian tới, hai nước cần phối hợp chặt chẽ để cùng thúc
đẩy các trọng tâm, ưu tiên đã thỏa thuận của ASEAN, nhất là về: (i) triển khai
Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN theo đúng tiến độ, tiêu chí đã đề ra trên cả
ba trụ cột, nhất là trên trụ cột kinh tế, cũng như các kế hoạch về kết nối, thu
hẹp khoảng cách phát triển; (ii) củng cố đoàn kết ASEAN để có thể phát huy vai
trò và tiếng nói chủ đạo trong các vấn đề quan trọng liên quan tới hòa bình, an
ninh ở khu vực, cũng như duy trì vai trò trung tâm ở khu vực; (iii) mở rộng và
làm sâu sắc quan hệ hợp tác với các đối tác; (iv) tăng cường quảng bá, nâng cao
ý thức cộng đồng của người dân nhằm xây dựng một Cộng đồng ASEAN thực sự lấy
người dân làm trung tâm đồng thời, cần tích cực thúc đẩy xây dựng định hướng cho
ASEAN sau 2015, trên cơ sở tiếp nối và phát huy Lộ trình xây dựng Cộng đồng
ASEAN, triển khai Tuyên bố Bali III về Cộng đồng ASEAN trong Cộng đồng các quốc
gia toàn cầu cũng như cải tiến nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy tổ
chức.
Trong bối cảnh an ninh khu vực còn nhiều thách thức, Việt Nam và
Indonesia cũng khẳng định quyết tâm thúc đẩy ASEAN có tiếng nói đồng thuận trong
việc đề cao các nguyên tắc về tôn trọng luật pháp quốc tế; kiềm chế và không sử
dụng vũ lực; giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp
quốc tế và Công ước Luật biển 1982 (UNCLOS). Việc có tiếng nói thống nhất sẽ tạo
cho ASEAN sức mạnh trong đàm phán với các đối tác, góp phần củng cố vai trò
trung tâm của ASEAN trong cấu trúc an ninh khu vực.
Hiện Indonesia đang
phát huy tích cực vai trò Chủ tịch APEC 2013, Việt Nam đánh giá cao và ủng hộ
các ưu tiên của APEC 2013 và các sáng kiến của Indonesia trong APEC năm nay, đặc
biệt về liên kết kinh tế khu vực, tăng cường kết nối, giáo dục…Chúng tôi cho
rằng sự thành công trong vai trò chủ tịch APEC 2013 của Indonesia sẽ góp phần
nâng cao vị thế của ASEAN đối với hợp tác kinh kế khu vực nói
chung.
Trong chuyến thăm của tôi lần này tới Indonesia, hai bên sẽ một
lần nữa khẳng định lại quyết tâm hợp tác chặt chẽ hơn nữa trong nỗ lực cùng các
nước thành viên ASEAN vượt qua những khác biệt và đa dạng, tiến tới xây dựng một
cộng đồng vững mạnh, đoàn kết, có tiếng nói thống nhất và có vai trò, vị thế
ngày càng cao ở khu vực.
- Ngài đánh giá thế nào về vai trò của
Indonesia và ASEAN trong vấn đề Biển Đông?
Chủ tịch nước
Trương Tấn Sang: Là một quốc gia ở khu vực có tuyên bố chủ quyền, Việt
Nam luôn mong muốn giải quyết vấn đề Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, thông
qua đàm phán và đối thoại trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của
Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) và Tuyên bố về cách ứng xử của các
bên ở Biển Đông (DOC) sớm hướng tới COC; đề cao lợi ích và tầm quan trọng của
việc duy trì an toàn, an ninh hàng hải ở Biển Đông, góp phần vào hòa bình, ổn
định, hợp tác và phát triển ở khu vực cũng như góp phần củng cố đoàn kết và vai
trò trung tâm của ASEAN trong giải quyết các vấn đề an ninh của khu
vực.
Với mục tiêu đó, chúng tôi đánh giá cao vai trò và trách nhiệm của
Indonesia, luôn tích cực ủng hộ hòa bình, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông,
đồng thời còn đóng vai trò quan trọng giúp duy trì đối thoại trong khu vực, thúc
đẩy sự đoàn kết và đóng góp của ASEAN trong việc duy trì hòa bình, ổn định trên
Biển Đông.
Điều này được thể hiện rõ nét trong năm Chủ tịch ASEAN 2011
của Indonesia và đặc biệt trong việc thúc đẩy ASEAN thống nhất ra Tuyên bố
Nguyên tắc 6 điểm về Biển Đông tháng 7/2012.
Biển Đông là vấn đề thuộc
quan tâm chung, liên quan tới hòa bình và an ninh của cả khu vực, do đó ASEAN
không thể không có vai trò và tiếng nói của mình. Để làm được điều đó, ASEAN cần
phát huy đồng thuận trên cơ sở đề cao các nguyên tắc đã nêu trong DOC, Tuyên bố
6 điểm của ASEAN về Biển Đông, Tuyên bố Cấp cao ASEAN -Trung Quốc kỷ niệm 10 năm
DOC, tiến tới sớm đạt được Bộ Quy tắc ứng xử COC.
Việt Nam hy vọng
Indonesia sẽ tiếp tục phát huy vai trò tích cực của mình vì hòa bình, ổn định và
phát triển ở Biển Đông. Chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với Indonesia trên tất cả
các diễn đàn song phương cũng như đa phương vì lợi ích chung của cả Hiệp hội
ASEAN và khu vực.
