Cuốn sách Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp - Một tài năng quân sự xuất chúng, nhà lãnh đạo có uy tín lớn của cách mạng Việt Nam tập hợp, giới thiệu hơn 100 bài viết của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, tướng lĩnh, nhân chứng trong và ngoài quân đội về cuộc đời, sự nghiệp, tài năng, nhân cách của Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đây là những bài viết tham dự Hội thảo khoa học cấp quốc gia đầu tiên về Đại tướng với chủ đề Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp - Một tài năng quân sự xuất chúng, nhà lãnh đạo có uy tín lớn của cách mạng Việt Nam, do Ban Bí thư giao Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp với Văn phòng Chính phủ, Ban Tuyên giáo Trung ương và Tỉnh ủy Quảng Bình tổ chức nhân kỷ niệm 110 năm Ngày sinh của Đại tướng.

Nội dung các bài viết khá phong phú, đa dạng, phản ánh tương đối toàn diện và đầy đủ, có hệ thống về những cống hiến của Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp trên nhiều lĩnh vực trong quá trình thực hiện nhiệm vụ dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, bước đầu làm sáng tỏ những đóng góp về nhiều mặt đối với cách mạng Việt Nam của Đại tướng Võ Nguyên Giáp - niềm tự hào của Đảng ta, quân đội ta và dân tộc ta, sự ngưỡng mộ của bạn bè quốc tế. Cuốn sách được sắp xếp thành ba phần:

Phần thứ nhất: Những vấn đề chung, gồm tham luận của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các vị bộ trưởng, các tướng lĩnh lãnh đạo, chỉ huy quân đội... Nội dung các bài viết góp phần khẳng định: Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp là nhà quân sự văn võ song toàn, người “Anh Cả” của quân đội, là “Tư lệnh của các tư lệnh, Chính ủy của các chính ủy”, có nhiều đóng góp xuất sắc cho Đảng, cho dân, đặc biệt là trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển đất nước.

Phần thứ hai: Tài năng quân sự xuất chúng, cống hiến đặc biệt xuất sắc cho cách mạng Việt Nam, tập hợp các bài viết của các tướng lĩnh, sĩ quan lãnh đạo, chỉ huy các quân khu, quân chủng, binh chủng, quân đoàn, các tổng cục, các cục,… cùng đông đảo các nhà khoa học trong và ngoài lực lượng quân đội. Nội dung chủ đạo của các bài viết ở phần này luận giải, phân tích, đánh giá những đóng góp về nhiều mặt của đồng chí Võ Nguyên Giáp với cách mạng Việt Nam, đặc biệt là quá trình đồng chí được Trung ương Đảng, Bác Hồ giao trọng trách lãnh đạo, chỉ huy quân đội trên cương vị Bí thư Quân ủy Trung ương - Bộ trưởng Bộ Quốc phòng - Tổng Tư lệnh Quân đội nhân dân Việt Nam.

Phần thứ ba: Sáng ngời tấm gương đạo đức cách mạng, tập trung luận giải Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp là một tấm gương đạo đức lớn của cách mạng Việt Nam. Ông có may mắn sớm được gặp lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc rồi trở thành người học trò xuất sắc, gần gũi bên Người. Cả đời ông tuân theo chỉ dạy của Bác Hồ về đạo làm tướng, tận trung với nước, tận hiếu với dân, được cán bộ, chiến sĩ suy tôn là người “Anh Cả” của quân đội, suốt đời thương yêu, quý trọng chiến sĩ; một vị Tổng Tư lệnh hội tụ đủ các phẩm chất trí - dũng - nhân - tín - liêm - trung, luôn “Dĩ công vi thượng”, lúc nào cũng canh cánh bên lòng: “Tôi sống ngày nào cũng vì đất nước ngày đó”. Ông chính là một thiên tài được chắt lọc những giá trị nhân văn - chất nhân văn hiếm có của danh tướng.

