Đổi mới hình thức học tập và quán triệt nghị quyết
Có thể thấy, thực tế nghị quyết của Đảng dù đúng đắn, nhưng nếu không đến được với đông đảo đảng viên và nhân dân, không thực sự thấm nhuần trong nhận thức và chuyển biến bằng hành động thì nghị quyết đó cũng chỉ ở trên giấy, không thể đi vào cuộc sống. Nhận thấy công tác triển khai, học tập, quán triệt nghị quyết của Đảng trên địa bàn tỉnh thời gian qua đã đạt một số kết quả khá tốt, tuy nhiên, trên thực tế vẫn chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ hiện nay, từ năm 2013, Tỉnh uỷ Bình Phước xác định, cần phải có chủ trương quyết liệt đổi mới việc quán triệt, học tập nghị quyết mới, đưa Nghị quyết vào cuộc sống và tạo sự chuyển biến trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Ngay sau khi thực hiện kiểm điểm Nghị quyết Trung ương 4 khoá XI “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay“, năm 2013, Tỉnh uỷ Bình Phước đã ban hành Đề án “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác triển khai, quán triệt Nghị quyết của Đảng”. Sau khi tổng kết hai năm thực hiện trong Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ X, đầu năm 2016, Tỉnh uỷ đã ban hành Kết luận tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện Đề án này trong giai đoạn 2016-2020. Tiếp đó, Đề án đã được triển khai cụ thể hoá bằng những giải pháp đổi mới nổi bật.
Thứ nhất, đa dạng hóa các hình thức triển khai, quán triệt, học tập nghị quyết và phân nhóm đối tượng học tập. Thời gian qua, Tỉnh uỷ đã sử dụng 2 hình thức học tập nghị quyết là tập trung truyền thống và truyền hình trực tiếp, căn cứ tùy theo từng nội dung nghị quyết của Đảng. Đối với những nghị quyết có liên quan đến những vấn đề quan trọng, nhạy cảm thì tổ chức học bằng hình thức tập trung truyền thống, còn lại là tổ chức học qua truyền hình trực tiếp trên hệ thống Đài Phát thanh- truyền hình tỉnh. Việc đa dạng, linh hoạt các hình thức học tập vừa đáp ứng yêu cầu nhanh chóng, cập nhật, được triển khai đồng loạt trong đảng bộ tỉnh; vừa đảm bảo chất lượng, phù hợp từng đối tượng. Hiện nay, Tỉnh uỷ đã chỉ đạo xây dựng Đề án học tập, quán triệt nghị quyết bằng hình thức trực tuyến đến cấp xã và sẽ thực hiện trong quý II năm 2017.
Việc phân nhóm đối tượng học tập nghị quyết với các lớp chuyên sâu cũng được tiến hành khá hiệu quả. Ví dụ, việc quán triệt Nghị quyết Đại hội XII được Tỉnh uỷ chỉ đạo tổ chức thành 4 lớp dành riêng cho các nhóm gồm: văn nghệ sĩ, trí thức, báo chí, chức sắc tôn giáo. Nội dung các lớp chuyên sâu gắn với nhiệm vụ cụ thể, nhất là những giải pháp của từng ngành, lĩnh vực có đối tượng tham gia học tập nghị quyết, đảm bảo yêu cầu thiết thực, hiệu quả. Đặc biệt, việc tuyên truyền nghị quyết trên báo chí được đẩy mạnh, tạo hiệu ứng lan tỏa. Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ đã chỉ đạo các cơ quan báo chí mở các chuyên mục Đưa Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, Đảng và cuộc sống hôm nay; thường xuyên định hướng, cung cấp thông tin tuyên truyền về xây dựng Đảng cho báo chí...
Thứ hai, đề cao trách nhiệm truyền đạt nghị quyết của đồng chí bí thư cấp ủy. Tỉnh ủy yêu cầu bí thư cấp ủy phải là người chủ trì, chỉ đạo hội nghị quán triệt và trực tiếp triển khai nghị quyết, nhất là đối với những nghị quyết về xây dựng Đảng, nghị quyết của đảng bộ cấp mình. Thời gian đầu, việc này gặp khó khăn, một số đồng chí bí thư cấp huyện ngại triển khai. Tuy nhiên, sau khi đồng chí Bí thư Tỉnh ủy trực tiếp triển khai nhiều nghị quyết, đến nay tình hình đã chuyển biến tích cực. Tại đợt triển khai Nghị quyết Đại hội XII, có trên 50% bí thư cấp uỷ cấp huyện trực tiếp triển khai Nghị quyết và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, có 100% bí thư cấp ủy triển khai. Thực tế cho thấy, việc chỉ đạo đồng chí bí thư cấp ủy trực tiếp báo cáo nghị quyết vừa giúp chính đồng chí bí thư có điều kiện nghiên cứu nghị quyết sâu sắc hơn, vừa vận dụng thực hiện nghị quyết sát với điều kiện cụ thể, đặc điểm, tình hình của địa phương, giúp người nghe dễ hiểu, dễ nhớ; đồng thời việc xây dựng chương trình hành động, kế hoạch thực hiện cũng sát thực hơn, khả thi hơn. Đặc biệt, việc học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng ở các cấp vừa qua là đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng, có tầm quan trọng, nhằm tạo sự chuyển biến về nhận thức, thống nhất ý chí và hành động trong toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, mà trước hết là đội ngũ cán bộ chủ chốt các cấp, các ngành trên địa bàn tỉnh.
