Nhận định về xu thế khí tượng, thủy văn, hải văn từ tháng 11/2019 đến tháng 4/2020, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, những tháng cuối năm 2019, mật độ bão trên khu vực Biển Đông có xu hướng cao hơn trung bình.
Dự báo từ nay đến cuối năm còn khoảng 3-5 cơn bão và áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông, trong đó có khoảng 2-3 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta, tập trung ở khu vực Trung Bộ và Nam Bộ. Đồng thời vẫn cần đề phòng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.
THÁNG 1/2020 XUẤT HIỆN ĐỢT RÉT ĐẬM ĐẦU TIÊN
Nhiệt độ trung bình trên phạm vi cả nước có khả năng cao hơn so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 0,5-1,0 độ C. Riêng tháng 12/2019, khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ cao hơn từ 1-1,5 độ C. Dự báo đợt rét đậm đầu tiên có khả năng xuất hiện vào khoảng đầu tháng 1/2020. Rét đậm tập trung nhiều trong tháng 1 và tháng 2/2020. Đề phòng các đợt rét đậm kéo dài 5-10 ngày trong thời gian này và khả năng xuất hiện băng giá, sương muối, đặc biệt khu vực vùng núi phía bắc.
Khu vực Bắc Bộ có tổng lượng mưa từ tháng 11/2019-3/2020 từ 20-40mm/tháng (cao hơn trung bình nhiều năm). Những tháng mùa đông có thể xuất hiện một số đợt mưa rào và dông khi có gió mùa Đông Bắc. Tháng 4/2020, tổng lượng mưa tại khu vực phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 10-25%.
Khu vực Bắc Trung Bộ từ tháng 11/2019-3/2020, tổng lượng mưa phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm; riêng tháng 12/2019 tổng lượng mưa từ 20-40mm (cao hơn trung bình nhiều năm). Tháng 11/2019, tổng lượng mưa tại khu vực Trung Trung Bộ phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10-25%; khu vực Nam Trung Bộ tổng lượng mưa thấp hơn từ 15-30%. Từ tháng 12/2019-3/2020, tổng lượng mưa tại khu vực Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Tháng 4/2020, tổng lượng mưa toàn khu vực Trung Bộ phổ biến thấp hơn từ 10-25% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Tại khu vực Tây Nguyên, tổng lượng mưa từ tháng 11/2019-3/2020 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Khu vực Nam Bộ tổng lượng mưa tháng 11, tháng 12/2019 thấp hơn từ 10-30% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, tháng 1-3/2020 phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tháng 4/2020, lượng mưa khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến thấp hơn từ 10-25% so với trung bình nhiều năm. Khả năng mùa mưa ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ kết thúc tương đương so với trung bình nhiều năm.
LƯU LƯỢNG DÒNG CHẢY TRÊN CÁC SÔNG ĐỀU THIẾU HỤT
Từ tháng 11/2019-4/2020, nguồn nước trên các sông suối khu vực Tây Bắc, Việt Bắc và Đông Bắc thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 20-50%, thiếu hụt nhiều vào các tháng cuối năm 2019; khu vực Đồng bằng Bắc Bộ, hạ lưu sông Hồng thiếu hụt từ 30-50%.
Từ nay đến tháng 12/2019, trên các sông Trung, Nam Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên là thời kỳ lũ chính vụ, dòng chảy trên các sông có xu thế tăng dần. Các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên có khả năng xuất hiện 3-4 đợt lũ vừa; các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An có khả năng xuất hiện 1-2 đợt lũ nhỏ và dao động. Lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ từ 10-35%, một số sông thấp hơn 50%.
Đỉnh lũ năm 2019 trên các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên ở mức báo động 2-báo động 3, tương đương trung bình nhiều năm; một số sông suối nhỏ và thượng lưu các sông vẫn có khả năng xuất hiện lũ lớn.
Từ tháng 1 đến tháng 4/2020, mực nước trên các sông biến đổi chậm theo xu thế xuống dần, riêng các sông ở Trung và Nam Trung Bộ có khả năng xuất hiện 1-2 đợt dao động vào tháng 1/2020. Một số sông khả năng xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng kỳ. Lưu lượng dòng chảy trên các sông giảm dần và phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm cùng kỳ từ 10-65%, riêng các sông ở Quảng Ngãi và khu vực Tây Nguyên ở mức xấp xỉ với trung bình nhiều năm cùng kỳ.
Từ tháng 11/2019-4/2020, nguồn nước trên các sông suối khu vực Tây Bắc, Việt Bắc và Đông Bắc thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 20-50%.
Từ nay đến cuối năm 2019, mực nước sông Mê Công xuống dần, tổng lượng dòng chảy từ thượng nguồn sông Mê Công về đầu nguồn sông Cửu Long ở mức thiếu hụt từ 20-30% so với trung bình nhiều năm. Trong tháng 11, 12 mực nước sông Cửu Long chịu ảnh hưởng 2 đợt triều cường, mực nước tại các trạm hạ lưu có khả năng lên mức báo động 1-báo động 2.
