Đây là những nội dung được quan tâm trong phiên họp toàn thể WEF Đông Á 2010 với chủ đề “Làm thế nào để châu Á nâng cao vai trò trong phát triển toàn cầu” diễn ra trưa 6/6.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng là một trong những diễn giả chính của phiên họp.

Chủ tọa phiên họp, ông Andrew Stevens, Chủ nhiệm, phóng viên hãng truyền hình CNN tại Hồng Kông cho rằng, tiềm năng to lớn của thương mại nội khối là lý do châu Á thu hút sự chú ý của thế giới. Tuy nhiên, với vị thế ngày càng lớn về kinh tế, châu Á đang không ngừng tìm kiếm vai trò lớn hơn trong giải quyết các vấn đề toàn cầu.

Đang là động lực và tiến tới vị trí chủ đạo trong nền kinh tế thế giới, châu Á cần phải giải quyết, vượt qua những thách thức nào?

Cân bằng lợi ích và trách nhiệm

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng - Ảnh: Chinhphu.vn

Vấn đề đầu tiên được đặt ra là, làm thế nào để lãnh đạo các nước châu Á cân bằng được giữa các mối quan ngại, lợi ích trong khu vực và trách nhiệm ngày càng tăng trên trường quốc tế.

Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan cho rằng, vấn đề chuyển dịch trung tâm kinh tế đã được đặt ra từ nhiều năm trước. Vai trò lãnh đạo của châu Á phụ thuộc vào việc giải quyết cơ chế và cải cách trên nhiều mặt, điều hành các gói kích thích kinh tế, hài hòa sự đóng góp của từng quốc gia vào các vấn đề quốc tế.

Chủ tịch VTB Bank (Nga) Andrei L. Konstin dè dặt hơn khi nhìn nhận châu Á  còn quá nhiều việc phải làm để đạt được vị trí của châu Âu trong thế kỷ trước. Ông nói một cách hình ảnh là "làm sao châu Á có thể vừa trở thành EU, vừa tránh được những vấn đề như Hy Lạp hiện nay".

Còn Tổng giám đốc Tập đoàn Tata (Ấn Độ) Hemant Nerukar nêu 4 vấn đề mà châu Á cần tập trung giải quyết trong thời gian tới, bao gồm kiểm soát về tài chính, tránh khủng hoảng như 2008 và châu Âu hiện tại; trách nhiệm xã hội của DN; quản lý tài năng và cuối cùng là vấn đề môi trường.

Ông Hemant Nerukar lưu ý, hệ thống thị trường tài chính phải có cơ chế, nhưng bài toán đặt ra không giống nhau và mỗi quốc gia phải linh hoạt để tìm cơ chế cho riêng mình, bên cạnh sự phối hợp để tạo khung pháp lý đồng bộ. Tương tự, vấn đề lao động, môi trường cũng đang đặt ra những yêu cầu ở mức độ khác nhau đối với từng nước.

Cân bằng giữa xuất khẩu và thị trường trong nước

Tổng giám đốc Tập đoàn Tata Hemant Nerukar  - Ảnh: Chinhphu.vn

Trước vấn đề mà chủ tọa nêu ra là tái cấu trúc nền kinh tế châu Á có nên hướng vào trong nước thay vì quá phụ thuộc vào nước ngoài, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng, nền kinh tế thế giới ngày càng mở và toàn cầu hóa kinh tế thế giới là xu thế tất yếu không cưỡng lại được. Quốc gia nào cũng phải xem xét để cân bằng mối quan hệ giữa hướng vào trong nước và xuất khẩu, tùy thuộc vào điều kiện cụ thể, lợi thế của mình.

Đương nhiên, hướng về xuất khẩu là một đóng góp quan trọng cho sự phát triển của nền kinh tế thế giới. Thủ tướng lấy ví dụ, Việt Nam là nước xuất khẩu gạo đứng thứ 2 thế giới, đây vừa là lợi thế của Việt Nam, vừa đóng góp vào việc bảo đảm an ninh lương thực của thế giới.

Tuy nhiên, với 87 triệu dân, tương lai sẽ đạt 100 triệu, Việt Nam cũng xác định thị trường trong nước rất giàu tiềm năng, cần phải chiếm lĩnh được, song song với mô hình tăng trưởng hướng vào xuất khẩu,

“Đây là điểm cần cân bằng để đạt tới mô hình phát triển bền vững mà chúng tôi đang chủ trương”, Thủ tướng nói.

Còn Tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan cho biết,  thương mại nội khối ASEAN đã tăng gấp 3 trong thời gian qua nhưng ASEN cho rằng như vậy là chưa đủ và ASEAN cần thiết phải “mở” hơn, nỗ lực điều phối tốt hơn nữa các chính sách tiền tệ, tài khoá.

Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan - Ảnh: Chinhphu.vn

Tính toán kỹ bài toán hạ tầng

Chủ tọa phiên họp nêu lên một bài toán, trong thời gian tới, châu Á cần khoảng 8.000 tỷ USD đầu tư cho hạ tầng, một trong những thách thức của châu Á.

Tổng giám đốc Tập đoàn Tata khẳng định, không có lựa chọn khác, cải thiện hạ tầng để thúc đẩy tăng trưởng là tất yếu đối với châu Á. Tuy nhiên, vấn đề của châu Á không chỉ thiếu vốn, mà cả về khả năng tham gia của tư nhân. Ở Ấn Độ, việc xây dựng lòng tin cho khu vực tư nhân chưa đạt yêu cầu do chưa có khung pháp lý hoàn thiện để họ tham gia vào các dự án hạ tầng.

Tái khẳng định hạ tầng đóng vai trò tiền đề trong sự phát triển quốc gia và khu vực, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng phải giải quyết 2 vấn đề về hạ tầng. Thứ nhất là nguồn lực từ đâu và thứ hai là phải giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa các nguồn lực như ngân sách quốc gia, tư nhân và nước ngoài, thông qua các mô hình như PPP, BOT, BT,…

“Việt Nam, với thu nhập GDP đầu người hơn 1.000 USD, càng cần phải tính kỹ bài toán này và việc đa dạng hóa nguồn vốn phát triển là chủ trương từ lâu của chúng tôi”, người đứng đầu Chính phủ Việt Nam nói.

Cũng tại phiên thảo luận, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho biết, với vai trò Chủ tịch ASEAN dự Hội nghị G20 sắp tới ở Canada, Việt Nam muốn biết các nước trong G20 sẽ cơ cấu lại, chuyển đổi theo mô hình phát triển nào để phục hồi, tăng trưởng nhanh, xanh, bền vững hơn.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng sẽ đặt vấn đề về sự tham gia sâu hơn, mạnh hơn của ASEAN, của các nước đang phát triển vào các vấn đề chung của toàn cầu./.

Theo Chinhphu.vn