Các nhà ngoại giao LHQ tiết lộ Đặc phái viên Annan muốn Nga, đồng minh lớn nhất của Tổng thống Xyri Basa An-Átxát (Bashar al-Assad), và Mỹ, nước kêu gọi nhà lãnh đạo Xyri từ chức, phối hợp với các nước khác ủng hộ nỗ lực thuyết phục ông An-Átxát tham gia đàm phán. Trước đó, ông Annan đã có các cuộc thảo luận với Ngoại trưởng Anh Uyliam Hagơ (William Hague) và Ngoại trưởng Mỹ để thảo luận kế hoạch tổ chức cuộc họp bàn nhằm tìm cách đạt được sự đồng thuận về biện pháp tiếp theo để giải quyết tình hình Xyri. Mục tiêu của đặc phái viên quốc tế này là một kế hoạch hành động nhằm buộc các bên phải chấm dứt ngay các vụ bạo lực và bắt tay vào thực hiện một giải pháp chính trị để chấm dứt khủng hoảng.

Ngoại trưởng Mỹ Hilari Clintơn (Hillary Clinton) xác nhận ông Annan đang soạn thảo "một lộ trình chuyển giao chính trị" cho Xyri. Ngoại trưởng Mỹ cho rằng ông Annan sẽ đưa đề xuất trên với Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và một số quốc gia liên quan để tìm kiếm sự ủng hộ đối với bản lộ trình nói trên, đồng thời gia tăng sức ép đối với Chính quyền Đamát (Damacus) cũng như phe đối lập nước này. Ông Annan hy vọng sẽ công bố kế hoạch mới của ông tại một cuộc họp ở Giơnevơ (Geneva) vào ngày 30/6 tới.

Trong khi đó, Mỹ tuyên bố thông tin của giới báo chí cho rằng quốc gia này cùng với Anh đồng ý lập hành lang an toàn cho Tổng thống An-Átxát đến Thụy Sĩ để đàm phán với phe đối lập là hoàn toàn sai sự thật. Bộ Ngoại giao Anh cũng bác bỏ thông tin về việc Anh và Mỹ thảo luận khả năng miễn truy tố cho ông An-Átxát nếu ông chấp nhận từ chức trong khuôn khổ một tiến trình chuyển giao quyền lực. Người phát ngôn Nhà Trắng Giây Cani (Jay Carney) nói rằng không có dấu hiệu nào cho thấy ông An-Átxát đã sẵn sàng rời bỏ quyền lực và chấp nhận tiến trình chuyển giao quyền lực như Mỹ yêu cầu. Luân Đôn cũng khẳng định hiện tại không có bất cứ đề xuất mới nào được đưa ra liên quan đến số phận chính trị của ông An-Átxát. Trước đó, các nguồn tin báo chí Anh tiết lộ Oasinhtơn (Washington) sẽ xúc tiến một kế hoạch mới cho Xyri sau khi Tổng thống Nga Vlađimia Putin (Vladimir Putin) có những dấu hiệu chấp nhận sự ra đi của ông An-Átxát.

Về phần mình, Nga tiếp tục khẳng định quan điểm rằng bất kỳ kế hoạch nào yêu cầu Tổng thống An-Átxát từ chức đều không khả thi vì vị tổng thống này sẽ không ra đi. Ngoại trưởng Nga Xécgây Lavrốp (Sergey Lavrov) cho rằng ít nhất một nửa dân chúng Xyri đã bỏ phiếu bầu ông Átxát trong các cuộc bầu cử gần nhất, vì vậy tương lai của nhà lãnh đạo này phải do người dân Xyri quyết định.

Lần đầu tiên Nga xác nhận vụ chiếc tàu chở hàng của Nga bị buộc phải rời lãnh hải Anh, trên tàu chở ba máy bay trực thăng quân sự mà Nga đã sửa chữa cho Xyri theo hợp đồng ký từ năm 2008. Ông Lavrốp chỉ trích việc Công ty bảo hiểm Standard Club hủy hợp đồng với chiếc tàu nói trên, nhấn mạnh rằng việc thực hiện đúng hợp đồng đã ký là sự thật không thể bác bỏ. Nga cũng thông báo sẽ tiếp tục thực hiện các hợp đồng đã ký trước đây với Đamát về cung cấp vũ khí, đồng thời tuyên bố các hợp đồng này không vi phạm quy định của Hội đồng Bảo an LHQ.

Cùng ngày, người phát ngôn LHQ cho biết Tổng thư ký LHQ Ban Ki Mun (Ban Ki-moon) đã thảo luận tình hình Xyri với Tổng thống Iran Mamút Amađinêgiát (Mahmoud Ahmadinejad) và Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20. Iran được xem là quốc gia được xem có ảnh hưởng lớn với Xyri.

Trong khi đó, một phi công quân đội Xyri đã xin tị nạn chính trị tại Gioócđani sau khi đáp xuống Sân bay Quân sự Maphrác (Mafraq) của Gioócđani sáng 21/6. Bộ trưởng Thông tin đồng thời là người phát ngôn của Chính phủ Gioócđani đã xác nhận thông tin trên và cho biết chính quyền Gioócđani chấp nhận yêu cầu này. Nhà chức trách Xyri mất liên lạc với chiếc máy bay tiêm kích MIG-21 nói trên khi máy bay đang thực hiện chuyến bay huấn luyện gần biên giới Gioócđani. Hãng thông tấn Nhà nước Xyri SANA dẫn một nguồn tin chính quyền cho biết chiếc máy bay do Đại tá Hátxan Hammađê (Hasan Hammadeh) điều khiển.

Vụ việc trên xảy ra trong bối cảnh có tin nói Mỹ đang tìm cách kích động quân đội Xyri chống lại Tổng thống An-Átxát. Đại sứ Mỹ tại Xyri Rôbớt Pho (Robert Ford) nói rằng quân đội Xyri nên xem xét lại sự ủng hộ dành cho ông An-Átxát, đồng thời cảnh báo những đối tượng "phạm phải các hành động tàn bạo sẽ bị truy lùng và xét xử". Trong một thông điệp ngỏ gửi quân đội Xyri đăng tải trên trang mạng xã hội Facebook, ông Rôbớt Pho viết: "Oasinhtơn nhận thấy quân đội Xyri sẽ đóng vai trò vô giá và không thể thiếu đối với tương lai của một đất nước Xyri dân chủ và các quân nhân Xyri nên cân nhắc lại sự ủng hộ dành cho chế độ của Tổng thống An-Átxát"./.

Theo TTXVN