Vừa qua trên YouTube, Facebook và một số blog, website cá nhân
có công bố vi-đê-ô clíp ghi lại hình ảnh một thanh niên bị nhóm người
tự xưng là "nhà dân chủ, người yêu nước" vừa hành hung, vừa chửi bới
rất thô tục. Sự kiện này diễn ra chiều 19-1 tại vườn hoa Lý Thái Tổ, Hà
Nội. Xem vi-đê-ô clíp, tôi không thể im lặng được nữa. Phải chăng sau
khi tự xưng là "nhà dân chủ, người yêu nước", thì muốn làm gì cứ làm,
muốn nói gì cứ nói, bất chấp luật pháp? Quần thể tượng đài, vườn hoa Lý
Thái Tổ là công trình xây dựng phục vụ nhu cầu tham quan, giải trí, tổ
chức sinh hoạt cộng đồng. Đây không phải là nơi ai cũng có thể tự tiện
đến đặt vòng hoa, thắp hương, khấn vái. Làm như thế vừa không đúng chỗ,
ảnh hưởng tới thẩm mỹ cảnh quan, vừa làm sai lệch ý nghĩa một nghi lễ
tưởng niệm vốn rất cần trang nghiêm (nếu mấy "nhà dân chủ, người yêu
nước" nọ thật sự có mục đích lương thiện như thế?). Nhưng đọc tin tức
trên in-tơ-nét về sự kiện, tôi thấy hình như mục đích của mấy người tới
đặt vòng hoa cốt chỉ để có tin, ảnh đăng tải trên báo chí nước ngoài?
Sau khi xem vi-đê-ô clíp, một người Việt ở hải ngoại đã chỉ thẳng ra
rằng: "Tưởng niệm tinh thần hy sinh không phải tưởng niệm cái biểu ngữ.
Họ chẳng qua chỉ muốn dùng cái biểu ngữ để tuyên truyền, để quay phim
làm tài liệu câu view và cơ hội cho báo chí, truyền thông hải ngoại,
thậm chí cả các hãng thông tấn quốc tế như BBC, RFAvàRFI có đề tài giật
gân bàn về Nhà nước Việt Nam.
Do đó, khi bị mất "vũ khí" họ mới lồng lộn và tức giận bằng thái độ
vũ phu, côn đồ và bạo hành. Những hành động bạo động không khác gì Việt
Tân..."! Tiếp xúc với in-tơ-nét, tôi không xa lạ loại tin tức, hình
ảnh của mấy người tự xưng "nhà dân chủ, người yêu nước".
Không lạ vì tôi thấy quanh đi quẩn lại chỉ có mấy gương mặt quen
thuộc. Lấy cớ hoạt động vì tự do dân chủ, mục đích của họ chỉ là cố
tình thách thức, gây khó dễ cho các cơ quan chức năng, làm nhiễu thông
tin thông qua bình luận xuyên tạc quan điểm, đường lối, chính sách của
Đảng và Nhà nước, hoặc bịa chuyện, đặt điều, vu khống... Hoạt động kiểu
này nhiều đến mức tôi nghĩ là quanh năm họ chỉ lùng sục thông tin để
bới móc, xuyên tạc, té nước theo mưa nhằm chứng tỏ sự hiện diện, giúp
một số tổ chức như HRW, RSF... hoặc mấy ông bà nghị sĩ Mỹ ở mấy bang có
đông người gốc Việt sinh sống lấy cớ vu cáo Việt Nam. Khi có người
"cùng hội cùng thuyền" bị bắt giữ vì có hành vi vi phạm pháp luật thì
họ la lối om sòm, làm như là oan ức lắm, để lôi kéo sự chú ý của mấy tổ
chức ở nước ngoài. Khi vụ án đã được xét xử, bản án đã được tuyên
phạt, thì họ tập hợp hò hét đòi trả tự do. Gần đây, tòa án có thẩm
quyền tuyên hủy án sơ thẩm, điều tra lại một vài vụ án, họ chớp lấy cơ
hội để vu cáo, đòi hỏi, nhỏ nước mắt cá sấu chia sẻ với gia đình; trong
khi đó vào thời gian gia đình bị cáo, bị can gửi đơn đề nghị,... thì
không thấy bóng dáng họ đâu. Gần hơn, sau khi Mặc Lâm của RFAvớ được một
thứ gọi là sản phẩm "rap" (thuộc thể loại Dizz, chủ yếu dùng đấu khẩu,
chửi rủa, hay nhục mạ người khác) hết sức thô bỉ, ca từ rác rưởi (nếu
có thể gọi đó là ca từ?) được sử dụng chửi bới chính quyền và phỏng vấn
tác giả, là lập tức vài người trong số họ hùa theo ca ngợi. Tôi coi
đấy là việc làm thiếu lương thiện, không thể ca ngợi, cổ vũ các câu chữ
chửi rủa tục tĩu được sản xuất ra bởi một kẻ bất hảo (một con nghiện
cần sa như anh ta đã thừa nhận). Ngay lập tức trên YouTube đã có người
lên tiếng: "Mình là người Việt ở Việt Nam nè. Bạn nói cho mình thông
minh ra, đừng có lôi mấy cái linh tinh trên mạng ra để khoe rằng mình
hiểu biết hơn người. Bạn nói người dân Việt Nam hèn nhát thì bạn lại
càng nhầm. Và như bạn nói thì bạn là người Việt nhưng ở nước ngoài vậy
thì mình cũng thông cảm cho bạn, ngoài mấy nguồn tư liệu và mấy lời
truyền miệng ra thì bạn chẳng biết gì về đất nước tôi cả".
