Theo Tân Hoa xã/AFP, chiều 7/11, tại khách sạn Shangri-La ở Singapore, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã bắt tay người đứng đầu chính quyền Đài Loan, ông Mã Anh Cửu trong cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo của hai bờ Eo biển Đài Loan kể từ năm 1949, trước khi bước vào cuộc hội đàm kín.

Sự kiện trên mở ra một trang sử mới trong quan hệ giữa Trung Quốc Đại lục và Đài Loan.

Hàng trăm nhà báo đến từ khắp nơi trên thế giới đã chứng kiến khoảnh khắc lịch sử này. Sau cuộc gặp trên, hai bên dự kiến sẽ có các cuộc họp báo riêng cùng ngày.

Phát biểu trước cuộc gặp lịch sử này, ông Mã Anh Cửu đã bày tỏ cam kết củng cố hòa bình và đẩy mạnh hợp tác giữa hai bờ Eo biển Đài Loan.

Giới quan sát nhận định cuộc gặp quan trọng này có thể thiết lập một giai đoạn mới cho quan hệ giữa hai bờ eo biển trong nhiều năm tới.

Ngay trước thềm cuộc gặp, cả hai bên đều khẳng định hòa bình và hợp tác qua eo biển sẽ là nội dung chính của chương trình nghị sự lần này và ông Mã Anh Cửu cũng hy vọng rằng cuộc gặp với ông Tập Cận Bình sẽ là bước khởi đầu quan trọng hướng tới việc chính thức hóa kênh đối thoại này trong tương lai.

Trong một diễn biến khác, theo tờ Straits Times của Singapore, thủ lĩnh Đảng Dân Tiến Đài Loan (DPP) đối lập đồng thời là ứng cử viên tổng thống của hòn đảo này, bà Thái Anh Văn trong một phát biểu cho hay cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Đài Loan là khá “nhạy cảm” đồng thời nhấn mạnh rằng “nếu không có một cấu trúc hoàn chỉnh, cây cầu nối này khó có thể ổn định.”

Cấu trúc được bà Thái Anh Văn đề cập tới chính là sự tương đồng giữa các nhà lãnh đạo, tính binh mạch và các điều kiện phi chính trị. Đây được coi là tuyên bố khá “dịu giọng” của phe đối lập khi trước đó đảng này đã có lời chỉ trích cuộc họp này là "không thể chấp nhận" đối với Đài Loan và ông Mã Anh Cửu không được ủy quyền để tham gia đàm phán.

* Phát biểu tại cuộc họp báo sau cuộc gặp lịch sử với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, nhà lãnh đạo chính quyền Đài Loan Mã Anh Cửu cho biết cuộc gặp này diễn ra trong bầu không khí "thân thiện và tích cực."

Ông Mã khẳng định điều quan trọng là lãnh đạo hai bên đã lần đầu tiên gặp gỡ để thảo luận về “sự đồng thuận năm 1992.”

Ông Mã Anh Cửu cho biết thêm ông Tập Cận Bình ủng hộ ý tưởng thiết lập đường dây nóng giữa Văn phòng các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc và Hội đồng các vấn đề Đại lục của Đài Loan. Theo ông Mã Anh Cửu, một vấn đề mà ông đưa ra trong cuộc gặp là những khó khăn mà Đài Loan phải đối mặt khi tham gia các tổ chức phi chính phủ và tổ chức quốc tế.

Nhà lãnh đạo Đài Loan cho biết Trung Quốc sẽ cân nhắc việc Đài Loan tham gia Ngân hàng Đầu tư Phát triển Cơ sở hạ tầng châu Á (AIIB), dù Bắc Kinh trước đó từng bác bỏ đề nghị này.

Khi được hỏi về việc liệu hai bên có đề cập đến việc di dời các tên lửa của Trung Quốc nhắm vào Đài Loan hay không, ông Mã Anh Cửu cho biết ông Tập Cận Bình khẳng định dàn tên lửa được triển khai không nhắm vào Đài Loan. Theo ông, do đây là cuộc gặp đầu tiên giữa hai bên, vẫn cần phải có thêm các cuộc thảo luận khác.

Bên cạnh đó, ông Mã Anh Cửu cho biết hai bên không đề cập đến việc mời ông Tập Cận Bình đến Đài Loan và cũng chưa có kế hoạch gặp lại Chủ tịch Trung Quốc./.

(Vietnam+)