Hát bả trạo là một thể loại dân ca độc đáo trong kho tàng văn hóa dân
gian xứ Quảng. Đây là loại hình nghệ thuật tổng hợp, một hình thức diễn
xướng nghi lễ của không chỉ các nghệ nhân mà còn của cả cộng đồng cư dân
vạn chài tham gia.
Ngày 25/2, tại cảng cá Tam Giang, xã Tam Giang, huyện Núi Thành, tỉnh
Quảng Nam đã đón nhận Hát bả trạo là Di sản văn hóa phi vật thể quốc
gia.
Hát bả trạo là một thể loại dân ca độc đáo trong kho tàng văn hóa dân
gian xứ Quảng. Đây là loại hình nghệ thuật tổng hợp, một hình thức diễn
xướng nghi lễ của không chỉ các nghệ nhân mà còn của cả cộng đồng cư dân
vạn chài tham gia.
Hát bả trạo có sự kết hợp nhuần nhuyễn về nghệ thuật, nghi lễ, múa dân
gian với âm nhạc dân ca truyền thống của cư dân miền biển. Vì vậy bả
trạo rất dễ hát, dễ thuộc, dễ nghe và dễ đi vào lòng người.
Hát bả trạo được tổ chức vào dịp lễ cầu ngư, lễ tế cá Ông vào đầu Xuân
năm mới, trước hành trình ra biển của ngư dân các tỉnh miền Trung nói
chung và của ngư dân Quảng Nam nói riêng.
Hát bả trạo và các nghi lễ trong Lễ hội cầu ngư, lễ tế thần Nam Hải gắn chặt với các làn điệu dân ca có giá trị nghệ thuật cao.
Hát bả trạo ở Quảng Nam cũng dùng các hình thức như hát nam, hát khách,
tán, nói lối xoay quanh nội dung ca ngợi công đức của cá Ông hiển linh
cứu người trong cơn nguy biến, cầu mong đánh bắt được nhiều hải sản đồng
thời mô tả tinh thần lạc quan, đoàn kết, tương trợ lẫn nhau của ngư dân
trong quá trình mưu sinh nhọc nhằn trên biển cả nhằm vươn tới cuộc sống
ấm no, đầy đủ. Mỗi khi bả trạo được xướng lên thì cả nghệ nhân đến
người xem đều một mực thành tâm cầu mong cho sự bình yên, thịnh vượng
đến với mọi người, mọi nhà.
Ngày nay, ở mỗi xã vùng biển tỉnh Quảng Nam nói chung và huyện Núi Thành
nói riêng đều có ít nhất một đội hát bả trạo để phục vụ trong các dịp
lễ, dịp Tết, lễ tế cá Ông, lễ cầu ngư đầu năm mới của cư dân vạn chài./.
(TTXVN)