Thứ ba, đổi mới công tác quản lý lớp học và viết bài thu hoạch. Tỉnh ủy đã thành lập Ban quản lý lớp học nghị quyết do đồng chí Phó trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ làm tổ trưởng, thành viên gồm các ban xây dựng Đảng, Văn phòng Tỉnh ủy. Ban quản lý lớp học chịu sự chỉ đạo trực tiếp của đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy. Tại các hội nghị quán triệt, triển khai học tập nghị quyết đều có điểm danh, một ngày 2 lần. Đối với các đồng chí vắng học phải xin phép và có lý do chính đáng. Đối với các đồng chí vắng không lý do, Tỉnh ủy có văn bản nhắc nhở, phê bình và phải có giải trình cụ thể, cơ quan phải có hình thức để các đồng chí này học bổ sung, đồng thời đưa việc tham dự học tập nghị quyết của Đảng vào kết quả đánh giá phân loại đảng viên cuối năm. Việc này được nối dài đến cấp huyện và cơ sở. Từ đó, số lượng đảng viên, nhất là đảng viên là lãnh đạo, quản lý tham dự học tập nghị quyết đầy đủ hơn, với tinh thần nghiêm túc hơn.
Tỉnh uỷ Bình Phước luôn xác định việc quán triệt không phải chỉ để hiểu nghị quyết, mà còn góp phần tuyên truyền và quan trọng là tổ chức thực hiện, đưa nghị quyết vào cuộc sống. Vì vậy, Tỉnh ủy đã chỉ đạo và yêu cầu tất cả các đồng chí đã tham dự học tập, quán triệt nghị quyết đều phải tham gia thảo luận, viết bài thu hoạch và kiểm tra giám sát việc viết thu hoạch theo nhận thức của từng cá nhân, nhất là cán bộ, đảng viên chủ chốt. Nội dung bài thu hoạch, ngoài việc nêu nhận thức của bản thân, cần có đề xuất, kiến nghị giải pháp thực hiện nghị quyết liên quan đến ngành, lĩnh vực mình phụ trách. Việc làm này đã góp phần khắc phục được tình trạng nặng về độc thoại, thông tin một chiều khi giới thiệu nghị quyết ; chưa dành thời gian thỏa đáng để trao đổi, đối thoại, giải đáp những vấn đề bức xúc mà cán bộ, đảng viên và nhân dân quan tâm như trước đó; đồng thời tăng cường sự đối thoại giữa báo cáo viên và người học, tạo sự thống nhất, đồng thuận trong nhận thức và hành động.
Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ tổ chức đọc các bài thu hoạch đối với lớp cán bộ chủ chốt cấp tỉnh, tổng hợp kết quả, báo cáo Tỉnh uỷ. Đối với các huyện, thị, đảng ủy trực thuộc sẽ tổng hợp kết quả thu hoạch chung của đoàn báo cáo Tỉnh ủy. Đây là một trong những kênh thông tin tham khảo quan trọng để xây dựng chương trình, kế hoạch của cấp ủy các cấp trong thực hiện nghị quyết.
Thứ tư, nâng cao chất lượng xây dựng kế hoạch, chương trình thực hiện nghị quyết. Về cơ bản, sau các Nghị quyết của Trung ương, Tỉnh uỷ đều chỉ đạo xây dựng kế hoạch, chương trình thực hiện. Các bản kế hoạch đều ghi rõ tên người, rõ việc, xác định rõ thời gian thực hiện, được cụ thể hóa qua các câu hỏi: làm những việc gì, làm như thế nào, ai làm, khi nào xong, nguồn lực thế nào? Đồng thời, hằng năm chỉ đạo tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện các kế hoạch này. Bên cạnh đó, việc xây dựng chương trình hành động được Tỉnh ủy chỉ đạo xây dựng đối với các nghị quyết Trung ương có nội dung cần cụ thể hóa bằng các Đề án, có giao việc cho các cơ quan, tổ chức thực hiện. Cụ thể, chương trình hành động phải đánh giá được tình hình, bối cảnh và điều kiện thực hiện; nội dung nhiệm vụ, giải pháp; lộ trình thực hiện, các điều kiện bảo đảm và người chủ trì triển khai thực hiện; các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia và trách nhiệm của từng tập thể và cá nhân. Đồng thời có chế độ kiểm tra, giám sát, sơ kết, tổng kết... để kịp thời chỉ đạo triển khai thực hiện và uốn nắn những sai trái, lệch lạc, bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp.
