Cùng thời điểm, Cục Viễn thông ra quyết định xử phạt 5 nhà mạng VinaPhone, Viettel, MobiFone, Gtel và Vietnamobile với tổng số tiền hơn 1 tỷ đồng do để xảy ra nhiều sai phạm về giá cước và khuyến mại. Đây được xem là những hành động quyết liệt trong nhiều giải pháp để tăng cường quản lý thuê bao di động trả trước; từng bước dẹp bỏ vấn nạn SIM rác, tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo; đồng thời, qua đây cũng cho thấy quyết tâm của cơ quan quản lý trong việc chấn chỉnh lại hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp, ổn định thị trường, tạo sự công bằng và cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp, nhất là giữa doanh nghiệp nắm thị phần khống chế với các doanh nghiệp nhỏ, mới vào thị trường.
Thực ra, vấn đề quản lý thuê bao di động trả trước và khuyến mại đã được nói nhiều, làm nhiều trong nhiều năm qua, nhưng kết quả không như kỳ vọng. Trước hết, chính tình trạng khuyến mại sai quy định là một trong những nguyên nhân dẫn tới tình trạng SIM kích hoạt trước, dùng SIM thay thẻ nạp tiền. Bên cạnh đó, một bộ phận người tiêu dùng không thực hiện đăng ký thông tin thuê bao đã vô hình trung tiếp tay cho các vi phạm của nhà mạng, các đại lý bán SIM, thẻ về giá cước và khuyến mại. Nguy hại hơn, hành vi đó gây ảnh hưởng đến lợi ích của cả cộng đồng khi gián tiếp tạo điều kiện cho tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo hoành hành. Trong khi người dân phản ứng, dư luận lên tiếng, các cơ quan quản lý Nhà nước cam kết thì suốt trong một thời gian dài, các nhà mạng luôn “tỏ ra thiếu hợp tác” để dẹp bỏ vấn nạn này. Điều mà rất nhiều chuyên gia viễn thông đã khẳng định: Khi các nhà mạng không vào cuộc và quyết tâm, thì câu chuyện SIM rác và tin nhắn rác sẽ luôn tồn tại. Vì lẽ đó, trước việc 5 mạng di động ký cam kết thu hồi hàng triệu SIM đã kích hoạt sai quy định tung ra thị trường, đồng thời cam kết tuân thủ nghiêm túc các quy định về quảng cáo và khuyến mại hồi tháng 10-2016; dư luận kỳ vọng, vấn nạn SIM rác, tin nhắn rác có cơ sở để dẹp bỏ, làm sạch được.
Qua đợt thanh kiểm tra vừa qua, 3 mạng di động Viettel, VinaPhone và MobiFone đã thực hiện khóa khoảng 11 triệu SIM thuê bao trả trước kích hoạt không đúng quy định. Sau khi các nhà mạng thông báo rộng rãi về việc đăng ký thông tin thuê bao trả trước, đã có gần 800.000 SIM được các chủ thuê bao đăng ký lại thông tin. Trước đó, vào đầu tháng 11-2016, cả 5 nhà mạng đã thống kê có hơn 12 triệu SIM “rác” tồn tại trên hệ thống. Tham gia trực tiếp với các đoàn kiểm tra, giám sát này, Bộ trưởng Bộ TT-TT Trương Minh Tuấn đã yêu cầu Cục Viễn thông và Thanh tra Bộ TT-TT thường xuyên kiểm tra công tác xử lý SIM đăng ký sai quy định, các doanh nghiệp viễn thông cũng cần thường xuyên kiểm tra lẫn nhau chứ không chỉ làm theo từng đợt thanh tra. Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, có thể kiểm tra đột xuất vào bất cứ thời điểm nào, nếu đơn vị nào xảy ra sai phạm, sẽ xử lý người đứng đầu đơn vị đó.
Khi các doanh nghiệp “hợp tác”, cơ quan quản lý quyết liệt với các giải pháp, tin rằng SIM rác, tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo sẽ mất dần đất sống.
TRẦN LƯU/SGGP