Bên cạnh cuốn sách này, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật tái bản và giới thiệu một số ấn phẩm tiêu biểu nhân kỷ niệm 110 năm ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp, có thể kể đến những ấn phẩm: Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng; Những chặng đường lịch sử; Điện Biên Phủ; Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam; Thế giới còn đổi thay nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh sống mãi; Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp trong những năm đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh (1965-1969)…

Tổng hành dinh trong mùa Xuân toàn thắng là cuốn hồi ức của Đại tướng Võ Nguyên Giáp (Phạm Chí Nhân thể hiện) công bố lần đầu tiên khi Đại tướng ở tuổi 90, chứa đựng những kỷ niệm, trăn trở của Đại tướng về những năm tháng hào hùng của dân tộc trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 sau 25 năm nhìn lại. Đại tướng dành 9 chương đầu của hồi ức để viết về các sự kiện lịch sử lớn của dân tộc, chương cuối cùng ông gửi gắm những điều tâm huyết, đúc kết của cuộc đời cầm quân quang vinh của mình qua những năm tháng khốc liệt của chiến tranh. Qua đó, Võ Nguyên Giáp hồi tưởng lại những quyết sách chiến lược của tập thể Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương, Bộ Tổng tư lệnh - Bộ Thống soái tối cao - từ việc hoạch định chính sách đến việc chỉ đạo điều hành, tổ chức thực hiện ở chiến trường và huy động sức mạnh của cả dân tộc nhanh chóng kết thúc chiến tranh một cách có lợi nhất, đi tới thắng lợi hoàn toàn và trọn vẹn của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975. Đọc những trang hồi ức hấp dẫn của người trong cuộc, mỗi người, đặc biệt là thế hệ trẻ sẽ thấy rõ hơn bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam ở những thời điểm lịch sử quyết định: nhạy bén, sáng tạo, quyết đoán, nắm bắt thời cơ và tạo ra thời cơ lớn, nỗ lực cao độ để quyết đánh và quyết chiến thắng kẻ thù xâm lược.

Đúng như tên sách, cuốn hồi ký Những chặng đường lịch sử tái hiện một cách sinh động, chân thực, có hệ thống những giai đoạn lịch sử đầy cam go, thử thách nhưng vô cùng oanh liệt của toàn dân tộc. Cuốn sách gồm hai tập hồi ức: Từ nhân dân mà ra và Những năm tháng không thể nào quên của Đại tướng Võ Nguyên Giáp (Hữu Mai thể hiện). Nội dung cuốn hồi ký đề cập 2 thời kỳ đấu tranh cách mạng có quan hệ đến sự tồn vong của dân tộc - giai đoạn chuẩn bị giành chính quyền và năm đầu tiên sau Cách mạng Tháng Tám 1945 của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Là một trong những nhà lãnh đạo chủ chốt của Đảng ta trong thời điểm lịch sử trọng đại đầy khó khăn, thử thách ấy, Đại tướng đã tái hiện bức tranh lịch sử xuất sắc của dân tộc ta dưới sự lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh trong một giai đoạn cách mạng mà có lúc vận nước như “ngàn cân treo sợi tóc”.

Trực tiếp chỉ huy nhiều chiến dịch lớn, tên tuổi của Đại tướng gắn liền với nhiều chiến thắng quan trọng của dân tộc, trong đó có Chiến dịch Điện Biên Phủ. Sau chiến thắng lịch sử đó, Đại tướng đã có nhiều bài viết phân tích về diễn biến, làm rõ hình thái cuộc kháng chiến của ta, nêu lên những kinh nghiệm, bài học rút ra từ chiến thắng. Điện Biên Phủ là cuốn sách tổng hợp các bài viết của Đại tướng, tập trung luận bàn về các vấn đề xoay quanh chiến thắng Điện Biên Phủ và cuộc tiến công chiến lược Đông Xuân 1953-1954. Đây là một tác phẩm có giá trị về sử học, khoa học quân sự và văn học. Đại tướng đã phân tích hình thái cuộc kháng chiến của ta vào mùa hè năm 1953, vạch rõ âm mưu thâm độc của thực dân Pháp, trình bày những chủ trương vô cùng sáng suốt của Đảng ta, nhắc lại diễn biến của tình hình chiến sự, nêu rõ ý nghĩa to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ.