Hiệu quả của những nỗ lực đổi mới
Học tập, triển khai nghị quyết của Đảng là khâu đầu tiên và rất quan trọng nhằm tạo sự thống nhất trong Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân, là điều kiện tiên quyết đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống. Từ việc triển khai đổi mới nêu trên, chất lượng, hiệu quả công tác triển khai, quán triệt nghị quyết của Đảng trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến tích cực, rõ nét. Trách nhiệm của cấp ủy, trước hết là bí thư cấp ủy trong việc triển khai, quán triệt nghị quyết của Đảng và tinh thần, thái độ của đảng viên tham gia học nghị quyết được nâng lên, nghiêm túc hơn. Tỷ lệ cán bộ, đảng viên toàn tỉnh tham gia học tập đạt trên 95%, đặc biệt có một số đảng bộ có tỷ lệ đảng viên tham gia học tập đạt 100%.
Nhận thức sâu sắc ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tổ chức, học tập, quán triệt, triển khai nghị quyết của Đảng, Ban thường vụ Tỉnh uỷ đã chỉ đạo thực hiện các giải pháp phù hợp với thực tiễn của địa phương. Việc đổi mới, đa dạng hóa các hình thức triển khai, quán triệt nghị quyết, nhất là bằng hình thức trực tuyến và truyền hình trực tiếp được cán bộ, đảng viên đánh giá cao; vừa nâng cao chất lượng báo cáo viên, vừa tiết kiệm thời gian và kinh phí cho cơ sở. Việc đổi mới này ở Bình Phước đã từng bước khắc phục được sự thiếu kịp thời, khô cứng, chiếu lệ, hình thức, kém hiệu quả trong học tập, quán triệt và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Đảng.
Việc người đứng đầu cấp ủy trực tiếp chỉ đạo và tham gia truyền đạt nghị quyết tại hội nghị đã không chỉ đề cao trách nhiệm của nguời đứng đầu mà còn góp phần nâng cao ý thức, thái độ học tập, tiếp thu nghiêm túc của cán bộ, đảng viên và người nghe trong toàn đảng bộ. Cùng đó, công tác quản lý cán bộ, đảng viên tham gia học tập nghị quyết cũng có chuyển biến tốt. Các đồng chí không tham dự lớp học không có lý do đã bị phê bình; đã kịp thời, thành khẩn nhận khuyết điểm và hứa sửa chữa. Việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ cho công tác triển khai học tập nghị quyết của Đảng vì thế cũng được các cấp ủy đảng quan tâm, triển khai thực hiện tốt, cơ bản đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Việc đổi mới và nâng cao chất lượng học tập, quán triệt nghị quyết phù hợp với từng đối tượng đã tạo sự hấp dẫn từ nội dung đến hình thức đối với người nghe. Đối với cán bộ chủ chốt, việc đi sâu phân tích cơ sở lý luận - thực tiễn; những nội dung, những điểm mới của nghị quyết gắn với liên hệ thực tiễn của địa phương, ngành, lĩnh vực, nhất là các vấn đề bức thiết đặt ra đã đem lại hiệu quả thiết thực. Đối với các đối tượng khác, nội dung học tập, quán triệt tập trung vào những nội dung, vấn đề hết sức cụ thể, thiết thực, dễ hiểu, dễ nhớ, dễ làm, có liên hệ với tình hình ở cơ sở, giải đáp thắc mắc ở cơ sở đã góp phần tạo sự thông suốt về nhận thức, tư tưởng...
Thực tế cho thấy, việc xây dựng kế hoạch tổ chức, quán triệt nghị quyết phải chọn đúng thời điểm và sớm, vừa đảm bảo yêu cầu về tiến độ của Ban Tuyên giáo Trung ương, vừa thuận lợi khi chỉ đạo các cơ quan trong hệ thống chính trị không tổ chức các hội nghị, cuộc họp trùng lặp với thời gian mở lớp của Tỉnh ủy. Qua đó, bài học kinh nghiệm được rút ra là, muốn thực hiện đổi mới, nâng cao chất lượng quán triệt, học tập nghị quyết cần phải có chủ trương và cụ thể hoá chủ trương bằng một Đề án với các giải pháp, lộ trình, bước đi phù hợp.
Trong tổ chức thực hiện, cần phải đề cao vai trò của Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ trong quá trình tham mưu, đề xuất với Tỉnh uỷ. Tỉnh uỷ lãnh đạo, chỉ đạo Ban Tuyên giáo Tỉnh uỷ chủ động, bám sát định hướng của Ban Tuyên giáo Trung ương, bám sát chức năng, nhiệm vụ của Ban trong công tác tham mưu cho Ban Thường vụ Tỉnh uỷ; đồng thời, thường xuyên kiểm tra, giám sát việc thực hiện chỉ đạo của Tỉnh uỷ liên quan đến công tác học tập, xây dựng kế hoạch, chương trình và tổ chức thực hiện nghị quyết.
Sự đổi mới, bài bản, sâu sát, phù hợp với tình hình thực tế trong cách thức tổ chức, học tập, quán triệt triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, nhất là Nghị quyết Đại hội XII của Đảng và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã khẳng định sự chủ động, kịp thời của Đảng bộ tỉnh Bình Phước trong việc nhanh chóng triển khai, đưa Nghị quyết Đại hội lần thứ XII của Đảng và Nghị quyết đại hội Đảng các cấp của tỉnh Bình Phước sớm trở thành hiện thực trong cuộc sống