(TG)- ASEAN bước vào năm 2016 trong tư thế mới: Cộng đồng ASEAN. Đây là bước chuyển lịch sử, mở ra vô số cơ hội cho gần 630 triệu người dân cùng chung tay thúc đẩy khu vực phát triển hơn nữa, tận dụng tối đa những lợi thế của một Cộng đồng vững mạnh về kinh tế, gắn kết trong một bản sắc chung, đồng thời luôn rộng mở hợp tác với bên ngoài.
Thông điệp của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng chào đón Cộng đồng ASEAN
Ngày 31-12-2015, với tư cách Chủ tịch luân phiên của ASEAN năm 2015, Bộ trưởng Ngoại giao Malaysia Anifah Aman (A-ni-pha A-man) tuyên bố, Cộng đồng Hiệp hội Các Quốc gia Đông Nam Á (Cộng đồng ASEAN) đã chính chức được thành lập, đánh dấu cột mốc quan trọng trong lịch sử ASEAN. Dưới mái nhà chung này, các dân tộc ở Đông Nam Á sẽ cùng gắn kết, chia sẻ lợi ích và phát triển trên chặng đường mới.
“Đây là ngày mà tất cả chúng ta đã chờ đợi, ngày mà chúng ta có thể tự hào”. Đó là lời của Thủ tướng Malaysia Najib Razak (Na-gíp Ra-dắc) khi 10 quốc gia thành viên ASEAN đặt bút ký Tuyên bố chính thức về thành lập Cộng đồng ASEAN. Sự kiện này đã đánh dấu những nỗ lực không ngừng trong quá trình hợp tác, mở rộng và phát triển của ASEAN kể từ khi thành lập năm 1967 đến nay.
Cộng đồng ASEAN là một cộng đồng phát triển trên cả ba trụ cột gồm Chính trị-An ninh, Kinh tế, Văn hóa-Xã hội. Ba trụ cột này được thể hiện bằng ba chữ P: Hòa bình (Peace), Thịnh vượng (Prosperity) và Con người (People). Điều này cho thấy ASEAN có cách tiếp cận toàn diện cho sự hợp tác, hội nhập và phát triển.
Trong ba trụ cột trên, Cộng đồng Chính trị-An ninh đóng vai trò đặc biệt quan trọng, giúp đảm bảo cho khu vực một môi trường hòa bình, ổn định, không có chiến tranh để tập trung phát triển kinh tế. Và sự phát triển kinh tế cũng tạo điều kiện để an ninh được đảm bảo. Với đặc trưng là nền kinh tế trẻ và năng động nhất thế giới, Cộng đồng Kinh tế ASEAN sẽ tạo ra một thị trường và cơ sở sản xuất chung, khuyến khích chuyển dịch lao động, vốn và thương mại. Về Văn hóa-Xã hội, Cộng đồng ASEAN lấy con người làm trung tâm, hay nói cách khác, mục tiêu xây dựng một cộng đồng hướng tới người dân. Trong quá trình hội nhập, các nước thành viên sẽ nỗ lực đồng bộ hóa chính sách, đặc biệt trong các lĩnh vực như phát triển nguồn nhân lực, xác định hệ thống tiêu chuẩn hành nghề, tăng cường sự kết nối về cơ sở hạ tầng và thông tin liên lạc. Nhờ quá trình xây dựng cộng đồng chung, người dân ASEAN sẽ được sống trong môi trường chính sách lành mạnh, kinh tế năng động, tự do và văn hóa - xã hội tiến bộ.
Cộng đồng ASEAN mới chỉ là một dấu mốc quan trọng của một chặng đường kéo dài nhiều thập kỷ chứ chưa phải là thành quả cuối cùng. Nói cách khác, sự ra mắt của Cộng đồng ASEAN vào ngày 31-12 chưa phải là điểm đến cuối cùng mà chỉ là khởi đầu cho một chặng đường mới. ASEAN cần hoàn tất các biện pháp xây dựng cộng đồng.
Theo Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh, có nhiều biện pháp cần phải tiếp tục thực hiện và đây cũng là những biện pháp đa dự án. Ngoài ra, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức trong quá trình hoàn thiện cộng đồng và đây sẽ là ưu tiên của Cộng đồng ASEAN trong 10 năm tới. Trước mắt, ASEAN sẽ ưu tiên triển khai thực hiện cơ chế thẻ du lịch doanh nhân ASEAN, đồng thời tăng cường các chương trình liên kết đào tạo, cho phép sinh viên ASEAN thực tập tại các doanh nghiệp trong khu vực. Vừa qua, cơ chế thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp vừa, nhỏ và siêu nhỏ ASEAN đã được thành lập nhằm hỗ trợ tài chính cho nhóm doanh nghiệp này. Đây là các ví dụ thực tế cho thấy ASEAN đang nỗ lực đưa đến những thay đổi thực sự cho những thành phần “xương sống” của nền kinh tế khu vực.
Có thể khẳng định năm 2015 là năm bản lề quan trọng của ASEAN trong tiến trình hội nhập liên kết khu vực. Cộng đồng ASEAN chính thức hình thành sẽ đưa ASEAN bước sang giai đoạn phát triển mới, năng động hơn, thực chất hơn và tất cả vì người dân.