Là học trò xuất sắc, gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã dành nhiều công sức, tâm huyết nghiên cứu và viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, tư tưởng Hồ Chí Minh một cách cơ bản, toàn diện, hệ thống và đã có nhiều đóng góp quan trọng trong việc nghiên cứu, vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, đặc biệt đã góp phần xây dựng nền móng cho bộ môn khoa học Hồ Chí Minh học. Tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam (do Đại tướng Võ Nguyên Giáp làm chủ biên) là cuốn sách ra đời trên cơ sở thành quả nghiên cứu của đề tài cấp nhà nước cùng tên, được đánh giá là đề tài có quy mô rộng lớn, nội dung rất phong phú, có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, đánh dấu một bước phát triển mới trong nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh. Cuốn sách trình bày những vấn đề lý luận cơ bản về tư tưởng Hồ Chí Minh và con đường cách mạng Việt Nam một cách toàn diện, có căn cứ khoa học; làm rõ và có những đóng góp mới về quá trình hình thành, phát triển của tư tưởng Hồ Chí Minh. Nội dung cuốn sách góp phần quan trọng làm cơ sở cho việc tiếp tục nghiên cứu, viết giáo khoa, giảng dạy tư tưởng Hồ Chí Minh, đặc biệt là đã góp phần làm luận cứ khoa học để đề ra đường lối, quan điểm đúng đắn, sáng tạo trong các nghị quyết Trung ương Đảng.

Tập hợp một số bài nghiên cứu đã được công bố của Đại tướng Võ Nguyên Giáp về tư tưởng Hồ Chí Minh, cuốn sách Thế giới còn đổi thay nhưng tư tưởng Hồ Chí Minh sống mãi một lần nữa khẳng định giá trị lớn lao của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với toàn nhân loại, trở thành nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trong thời kỳ mới. Cuốn sách có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là trong bối cảnh hiện nay - khi việc nghiên cứu, học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh theo chỉ thị của Bộ Chính trị tiếp tục được triển khai sâu rộng trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân. Bằng lý lẽ sinh động và lập luận chặt chẽ, Đại tướng đã làm rõ vấn đề cốt lõi của tư tưởng Hồ Chí Minh, đó là: Con đường cứu nước của một dân tộc là con đường cách mạng vô sản. Chủ nghĩa yêu nước gắn liền với chủ nghĩa quốc tế chân chính. Độc lập dân tộc gắn liền với giải phóng xã hội, giải phóng con người. Đó là bước phát triển mới của chủ nghĩa Mác - Lênin được vận dụng sáng tạo vào thực tiễn sự nghiệp giải phóng dân tộc và xây dựng xã hội mới của Việt Nam, có thể góp phần vào con đường phát triển của các nước phương Đông và trên phạm vi rộng hơn nữa. Ngày nay, trong bối cảnh quốc tế đầy sôi động và phức tạp, kéo theo sự biến đổi lớn về văn hóa - tư tưởng, nhiều nhận thức mới đã xuất hiện, song với những giá trị và ý nghĩa to lớn, tư tưởng Hồ Chí Minh vẫn sống mãi dù cho thế giới đã và sẽ còn đổi thay.

Bên cạnh đó, có rất nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu, sử gia, nhà quân sự trong và ngoài nước tìm hiểu, nghiên cứu và viết sách về cuộc đời, sự nghiệp của Đại tướng. Có thể thấy, tài năng cầm quân và đạo đức cách mạng “dĩ công vi thượng”, trong sáng, thủy chung của Đại tướng qua thời gian càng chói sáng, chiếm trọn niềm tin yêu của Đảng, của quân đội, của nhân dân Việt Nam và bạn bè quốc tế…

Cuốn sách Võ Nguyên Giáp - Danh tướng thời đại Hồ Chí Minh của Đại tá Trần Trọng Trung phác thảo những chặng đường hoạt động, cầm quân của Đại tướng trong cuộc trường chinh đánh thắng hai đế quốc hùng mạnh của dân tộc ta. Tác giả cuốn sách có nhiều năm công tác ở cơ quan Tổng hành dinh từ ngày thành lập năm 1945, là nhà nghiên cứu lịch sử quân sự và lịch sử chiến tranh cách mạng có uy tín lớn, đã dành nhiều năm để nghiên cứu về cuộc đời cầm quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp.