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang trả lời phỏng
vấn Hãng thông tấn Antara News
- Mục đích và những nội dung
chính trong chuyến thăm của Ngài tới Indonesia lần này là gì?
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang: Nhận lời mời của
Ngài Susilo Bambang Yudhoyono, Tổng thống nước Cộng hòa Indonesia, tôi sẽ dẫn
đầu đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm cấp nhà nước tới Cộng hòa Indonesia từ
ngày 27-28/6/2013.
Indonesia luôn là một đối tác quan trọng của Việt Nam
trong ASEAN và khu vực. Tôi vui mừng nhận thấy quan hệ giữa Việt Nam và
Indonesia phát triển tốt đẹp trên các lĩnh vực kể từ khi hai nước ký “Tuyên bố
chung về Khuôn khổ Đối tác Hữu nghị và Toàn diện bước vào thế kỷ 21” (6/2003).
Cùng với các chuyến thăm khác của Lãnh đạo cấp cao hai nước trong thời
gian qua, chuyến thăm lần này của tôi tới Indonesia một lần nữa thể hiện chính
sách đối ngoại nhất quán của Việt Nam luôn coi trọng và mong muốn làm sâu sắc
hơn mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác toàn diện với Cộng hòa
Indonesia. Chuyến thăm sẽ là cơ hội tốt để hai bên chính thức nâng quan hệ lên
một tầm cao mới, tương xứng với vai trò, vị thế và tiềm năng của mỗi nước cũng
như quan hệ hữu nghị tốt đẹp giữa hai dân tộc đã được dày công vun đắp qua nhiều
thế hệ.
Trên cơ sở đó, trong thời gian thăm Cộng hòa Indonesia, tôi và
Ngài Tổng thống Yudhoyono sẽ công bố quyết định chính thức nâng quan hệ hai nước
lên đối tác chiến lược, đồng thời trao đổi về tình hình hợp tác hai nước trong
các lĩnh vực cụ thể, đề ra những phương hướng lớn để đưa quan hệ hai nước ngày
càng mở rộng và đi vào chiều sâu, đóng góp thiết thực cho sự phát triển thịnh
vượng của mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác ở khu vực cũng như góp phần
tăng cường đoàn kết ASEAN trong quá trình hình thành Cộng đồng.
Trong
chuyến thăm này, tôi và Ngài Tổng thống cũng sẽ bàn các biện pháp tăng cường hơn
nữa truyền thống hợp tác chặt chẽ giữa hai nước trong các diễn đàn khu vực và
quốc tế, nhất là ASEAN và Liên hợp quốc cũng như APEC, Phong trào Không liên
kết; đồng thời trao đổi quan điểm về một số vấn đề khu vực và quốc tế mà hai bên
cùng quan tâm.
- Đối với Việt Nam, Indonesia có vai trò quan trọng
như thế nào?
Chủ tịch nước Trương Tấn Sang: Là một
nước láng giềng gần gũi của Indonesia trong khu vực Đông Nam Á và cùng là thành
viên ASEAN, Việt Nam và Indonesia có nhiều nét tương đồng về lịch sử, văn hóa và
cùng có truyền thống đấu tranh vì độc lập dân tộc, vì lợi ích của các nước đang
phát triển. Nhân dân Việt Nam rất vui mừng trước những thành tựu to lớn của nhân
dân Indonesia trong việc xây dựng và phát triển đất nước, giữ gìn bản sắc của
một quốc gia đa sắc tộc có bề dày lịch sử lâu đời và nền văn hóa đa dạng, phong
phú.
Việt Nam đánh giá cao những đóng góp tích cực có bề dày truyền
thống của Indonesia cho hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển tại khu vực và
trên thế giới. Với tư cách thành viên sáng lập, Indonesia đã có nhiều đóng góp
cho Phong trào không liên kết và Hiệp hội ASEAN, đã có nhiều sáng kiến, nỗ lực
nhằm góp phần đem lại hòa bình, ổn định trong khu vực nhất là trong giai đoạn
chiến tranh tàn phá các nước trên Bán đảo Đông Dương.
Ngày nay,
Indonesia tiếp tục là một thành viên trụ cột trong ASEAN cũng như có nhiều đóng
góp tích cực trong các khuôn khổ đa phương như Liên hợp quốc, APEC,
ASEM…
Việt Nam luôn coi trọng Indonesia với tư cách là đối tác quan hệ
hữu nghị truyền thống, hợp tác có hiệu quả, đồng thời là một quốc gia có vai trò
và vị thế đang ngày càng được nâng cao ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương cũng như
trên thế giới.
Với tư cách là một trong 20 nền kinh tế lớn nhất thế
giới, thành viên của G20, Indonesia cùng chia sẻ nhiều quan điểm tương đồng với
Việt Nam đối với các vấn đề liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển chung
của cả khu vực. Trên cơ sở những quan điểm tương đồng và giá trị chung trong
khuôn khổ ASEAN, Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với Indonesia và các nước thành
viên khác nhằm xây dựng Cộng đồng ASEAN ngày càng đoàn kết và vững
mạnh.
Nhân dịp này, tôi xin gửi tới nhân dân Indonesia lời chúc chân
thành và hữu nghị. Chúc cho tình hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa nhân dân hai
nước ngày càng được củng cố và phát triển tốt đẹp./.
(TTXVN)