Ông Willard, chỉ huy quân sự hàng đầu của Hoa Kỳ tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương hôm nay đã nói với các phóng viên tại Kuala Lumpur: "Trong năm 2010, toàn bộ khu vực đã có những quan ngại về nguy cơ xảy ra đụng độ trên biển Đông. Tôi luôn cảm thấy lo lắng khi thấy căng thẳng phát sinh cũng như đối đầu diễn ra tại khu vực có vai trò chiến lược to lớn và quan trọng đối với tất cả chúng ta."

Đô đốc Mỹ đồng thời bày tỏ: "Hoa Kỳ không can dự vào vụ tranh chấp. Hoa Kỳ tin tưởng chắc chắn rằng các bên trong tranh chấp sẽ xử lý vấn đề một cách hòa bình thông qua đối thoại và không để xảy ra đối đầu trên biển hay trên không."

Hôm qua, tại một diễn đàn ở Manila, Bộ trưởng Quốc phòng Phillipines Voltaire Gazmin cho biết, Philippines đã chính thức thể hiện sự phản đối ngoại giao sau khi các tàu Trung Quốc bị bắt gặp tại khu vực tranh chấp giữa hai nước.

Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên gần như toàn bộ khu vực biển Nam Trung Hoa, phớt lờ tuyên bố phản đối từ Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia. Tập đoàn Exxon Mobil (XOM), Tập đoàn Talisman Energy và Diễn đàn Năng lượng Plc đều đang có kế hoạch cho hoạt động thăm dò tại những khu vực mà Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền.

Ông Gazmin nói rằng Philippines đang "được báo động" trước sự gia tăng những hoạt động "xâm nhập" của Trung Quốc, đồng thời cho biết thêm là đã có năm, sáu vụ việc như vậy trong năm nay. Vụ mới đây nhất đã xảy ra ngay trong chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt.

"Điều này thực sự ảnh hưởng đến chúng tôi, bởi vì chúng tôi đã cho họ thấy sự hiếu khách của mình, và muốn biết là liệu các nhà lãnh đạo nước này có biết điều đang xảy ra hay không."

Vấn đề biển Đông có thể sẽ được thảo luận tại Hội nghị cấp cao thường niên về An ninh châu Á của IISS (The International Institute for Strategic Studies, Singapore), hay còn được biết đến với tên gọi “Đối thoại Shangri-La”, diễn ra tại Singapore bắt đầu từ ngày 3 tháng 6, trong đó sẽ có bài phát biểu của Thượng tướng Lương Quang Liệt. Tại sự kiện này vào năm ngoái, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Robert Gates đã tuyên bố phản đối những nỗ lực "đe dọa" các công ty hoạt động trên biển.

Hải quân Mỹ đã tiến hành hoạt động tuần tra vùng biển châu Á - Thái Bình Dương kể từ Thế chiến II. Theo một báo cáo Bộ Quốc phòng Mỹ vào tháng 8 năm ngoái, trong thập kỷ vừa qua Trung Quốc đã ra sức củng cố lực lượng, mua sắm tàu ngầm năng lượng hạt nhân và phát triển một tàu sân bay./.

Vũ Mạnh - VTCnews