Hơn 900 trang sách, với bố cục gồm 10 chương, những tư liệu lịch sử phong phú, dày dặn, cuốn sách đã làm sống dậy cả một thời kỳ hào hùng của dân tộc, tuy đầy hy sinh, mất mát nhưng cuối cùng đã đạt được mục đích tối cao, là giành được độc lập, tự do. Xuyên suốt cuốn sách là hình ảnh vị Đại tướng - Tổng Tư lệnh trí dũng song toàn, với tầm nhìn chiến lược đã chỉ huy quân đội ta giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đặc biệt, tác giả đã dành hẳn chương thứ 10 - chương cuối để xây dựng chân dung Đại tướng Võ Nguyên Giáp dưới nhiều góc độ, từ nhà chính trị cho đến “Một thống soái quân sự cỡ lớn”, từ “Cái “tôi” trong mối quan hệ với tập thể” đến “Cây đại thụ rợp bóng nhân văn”... Có thể nói, tác giả đã xây dựng rất thành công chân dung Đại tướng - Tổng Tư lệnh tối cao của Quân đội nhân dân Việt Nam, nhà chính trị, quân sự kiệt xuất của dân tộc Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Cuốn sách Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp trong những năm đế quốc Mỹ leo thang chiến tranh (1965-1969) của Đại tá Trần Trọng Trung - một nhà nghiên cứu lịch sử chiến tranh có uy tín, với tinh thần khách quan, trung thực, trách nhiệm cao của một người trong cuộc và với tinh thần lao động khoa học cẩn trọng, kỹ lưỡng, dựa trên nguồn tư liệu phong phú, chân thực, tin cậy ở trong nước và nước ngoài, từ thực tế xây dựng, chiến đấu và trưởng thành của quân đội ta trong cuộc kháng chiến lần thứ nhất, đã phác họa quá trình Đại tướng, Tổng Tư lệnh Võ Nguyên Giáp, dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ, trên cương vị của mình đã cùng tập thể Bộ Chính trị, Quân ủy Trung ương chỉ đạo từng bước đi ở tầm chiến lược toàn cục, chỉ đạo các cơ quan Bộ Quốc phòng, các quân chủng, binh chủng tăng cường xây dựng lực lượng, tổ chức chi viện, đáp ứng về người và cơ sở vật chất cho tiền tuyến lớn miền Nam; quá trình quân và dân ta chuẩn bị mọi mặt, sẵn sàng đối phó với âm mưu leo thang chiến tranh của đế quốc Mỹ; quá trình hình thành quyết tâm chiến lược “giành thắng lợi quyết định” - quá trình hình thành kế hoạch tiến công chiến lược Tết Mậu Thân 1968 - 1969, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ trên chiến trường để buộc đế quốc Mỹ xuống thang chiến tranh…

Tuy Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã đi xa, nhưng trong tim mỗi người dân Việt Nam và cả bạn bè trên thế giới vẫn luôn lưu giữ hình ảnh người Anh Cả hết mực đáng kính và hết sức gần gũi của Quân đội nhân dân Việt Nam, một thiên tài quân sự thế kỷ XX, một anh hùng dân tộc, một nhà văn hóa lớn với nhiều tác phẩm có giá trị lịch sử, nhân văn sâu sắc. Trong thời điểm cả nước đang cùng hướng tới kỷ niệm 110 năm Ngày sinh Đại tướng Võ Nguyên Giáp, xin được điểm qua một số cuốn sách Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật đã xuất bản trong những năm qua. Mong rằng những cuốn sách này sẽ một lần nữa giúp chúng ta nhắc nhớ về một nhà lãnh đạo quân sự thiên tài, một vị tướng tài năng đức độ, nhưng trên hết, đó là một con người xiết bao thân yêu với mọi trái tim Việt Nam./.

Nhật Minh