Theo các chuyên gia, mấu chốt của nền kinh tế hiện nay không phải chỉ nằm ở lãi suất mà còn ở độ hấp thụ vốn, hàng hóa…
Ngay sau khi NHNN công bố hạ lãi suất, chính thức có hiệu lực từ hôm
nay (13/5), một số NH lớn đã chính thức điều chỉnh giảm các khoản vay cũ
về mức 13%/năm.
Hiện tại, tỷ trọng cho vay với lãi suất trên 15%/năm với các khoản
vay cũ còn 14% tổng dư nợ. Trước thực tế này, Thống đốc Ngân hàng Nhà
nước tiếp tục đề nghị các tổ chức tín dụng rút lãi suất các khoản vay cũ
bằng VND về tối đa 13%/năm trong thời gian tới.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Đồng Tiến cho rằng: “Lợi nhuận có thể giảm
nhưng đây là sự chia sẻ cần thiết của ngân hàng đối với người vay vốn và
với nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước sẽ theo dõi, xem xét các khó khăn
vướng mắc trong quá trình triển khai để có những giải pháp hỗ trợ cho
doanh nghiệp”.
Một số ngân hàng thương mại nhà nước chiếm thị phần lớn trên thị
trường như Vietcomban, Vietinbank, BIDV… đã đồng thuận đưa lãi suất các
khoản vay cũ về mức 13%/năm.
Theo tính toán của các NHTM, nếu hạ lãi suất cho vay nhưng kích thích
tăng dư nợ thì lợi nhuận của ngân hàng có thể không bị sụt giảm. Tuy
nhiên, đó mới chỉ là tiếng nói của các NH lớn, còn với các NH nhỏ thì
đợt giảm lãi suất này sẽ ít nhiều tác động đến việc huy động vốn. Bởi
lẽ, thanh khoản của các ngân hàng trong thời điểm hiện nay tuy đã có
nhiều cải thiện, song thiếu bền vững. Hiện tượng "lách" trần lãi suất
tuy có giảm, song vẫn tái diễn trên thị trường
Theo nhận định của các chuyên gia, việc các ngân hàng chủ động giảm
lãi suất huy động kết hợp triển khai các chương trình nhằm kích thích
tín dụng là một bước đi đúng hướng, phù hợp xu hướng của thị trường.
Theo NHNN, đến ngày 25/4/2013, tín dụng tăng 1,73% so với cuối năm
2012. Trong khi đó, tính đến 23/4/2013, huy động vốn tăng 5,34% so với
cuối năm 2012, cao hơn gấp 1,5 lần mức tăng của cùng kỳ năm 2012 và gấp
hơn 6 lần mức tăng của cùng kỳ năm 2011.
Nhận định về tăng trưởng tín dụng 4 tháng đầu năm, đại diện NHNN
khẳng định mức tăng này là tương đối thấp, nhưng đây là xu hướng thường
thấy ở các năm, do tính quy luật. Bởi các tháng đầu năm nhu cầu vay vốn
của doanh nghiệp ở mức thấp, một số ngành, lĩnh vực hoạt động sản xuất,
kinh doanh có tính mùa vụ và chưa có nhu cầu vay vốn các tháng đầu năm.
Bên cạnh đó, từ năm 2012 đến nay nền kinh tế phải đối mặt với nhiều
khó khăn, nên nhu cầu tín dụng hạn chế và tăng trưởng tín dụng ở mức
thấp.
Trên thực tế, nguyên nhân chủ yếu khiến tín dụng khó tăng trưởng cao
không phải là vấn đề lãi suất, mà phải kể đến các nhân tố về khả năng
tiêu thụ sản phẩm, vấn đề hàng tồn kho của doanh nghiệp, môi trường kinh
doanh, tài sản bảo đảm...
Hiện sức mua trong nước và xuất khẩu vẫn ở mức thấp, nên việc tiêu
thụ sản phẩm gặp nhiều khó khăn; hàng hóa tồn kho vẫn ở mức cao (tính
đến ngày 01/4/2013, chỉ số tồn kho của ngành công nghiệp chế biến, chế
tạo tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2012.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp khó khăn về thị trường tiêu thụ sản
phẩm, không có nhiều phương án kinh doanh mới hiệu quả, nên mặc dù lãi
suất cho vay của các tổ chức tín dụng (TCTD) đã giảm, nhất là lãi suất
cho vay đối với lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu nhưng nhu cầu
vay vốn vẫn giảm.
Đó là chưa kể một số doanh nghiệp hoạt động kinh doanh kém hiệu quả
phải giải thể hoặc không đủ điều kiện để vay vốn. Một số khách hàng (chủ
yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa) có nhu cầu vay vốn nhưng không đáp ứng
các điều kiện vay vốn, như tình hình tài chính yếu, không chứng minh
được hiệu quả của dự án, báo cáo tài chính của doanh nghiệp không rõ
ràng, minh bạch, hầu hết tài sản đã được thế chấp để bảo đảm cho các
nghĩa vụ của các khoản vay cũ và đến nay chưa trả được nợ, nên không còn
tài sản để bảo đảm cho các khoản vay mới...
Thực tế, phần lớn doanh nghiệp cho rằng mối lo lớn nhất hiện nay là
tìm đầu ra cho sản phẩm, nhất là khi năng lực tiếp cận thị trường vẫn
còn ở mức thấp. Theo kết quả khảo sát của Phòng Thương mại và Công
nghiệp Việt Nam công bố ngày 18/4/2013, có tới 73% doanh nghiệp phản hồi
cho rằng hàng tồn kho thực sự là mối lo ngại.
Ngoài ra, TCTD đang gặp nhiều khó khăn trong việc xử lý tài sản đảm
bảo do quy định của pháp luật điều chỉnh có nhiều điểm chưa cụ thể, chưa
có sự phối đồng bộ giữa các cơ quan thi hành án và các cơ quan liên
quan tại địa phương (công an, tòa án...) khiến cho các TCTD khó xử lý nợ
xấu, hạn chế cho vay do lo ngại nợ xấu gia tăng.
Ngay sau khi NHNN công bố thông tin về việc cắt giảm 1% các lãi suất
chủ chốt, khối Nghiên cứu Kinh tế của Ngân hàng HSBC đã có bản phân tích
về động thái này của cơ quan điều hành. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước không
công bố cụ thể về lãi suất thị trường mở, nhưng theo suy đón của HSBC,
lãi suất trên thị trường mở cũng sẽ giảm từ 6,5% xuống 6% vào ngày thứ 2
tới.
Tuy nhiên, theo HSBC, nếu cơ quan điều hành không có các cải cách
quan trọng để giải quyết vấn đề nợ xấu trong lĩnh vực ngân hàng, những
động thái tiền tệ hôm nay sẽ không thể kích thích cầu tín dụng trong
nước./.
Theo VOVnews