Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ KH-ĐT Võ Hồng Phúc, dù đã có nhiều cố gắng về xây dựng hành lang pháp lý, tăng cường công tác giám sát, nhưng công tác quản lý đầu tư XDCB trong thời gian qua vẫn còn những hạn chế, yếu kém, làm giảm hiệu quả đầu tư, ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế, xã hội. Kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội vẫn còn trong tình trạng quá tải (hệ thống giao thông, điện, bệnh viện,…).

Thủ tục trong đầu tư  xây dựng vẫn còn rườm rà, phức tạp, mất nhiều thời gian, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án. Hiệu quả đầu tư nói chung còn thấp, tình trạng đầu tư dàn trải, thiếu tập trung; thất thoát và lãng phí vốn đầu tư, nhất là vốn ngân sách nhà nước chưa được khắc phục triệt để.

Báo cáo giám sát về vấn đề này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế của QH Hà Văn Hiền đánh giá, nhìn chung, các Bộ, ngành, địa phương đã chấp hành tốt hơn các quy định của pháp luật về quy hoạch, kế hoạch đầu tư XDCB.

Giai đoạn 2005-2007, tổng vốn đầu tư XDCB từ ngân sách nhà nước là 237.447 tỷ đồng, chiếm khoảng trên 20% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, trong đó NSNN do địa phương quản lý là 151.774 tỷ đồng và các bộ, ngành trung ương là 85.673 tỷ đồng. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được là cơ bản, công tác đầu tư XDCB sử dụng vốn nhà nước vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém, làm ảnh hưởng tới tốc độ và chất lượng phát triển kinh tế-xã hội.

“Tiến độ các dự án sử dụng vốn nhà nước rất chậm, thủ tục đầu tư xây dựng rườm rà, hiệu quả đầu tư của nhiều dự án thấp, còn thất thoát, lãng phí so với đầu tư bằng nguồn vốn khác. Tình trạng bố trí vốn dàn trải, đầu tư thiếu đồng bộ vẫn còn khá phổ biến. Công tác lập quy hoạch, kế hoạch, công tác chuẩn bị đầu tư, chất lượng lập, thẩm định, phê duyệt dự án tại một số bộ, ngành, địa phương chưa tốt, công tác khảo sát, thiết kế, lập dự toán của nhiều đơn vị được kiểm toán chưa đáp ứng được yêu cầu, các dự án phải điều chỉnh trong quá trình thực hiện có xu hướng tăng lên” – ông Hà Văn Hiền nhấn mạnh.

Thảo luận về hai báo cáo trên, ĐB Nguyễn Văn Hợp (Hải Dương) cho rằng khâu chủ trương, quyết định đầu tư chưa được đề cập thoả đáng. Trong khi đó, quy hoạch là khâu yếu, ảnh hưởng đến khâu quyết định đầu tư, và thủ tục hành chính còn phiền hà. ĐB Nguyễn Thị Thanh Huyền (Phú Thọ) thì cho rằng, quy hoạch ở nhiều nơi chỉ lập để đủ thủ tục đầu tư, nên thiếu thống nhất, chồng chéo, trùng lắp…

“Việc xử lý các cơ quan, đơn vị ra quyết định đầu tư sai chưa nghiêm. Đã tiến hành hàng ngàn cuộc thanh tra, kiểm tra, nhưng việc xử lý chưa rõ. Cần tập trung kiểm tra, giám sát ngay từ khâu này” – ĐB Nguyễn Thị Thanh Huyền nói. 

Còn ĐB Nguyễn Văn Hợp đề nghị cần sớm hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư XDCB theo hướng  nâng cao hiệu lực và thống nhất của quy hoạch, hạn chế thấp nhất sự cục bộ và chia cắt. Đồng thời, phải có chế tài nghiêm minh xử lý của người quyết định dự án gây lãng phí, kém hiệu quả.

Chiều nay, Quốc hội tiếp tục thảo luận về vấn đề đầu tư XDCB sử dụng vốn nhà nước.
SGGP