Dù tỏ ra lịch sự, hay giở giọng chửi bới thóa mạ vẫn nhận ra sản phẩm
"chế tạo văn bản" trắng trợn, hoặc là nhảm nhí xuyên tạc thông tin báo
chí trong nước đã đưa. Với chủ trương, chính sách không còn gì để chê,
họ cũng cố gắng chọc ngoáy, xiên xẹo. Hội đoàn nọ chủ yếu hoạt động
trên in-tơ-nét có ông "chủ tịch" rất tự tin bình luận đủ loại vấn đề,
sự kiện, nhưng càng đọc tôi càng thấy ông ta rỗng tuếch về tri thức.
Ngay như cái hội đoàn của ông ta vừa ra đời đã đấu đá lung tung, tố cáo
lẫn nhau là "tay sai an ninh cài cắm vào". Lạm dụng nghề báo, tài
năng, kỹ năng làm nghề không có, đến tư cách cũng rất đáng ngờ thì làm
sao làm được công việc ích nước, lợi dân? Còn chuyện xảy ra như cơm bữa
như ghép ảnh, chế ảnh... đã trở thành công ăn, việc làm hằng ngày của
họ. Rất nhiều lần người đọc trên in-tơ-nét phát hiện, vạch rõ hình ảnh
họ công bố lấy từ đâu, lắp ghép ra sao, rồi phim tâm lý chiến của chế
độ cũ, ảnh tội phạm chiến tranh,...
được chỉnh sửa, cắt ghép như thế nào, vạch rõ những văn bản giả, đơn
thư nặc danh, mạo chữ ký rồi công bố như tài liệu xác thực, để gây mâu
thuẫn nội bộ, làm nhân dân hoang mang,... rồi chính họ lại sử dụng mấy
tài liệu đó để yêu cầu, kiện cáo. Họ luôn cố tình đổi trắng thay đen,
chẳng nhẽ theo họ "đấu tranh cho dân chủ" là bịa ra tin đồn, chạy theo
tin đồn, dựa vào tin đồn, không cần kiểm chứng?
