Rau diếp cá thường được ăn sống, đặc biệt vào mùa hè. Thậm chí nhiều người còn xay lấy nước uống để giải khát. Thực ra, ngoài tác dụng thanh nhiệt, làm mát cơ thể, diếp cá còn có nhiều công dụng chữa bệnh.
Theo Đông y, diếp cá có vị cay, chua, mùi tanh, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu thũng, sát trùng, chống viêm loét, thông tiện, chữa táo bón, trẻ em lên sởi, viêm tuyến vú, viêm tai giữa, viêm ruột, viêm đường tiết niệu, viêm thận, phù thũng, kinh nguyệt không đều.
Chữa kinh nguyệt không đều: Diếp cá 40g, ngải cứu 30g (cả hai đều dùng tươi). Rửa sạch diếp cá và ngải cứu, giã nhỏ lọc bằng nước sôi để nguội lấy một bát nước thuốc, cho bệnh nhân uống làm 2 lần trong ngày, uống liền 5 ngày, uống trước kỳ kinh 10 ngày.
Chữa viêm âm đạo: Diếp cá 20g, bồ kết 10g, tỏi 1 củ. Cho thuốc vào nồi cùng với 5 bát nước đun sôi thật kỹ. Cho bệnh nhân xông hơi nóng vào chỗ đau, sau đó dùng nước ngâm, rửa chỗ đau. Ngày làm 1 lần, cần làm trong 7 ngày liền.
Chữa viêm tuyến vú: Lá diếp cá tươi 30g, lá cải trời 20g. Rửa sạch hai thứ , giã nhỏ lọc bằng nước sôi để nguội lấy một bát nước thuốc, cho bệnh nhân uống làm 2 lần trong ngày, uống 5 ngày liền. Bên ngoài dùng 2 hạt gấc, bỏ vỏ cứng giã nát, cho 1 thìa canh giấm ăn vào hòa đều bôi vào chỗ đau, ngày bôi 3 lần, bôi 5 ngày liền.
Chữa sốt rét: Lá diếp cá (thường dùng loại tía) 2 nắm, giã nhỏ, dùng lụa bọc lại xoa khắp người vào lúc sắp lên cơn sốt sẽ ngủ được và ra được mồ hôi thì đỡ.
Chữa viêm phổi, viêm ruột, lỵ, viêm thận, phù thũng: Lá diếp cá 50g, sắc uống hằng ngày.
Chữa mụn nhọt sưng đỏ: Lá diếp cá ăn sống, ngoài ra dùng một nắm nhỏ giã nát đắp vào mụn nhọt.
Chữa lòi dom: Lá diếp cá giã nát, đặt lên lá chuối tươi rồi ngồi lên hoặc băng dịt lại thì dom tự thụt vào.
Chữa trĩ: Hằng ngày nên ăn sống diếp cá. Ngoài ra, có thể dùng lá nấu nước để xông, ngâm, rửa lúc thuốc còn nóng. Bã còn lại dịt vào hậu môn.
Chữa bệnh viêm tai giữa, viêm tuyến vũ: Lá diếp cá khô 20g, táo đỏ 10 quả. Nước 600ml, sắc còn 200ml chia uống 3 lần trong ngày.
Chữa ho gà: Lá diếp cá tươi 50g, nấu đặc uống thay chè trong 5 - 10 ngày liền.
Chữa sởi mới phát: Lá diếp cá vò nát, thêm nước vắt lấy nước cốt cho uống. Nên kết hợp cho thêm 1 nhúm hạt mùi giã dập, ngâm trong rượu, bọc trong miếng giẻ xoa khắp người.
Chữa viêm phế quản: Lá diếp cá, cam thảo đất mỗi thứ 20g. Sắc đặc uống dần trong ngày.
Chữa đau mắt đỏ: Lá diếp cá rửa thật sạch, giã nhỏ bọc vào giữa 2 lớp giấy bản hoặc gạc sạch, đắp lên mắt khi đi ngủ.
Ths. Thanh Tâm/KH&ĐS