Phóng viên (PV): Nhiệm kỳ 2007-2012 của Ðoàn Thanh niên đã kết thúc với nhiều phong trào hành động đạt kết quả tốt đẹp, ghi dấu ấn trong dư luận xã hội và thu hút đông đảo đoàn viên, thanh niên cả nước tham gia. Ðề nghị đồng chí cho biết, phong trào, chương trình hành động nào đạt kết quả nổi bật nhất, sâu sắc nhất và nguyên nhân dẫn đến thành công của phong trào đó?

Ðồng chí Nguyễn Ðắc Vinh: Trong 5 năm qua, Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ cả nước đã phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Ðại hội Ðoàn toàn quốc lần thứ IX, đóng góp xứng đáng vào những thành tựu chung của đất nước. Kết quả nổi bật nhất chính là Cuộc vận động "Tuổi trẻ Việt Nam học tập và làm theo lời Bác" được cụ thể hóa bằng những nội dung, tiêu chí cụ thể gắn với lao động, học tập, công tác và rèn luyện hằng ngày của từng đối tượng thanh thiếu niên; kết hợp chặt chẽ với Chương trình "Thắp sáng ước mơ tuổi trẻ Việt Nam"; nhiều gương điển hình tiên tiến đã được giới thiệu, có ý nghĩa động viên, khích lệ thanh niên nỗ lực phấn đấu vươn lên trong cuộc sống. Hai phong trào "Năm xung kích phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ Tổ quốc", "Bốn đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp" có sức lan tỏa mạnh mẽ trong đời sống xã hội, vừa phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ trong phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng an ninh, bảo đảm an sinh xã hội; đồng thời chăm lo các nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của thanh niên...

Tôi cho rằng, điểm nổi bật trong nhiệm kỳ là các hoạt động xung kích, tình nguyện vì cuộc sống cộng đồng tiếp tục được triển khai theo hướng cụ thể thiết thực đã để lại dấu ấn về hình ảnh một thế hệ thanh niên thời kỳ mới nêu cao lòng yêu nước, tình nguyện vì cộng đồng, và các hoạt động kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh.

Nguyên nhân của những thành công đó là do Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam nhận được sự quan tâm, chăm lo của Ðảng, Nhà nước và toàn xã hội; Ðoàn luôn quán triệt kịp thời và sâu sắc các chủ trương, nghị quyết và sự lãnh đạo của Ðảng; biết kế thừa và phát huy truyền thống vẻ vang của các thế hệ đi trước, không ngừng đổi mới để xây dựng Ðoàn thật sự vững mạnh, thống nhất về nhận thức, tổ chức và hành động; xây dựng đội ngũ cán bộ Ðoàn tâm huyết, gắn bó với thanh niên, có trình độ, kỹ năng, phương pháp công tác, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, sẵn sàng đảm nhận việc mới, việc khó. Cùng với đó, Ðoàn đã xác định được nội dung phong trào hành động cách mạng bám sát đòi hỏi của thực tiễn cuộc sống, phù hợp lợi ích của thanh niên và yêu cầu giáo dục thanh niên qua thực tiễn hành động.

PV:Trong thực tế công tác Ðoàn và phong trào thanh niên, thiếu niên cả nước vẫn tồn tại những bất cập, hạn chế. Theo đồng chí, những vấn đề gì ảnh hưởng tiêu cực tới chất lượng hoạt động Ðoàn và trách nhiệm của Ðoàn đối với những vấn đề đó?

Ðồng chí Nguyễn Ðắc Vinh: Các cấp bộ đoàn cả nước đã nghiêm túc kiểm điểm những hạn chế, yếu kém. Ðó là, vẫn có những thanh niên mờ nhạt lý tưởng, vi phạm pháp luật, mắc tệ nạn xã hội. Phong trào thanh, thiếu nhi phát triển chưa đồng đều, chưa khơi dậy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo của các tầng lớp thanh niên. Nội dung, phương thức giáo dục của Ðoàn chậm được đổi mới, chất lượng cơ sở Ðoàn còn nhiều bất cập; lý luận về công tác thanh vận lạc hậu so với chuyển biến nhanh chóng của thực tiễn. Công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên, xây dựng và duy trì hoạt động của Ðoàn trong khu vực ngoài quốc doanh, khu công nghiệp, khu chế xuất còn nhiều hạn chế; công tác quản lý đoàn viên còn nhiều bất cập. Tổ chức và hoạt động của Ðoàn cơ sở còn yếu, nhất là ở địa bàn dân cư; nội dung và hình thức sinh hoạt chi đoàn chậm đổi mới; công tác cán bộ đoàn chưa được đầu tư đúng mức; cán bộ đoàn cơ sở thiếu về số lượng, một bộ phận yếu về kỹ năng, nghiệp vụ và phương pháp công tác. Vai trò của Ðoàn phụ trách Ðội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh và hoạt động thiếu nhi trên địa bàn dân cư còn hạn chế. Việc ban hành nghị quyết, chủ trương công tác của Ðoàn chưa thật sự đổi mới, nhiều nghị quyết chưa sát tình hình thực tế, tính khả thi không cao; công tác chỉ đạo tổ chức thực hiện nghị quyết chưa quyết liệt; nhiều nghị quyết, chủ trương công tác không được sơ kết, tổng kết kịp thời; vẫn còn tình trạng hành chính, hình thức trong hoạt động của Ðoàn.