Qua in-tơ-nét tôi được biết, nhiều tập đoàn truyền thông trên thế
giới đã chấm dứt hợp đồng với các hãng tin trung gian, cắt giảm cộng
tác viên, bỏ thêm chi phí đào tạo phóng viên, nhà báo với lý do không
kiểm soát được nguồn tin. Tôi nghĩ đó là sự lương thiện nghề nghiệp,
hướng đến một nền báo chí minh bạch. Với mấy "nhà dân chủ, người yêu
nước" và những người gốc Việt chống cộng ở hải ngoại thì lại khác. Họ
kêu gào "phải minh bạch" nhưng chính họ lại là thủ phạm của loại tin
tức dối trá để lừa người đọc. Gần đây, thấy một trang tin của Nhật Bản
đưa tin về một blog chuyên dựng chuyện, xuyên tạc sự thật, lập tức họ
hùa vào phân tích cho rằng trang tin kia rất có uy tín. Trong khi,
những bài viết trên trang tin này không hề ghi tên tác giả như các bài
khác cùng xuất hiện trong chuyên mục. Với địa chỉ gửi từ Việt Nam, thì
đây là bài của phóng viên làm việc cho hãng tin, hay chỉ là sản phẩm
của một "nhà dân chủ, người yêu nước" nặc danh? Theo dõi mấy trang mạng
tự nhận là "đại diện cho tự do, dân chủ" còn gặp rất nhiều bài vở,
vi-đê-ô clíp được giật "tít" giật gân, nào là "công an đánh hội đồng"
nhóm A, nhóm B, "công an cộng sản điên cuồng đánh đập" ông X bà Y nào
đó,... nhưng chịu khó bỏ thời gian đọc toàn bộ bài, xem đầy đủ vi-đê-ô
clíp sẽ chẳng bao giờ thấy có cảnh "đánh" đó diễn ra. Chỉ thấy cảnh các
chiến sĩ công an đang làm nhiệm vụ bị chen lấn, xô đẩy; tiếng của mấy
ông bà "dân chủ, yêu nước" la hét thất thanh, chửi bới tục tĩu! Đặc
biệt có một ông, sau nhiều lần thấy họ đăng ảnh ông lúc nằm thẳng cẳng
giữa đường, lúc lại nằm dang chân dạng tay trên giường dây dợ lằng
nhằng cắm đầy người, mấy anh em tôi đặt luôn cho ông ta biệt danh là
"chuyên gia ăn vạ". Trong một vi-đê-ô clíp mới xuất hiện trên YouTube,
lại thấy ông này đang chia chác tiền bạc cho các "biểu tình viên"! Những
người tự nhận là "nhà dân chủ" rất biết cách tự biến mình thành "người
của công chúng" (celebrity) bằng cách tự ghi hình, phỏng vấn lẫn nhau,
tung hô và xưng tụng lẫn nhau để tạo sự kiện rùm beng, xây dựng hình
ảnh. Các thợ săn ảnh (paparazzi) rình rập làm việc để kiếm tiền, mọi
thứ sòng phẳng; còn cái gọi là "nhà báo tự do", "nhà báo độc lập" cũng
làm việc như paparazzi nhưng để kiếm gì, ai chu cấp tiền bạc để họ bay
từ nam ra bắc tụ tập hò hét, sắm sửa máy móc để "hành nghề" rồi đưa lên
in-tơ-nét? Họ còn kém xa thợ săn ảnh ở chỗ sau khi thông tin họ đưa ra
bị vạch trần là bịa đặt, mà họ vẫn không có lấy một lời xin lỗi. Qua
in-tơ-nét tôi biết phần lớn "nhà dân chủ" đều không nghề nghiệp nhưng
căn cứ vào tần suất có mặt của họ trên Facebook, vô số bức ảnh nay đây
mai đó của họ, rồi cách họ mạt sát gia cảnh, phương tiện đi lại của các
sinh viên nghèo nhưng giàu lòng yêu nước, tôi tự hỏi chẳng lẽ họ sống
bằng khí trời, không biết lương tâm của họ để đâu?
Mấy năm qua, nhiều diễn đàn, blog, wordpress, website cá nhân, báo
chí của người Việt ở nước ngoài là điểm đến của tôi mỗi khi truy cập
in-tơ-nét. Không phải khi nào tôi cũng đồng thuận, chia sẻ với mọi bài
viết, tâm sự, suy nghĩ,... nhưng tôi đồng tình, trân trọng những người
luôn tôn trọng sự thật, thành thực hướng đến một xã hội công bằng, dân
chủ, văn minh ở Việt Nam.
Trong số họ, không phải ai cũng là người từng sinh sống trong nước,
thậm chí có người là quân nhân của chế độ cũ ở miền nam, là người gốc
Việt đời thứ hai, thứ ba ở nước ngoài. Bằng rất nhiều việc làm thầm
lặng, họ đóng góp công sức vào sự phát triển đất nước. Nhiều người
trong số họ đã đóng góp bài vở cho một số tờ báo trong nước và ngoài
nước, nhưng không thấy ai lên in-tơ-nét tự phụ xưng danh "nhà báo tự
do", "nhà báo độc lập". Mỗi khi họ có bài đăng ở báo nào đó là tôi với
bạn bè lại thông báo để tìm đọc. Chúng tôi coi họ là những người tử tế,
chúng tôi trân trọng và quý mến họ.