Với Việt Nam, sự ra đời của Cộng đồng ASEAN vào năm 2015 càng có ý nghĩa đặc biệt hơn khi sự kiện này trùng với dấu mốc tròn 20 năm Việt Nam gia nhập ASEAN (1995-2015). Trong dòng chảy đó, Việt Nam đã và đang đóng góp không nhỏ vào sự lớn mạnh của ASEAN, hướng tới một Cộng đồng ASEAN đoàn kết, hòa bình, phát triển và thịnh vượng.
Đúng vào thời điểm lịch sử của ASEAN, thay mặt Chính phủ và nhân dân Việt Nam, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có thông điệp, gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến Chính phủ và nhân dân các nước thành viên ASEAN.
Thủ tướng nêu rõ: vào thời khắc chuyển giao từ năm cũ sang năm mới 2016, cùng với các quốc gia thành viên Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), chúng ta vui mừng chào đón sự ra đời Cộng đồng ASEAN của hơn 600 triệu người dân với các nền kinh tế năng động có tổng GDP đạt 2600 tỷ đô la Mỹ và là một cộng đồng văn hóa đa dạng, giàu bản sắc và truyền thống. Đây là dấu mốc lịch sử của tiến trình liên kết khu vực ở Đông Nam Á, thể hiện nhận thức chung và quyết tâm của các quốc gia thành viên ASEAN trong việc nâng quan hệ liên kết, hợp tác lên tầm cao mới, vì lợi ích chung là hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.
Vượt qua những thăng trầm và khác biệt, Cộng đồng ASEAN 2015 ngày nay là ngôi nhà chung của đại gia đình các quốc gia Đông Nam Á. ASEAN đã trưởng thành và lớn mạnh, đạt nhiều thành quả to lớn sau gần 50 năm phát triển vì mục tiêu hòa bình, thịnh vượng của các quốc gia khu vực và đang đẩy mạnh sự liên kết sâu rộng trên cả 3 trụ cột chính trị-an ninh, kinh tế và văn hóa xã hội. Vượt qua những thách thức của quá trình phát triển, ASEAN đã mang lại những lợi ích quan trọng, thiết thực cho các nước thành viên và khẳng định mạnh mẽ giá trị của tình đoàn kết, nguyên tắc đồng thuận, thống nhất của Cộng đồng. Vai trò trung tâm của ASEAN ở khu vực, nhất là cấu trúc về an ninh, đã nhận được sự tham gia hợp tác, ủng hộ của cộng đồng quốc tế, nhất là các Đối tác Đối thoại của ASEAN, bao gồm cả những cường quốc hàng đầu trên thế giới.
Với nhận thức xây dựng Cộng đồng ASEAN là một tiến trình liên tục và lâu dài, ASEAN đã đề ra Tầm nhìn 2025 khẳng định quyết tâm của tất cả các nước thành viên tiếp tục củng cố và làm sâu sắc hơn nữa liên kết ASEAN, xây dựng một Cộng đồng ASEAN vận hành theo luật lệ, thực sự hướng tới người dân, bảo đảm tốt nhất quyền và lợi ích cho người dân, có quan hệ rộng mở với các đối tác, có vai trò và vị thế ngày càng quan trọng ở cả khu vực và toàn cầu.
Thủ tướng nhấn mạnh: Là quốc gia thành viên từ năm 1995, Việt Nam đã tích cực tham gia xây dựng ASEAN lớn mạnh, góp phần hiện thực hóa ý tưởng hình thành cộng đồng ASEAN gắn kết có 10 thành viên là các quốc gia Đông Nam Á. Gia nhập ASEAN là một quyết định chiến lược, đánh dấu một cột mốc quan trọng đầu tiên trong triển khai chủ trương đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ đối ngoại và thực hiện tiến trình hội nhập quốc tế của Việt Nam. Trong 20 năm đồng hành cùng ASEAN, với phương châm tham gia “chủ động, tích cực và có trách nhiệm”, Việt Nam nghiêm túc hoàn thành các cam kết và nghĩa vụ của một thành viên, có nhiều đóng góp quan trọng cho sự phát triển và lớn mạnh của ASEAN được các nước trong và ngoài khu vực ghi nhận, đánh giá cao. Đồng thời, những thành tựu to lớn trong công cuộc Đổi mới, phát triển kinh tế xã hội và vị thế quốc tế của Việt Nam ngày càng được nâng cao cũng là những đóng góp quan trọng cho sự vững mạnh và nâng tầm vị thế của ASEAN.
Trong thời gian tới, để hội nhập Cộng đồng ASEAN thành công với vai trò vị thế quốc gia lớn hơn, Việt Nam chúng ta phải phát huy mạnh mẽ nội lực và sức sáng tạo; cùng nhau hành động vượt qua mọi khó khăn, thách thức; tranh thủ tốt các cơ hội thuận lợi để phát triển nhanh và bền vững, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân. Việt Nam sẽ thực thi nghiêm túc các cam kết hội nhập và hợp tác cùng các nước thành viên thực hiện thắng lợi Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025.
Chào đón Cộng đồng ASEAN chính thức hình thành và nhân dịp năm mới 2016, thay mặt Chính phủ và nhân dân Việt Nam, tôi xin gửi lời chúc mừng tốt đẹp nhất đến Chính phủ và nhân dân các nước thành viên ASEAN. Tôi tin tưởng rằng với sự chung tay góp sức của tất cả chúng ta, Cộng đồng ASEAN sẽ ngày càng phát triển vững mạnh, mang lại nhiều lợi ích to lớn cho người dân và các quốc gia thành viên, đóng vai trò ngày càng quan trọng đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.
Đức Anh tổng hợp