Theo tôi, những nguyên nhân, hạn chế, yếu kém trên đây có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan, trong đó nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. Ðó là do việc tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận về công tác thanh vận của Ðoàn chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra; năng lực, kỹ năng nghiệp vụ, kiến thức kinh tế - xã hội, tác phong, lề lối công tác, tư duy đổi mới của một bộ phận cán bộ đoàn còn yếu; công tác tham mưu, phối hợp của một số cấp bộ Ðoàn thiếu chủ động và chưa hiệu quả.

PV:Trong xu thế đổi mới mạnh mẽ của đất nước, đội ngũ cán bộ đoàn cần được trẻ hóa, nâng cao trình độ, được đào tạo trong thực tiễn cuộc sống, phải gắn bó với thanh niên..., tổ chức đoàn đã có những chủ trương gì nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đoàn?

Ðồng chí Nguyễn Ðắc Vinh: Như tôi đã phân tích, một trong những nguyên nhân căn bản dẫn đến các hạn chế, yếu kém trong nhiệm kỳ vừa qua là năng lực của đội ngũ cán bộ. Ban Bí thư T.Ư Ðoàn cũng đã nhận thức đầy đủ vấn đề này và sẽ tiếp tục tham mưu, hướng dẫn và tổ chức thực hiện Quy chế cán bộ đoàn bảo đảm sát với tình hình thực tiễn; chú trọng đồng bộ các khâu từ tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá, bố trí, luân chuyển cán bộ; đa dạng hóa và nâng cao chất lượng nguồn cán bộ đầu vào của các cấp bộ đoàn. Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ đầu tư, tạo bước đột phá trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn, trọng tâm là quy định và thực hiện đào tạo cán bộ đoàn theo chuẩn chức danh công tác; đào tạo gắn với quy hoạch, sử dụng cán bộ. Tiếp tục đầu tư nâng cấp các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn ở các tỉnh, thành phố; phát huy vai trò của Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam trong công tác đào tạo cán bộ đoàn các cấp, chú trọng đào tạo trình độ đại học và trên đại học.

PV:Xin đồng chí cho biết, nhiệm kỳ 2012-2017 Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ chọn trọng tâm công tác nào và để bảo đảm những chủ trương, phong trào đó được triển khai trong thực tế cuộc sống, tổ chức đoàn cần làm gì?

Ðồng chí Nguyễn Ðắc Vinh: Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh cần tiếp tục đổi mới toàn diện, phấn đấu thật sự trở thành đội hậu bị tin cậy của Ðảng, người bạn thân thiết của thanh niên, định hướng cho thanh niên đến với lý tưởng cách mạng và những giá trị cao đẹp, đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên trong phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc. Ðoàn xác định chăm lo lợi ích chính đáng, hợp pháp của thanh niên, tạo môi trường giúp thanh niên phát huy vai trò xung kích trong các lĩnh vực của đời sống xã hội là động lực cơ bản của công tác Ðoàn và phong trào thanh thiếu niên nhiệm kỳ tới. Các phong trào, các cuộc vận động và các hoạt động của Ðoàn đều phải hướng tới mục tiêu tập hợp, đoàn kết, giáo dục thanh niên, tạo môi trường lành mạnh, an toàn cho thanh niên tự rèn luyện và tự khẳng định.

Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ kiên trì, sáng tạo thực hiện chức năng trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên; tập trung chỉ đạo, đưa nội dung học tập và làm theo tấm gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh đi vào thanh niên một cách tự giác; cụ thể hóa các tiêu chí học tập và làm theo trong từng đối tượng thanh niên; xem đây là nội dung trọng tâm, xuyên suốt trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng và đạo đức, lối sống cho thanh niên; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông, đa dạng hóa các mô hình giáo dục trực quan, phát huy vai trò của các cơ quan báo chí, xuất bản để đổi mới nội dung và phương thức giáo dục, tìm kiếm những phương thức giáo dục hấp dẫn hơn, gần gũi hơn đối với thanh, thiếu niên.

Ban Bí thư T.Ư Ðoàn đã xác định, cần phấn đấu để thanh niên gắn bó với tổ chức Ðoàn, để Ðoàn thật sự là người bạn đồng hành đáng tin cậy của thanh niên. Muốn như vậy, các hoạt động, các phong trào của Ðoàn phải xuất phát từ thanh niên, vì thanh niên, đồng hành với thanh niên trên đường lập thân, lập nghiệp, chăm lo những nhu cầu và lợi ích chính đáng của thanh niên. Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh sẽ tổ chức có hiệu quả phong trào "Ðồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp" và "Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc". Tiếp tục coi trọng nâng cao chất lượng đoàn viên, giáo dục lý tưởng cách mạng và niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Ðảng, không ngừng đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Ðoàn để ngày càng có nhiều hơn những nhân tố tiêu biểu giới thiệu cho Ðảng, bổ sung nguồn sinh lực mới cho Ðảng. Coi trọng công tác tạo nguồn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trẻ đáp ứng yêu cầu công tác trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; nghiên cứu, tổng kết thực tiễn, đổi mới lý luận về công tác thanh vận trong tình hình mới, thí điểm triển khai những mô hình mới trong tổ chức và phương thức hoạt động Ðoàn, Hội trên các địa bàn, đối tượng đặc thù. Mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên Việt Nam ở trong nước và cả ở nước ngoài bằng nhiều hình thức đa dạng, phong phú, khắc phục một số hoạt động còn mang tính hình thức, hành chính hóa trong công tác Ðoàn.

PV:Xin cảm ơn đồng chí!

Theo Nhân dân