Trung tâm cảnh báo, trong mùa khô 2019-2020, khả năng xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm hơn và sâu hơn mùa khô năm 2018-2019 và trung bình nhiều năm. Các tỉnh ở đồng bằng Nam Bộ cần xây dựng các kế hoạch, kịch bản phòng chống hạn hán và xâm nhập mặn để chủ động ứng phó với diễn biến thực tế trong thời gian tới.
NAM BỘ CÓ NHIỀU ĐỢT TRIỀU CƯỜNG
Nguy cơ xuất hiện nước dâng do bão chủ yếu tập trung tại ven biển Bắc Trung Bộ trong tháng 11/2019. Sóng lớn trong các đợt gió mùa Đông Bắc mạnh có thể cao 2-4m tại ven biển Bắc, Trung và Đông Nam Bộ. Ven biển Trung Bộ sẽ xuất hiện các đợt triều cường cao vào gian đoạn từ 9 đến 13 tháng 11 và 13 đến 16 tháng 12 năm 2019, ngày 10 đến 13 tháng 1 năm 2020.
Tại ven biển Nam Bộ sẽ có nhiều đợt triều cường, từ ngày 13-16 và 25-30 của tháng 11; từ ngày 12-16 và 25-28 của tháng 12 năm 2019; đầu năm 2020 sẽ từ ngày 11-14 tháng 1 và từ ngày 10-14 tháng 2.
Trong đó, từ ngày 25-30/11/2019 nhiều khả năng xấp xỉ hoặc cao hơn đợt triều cường vào cuối tháng 9, đầu tháng 10/2019. Đặc biệt là trong trường hợp có gió mùa Đông Bắc cường độ mạnh lấn sâu xuống phía Nam. Đỉnh triều sẽ xuất hiện vào khoảng thời gian sáng sớm và chiều tối.
Trong tháng 11, khả năng có 2-3 áp thấp nhiệt đới hoặc bão ảnh hưởng đến Trung Bộ
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo trong tháng 11/2019, không khí lạnh từ phía Bắc sẽ hoạt động với cường độ mạnh dần và tần suất xuất hiện nhiều hơn (tập trung vào nửa cuối tháng). Cảnh báo gió mạnh trên khu vực Biển Đông do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc. Trong tháng có khả năng xuất hiện khoảng 2-3 xoáy thuận nhiệt đới (áp thấp nhiệt đới hoặc bão) trên khu vực Biển Đông và có khả năng ảnh hưởng đến đất liền nước ta, tập trung ở khu vực Trung và Nam Trung Bộ.
Trên phạm vi toàn quốc tiếp tục đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm xảy ra trên phạm vi hẹp như tố, lốc, mưa đá và gió giật mạnh trong cơn dông.
Cụ thể: Thời kỳ từ ngày 1-10/11, không khí lạnh được tăng cường vào khoảng ngày 3-4/11 và khoảng ngày 7-8/11. Phía Nam, dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua khu vực Trung Bộ hoạt động mạnh hơn từ khoảng ngày 3/11 (khả năng cao hình thành một vùng xoáy thuận nhiệt đới trên dải hội tụ nhiệt đới này, ảnh hưởng tới thời tiết đất liền nước ta trong những ngày cuối của thời kỳ dự báo).
Tổng lượng mưa khu vực Trung và Nam Trung Bộ phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm từ 30-50%, có nơi cao hơn. Tổng lượng mưa tại Tây Nguyên phổ biến từ 70-120mm, có nơi cao hơn nhiều so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, các nơi khác ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm. Nhiệt độ tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ phổ biến cao hơn từ 0,5-1 độ C; các nơi khác ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm.
Thời kỳ từ ngày 11-20/11, tổng lượng mưa các khu vực trên phạm vi toàn quốc phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Riêng khu vực nam đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ cao hơn từ 10-30%. Nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1 độ C.
Thời kỳ từ ngày 21-30/11, tổng lượng mưa các khu vực trên phạm vi toàn quốc phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,5-1 độ C.
Về nhiệt độ trung bình trong tháng 11: Bắc Bộ nhiệt độ trung bình cao hơn từ 0,5-1 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trung Bộ nhiệt độ trung bình cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 0,5-1 độ C. Tây Nguyên và Nam Bộ nhiệt độ trung bình cao hơn trung bình nhiều năm cùng thời kỳ từ 0,5-1 độ C.
Tổng lượng mưa khu vực Bắc Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trung Bộ có tổng lượng mưa trên khu vực phổ biến cao hơn từ 15-30%, có nơi trên 40% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tổng lượng mưa tại Tây Nguyên phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm và ở mức từ 100-150mm, tại Nam Bộ ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm và phổ biến từ 100-200mm./.
Tuấn Anh (Tổng hợp)