Vietnam - Asia Smart City Summit 2023 gồm Phiên khai mạc và 9 phiên chuyên đề, với hơn 80 diễn giả, chuyên gia, cùng hơn 1.000 đại biểu là các lãnh đạo, nhà quản lý đến từ 11 nền kinh tế, Bộ và cơ quan ngang bộ; 15 sở, ban, ngành của 18 tỉnh thành phố trên cả nước, và các doanh nghiệp công nghệ, doanh nghiệp ứng dụng, chuyên gia, viện nghiên cứu, các cơ quan thông tấn, báo chí trong nước và quốc tế. Bên cạnh các phiên hội nghị, gần 30 gian hàng triển lãm giới thiệu các dịch vụ, giải pháp công nghệ xuất sắc phục vụ phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam và khu vực.
Tình hình phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam
Sau 5 năm triển khai Quyết định số 950/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về phát triển đô thị thông minh bền vững Việt Nam giai đoạn 2018 - 2025 và định hướng đến năm 2030, Việt Nam đã có 48/63 tỉnh, thành phố đang triển khai đề án phát triển đô thị thông minh. hơn 40 địa phương đã triển khai IOC cấp tỉnh, và gần 100 IOC cấp huyện. Các đô thị hiện tại triển khai phát triển hệ thống IOC và các tiện ích đô thị thông minh, dịch vụ thông minh, tập trung chủ yếu vào lĩnh vực giao thông (giám sát trật tự, an toàn giao thông), y tế thông minh, giáo dục thông minh, phát triển các ứng dụng cảnh báo.
Đồng chí Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA cho biết: “Các doanh nghiệp công nghiệp cũng nỗ lực hết mình đồng hành với các tỉnh, thành phố trong định hướng, quy hoạch và xây dựng Smart City. Các doanh nghiệp như Viettel, VNPT đã hợp tác với 45 tỉnh, xây dựng 36 IOC cấp tỉnh, và 45 IOC cấp huyện. Viettel đã khai trương IOC cho hơn 30 địa phương. FPT cũng đang nỗ lực tư vấn cho các thành phố đưa tính thông minh và hạt nhân AI vào trong quy hoạch, phát triển đô thị. Các doanh nghiệp công nghệ khác đã và đang sáng tạo, đưa những giải pháp tiên tiến nhất, hiệu quả nhất như AI, IoT, Bản đồ số 3D… giúp thông minh hóa công tác quản lý, điều hành các sở, ngành, các khu đô thị, các khu công nghiệp trên cả nước, và đang hướng tới các bài toán quản trị, khai thác dữ liệu số. Tuy nhiên, xây dựng đô thị thông minh tại Việt Nam gặp rất nhiều thách thức. Thách thức lớn nhất là hành lang pháp lý thiếu rõ ràng, chưa thuận lợi cho hợp tác công tư đặc biệt các thủ tục liên quan đến: đầu tư, đấu thầu, thuê dịch vụ công nghệ thông tin (CNTT). Thêm vào đó, các đô thị chưa chú trọng quy hoạch thông minh, thông minh hóa các hạ tầng cơ bản, thiết yếu.”
Khai thác dữ liệu – Xây dựng Thành phố thông minh, phát triển bền vững
Năm 2023 được xác định là Năm Dữ liệu số quốc gia. Việc tạo lập được mô hình thu thập, kết nối, dữ liệu đảm bản an toàn thông tin, khai thác dữ liệu phục vụ xây dựng chiến lược, vận hành và ra quyết định trong quản lý điều hành đô thị là mối quan tâm của tất cả các chính quyền trung ương và địa phương.
Toàn cảnh Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam – Châu Á 2023.
Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam – Châu Á 2023 đặt chủ đề “Khai thác dữ liệu – Xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững”. Chương trình được xây dựng với 9 hội thảo chia làm 3 tuyến chuyên đề: Chuyên đề 1. Chính quyền, Người dân và Doanh nghiệp. Hướng tới chia sẻ quan điểm, kinh nghiệm xây dựng cơ chế, phát triển đô thị thông minh để kiến tạo một môi trường sống thông minh hơn, hiệu quả, tiện ích hơn cho con người, doanh nghiệp, không phải nhằm xây dựng một đô thị số thay cho đô thị thực. Chuyên đề 2. Công nghệ, Dữ liệu và Kết nối. Nội dung hướng tới giới thiệu, bàn thảo những công nghệ, ứng dụng công nghệ số, giúp kiến tạo, kết nối, phân tích xử lý, và khai thác dữ liệu số. Chuyên đề 3. Hợp tác và Phát triển. Hướng tới thúc đẩy hợp tác và phát triển công nghệ, phát triển các giải pháp giúp giải quyết các bài toán cụ thể, cấp thiết của các đô thị.
Nhiều kinh nghiệm hợp tác khai thác dữ liệu số, cơ chế thực thi của các đô thị như Jakata – Indonesia, Huế, Đà Nẵng, cũng như từ các đơn vị tư vấn triển khai như: Viettel, VNPT, FPT... đã được chia sẻ. Rất nhiều các nền tảng, giải pháp thông minh đã được các chuyên gia, lãnh đạo trong nước và quốc tế giới thiệu tại hội nghị như: nền tảng Cloud, giải pháp 5G, sản phẩm AIoT, trợ lý ảo, AI trong y tế, giao thông, di chuyển thông minh đã được giới thiệu.
Từ góc tiếp cận đó, dựa trên nền tảng cơ sở hạ tầng sẵn có cũng như đặc thù của từng đô thị tại Việt Nam, các chuyên gia cho rằng cần có một lộ trình thông minh hóa và phát triển đô thị bền vững, có sức chống chịu cao, gắn việc quản lý, quản trị với việc xây dựng hạ tầng dữ liệu để kết nối liên thông và khai thác hiệu quả.
Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng chia sẻ: “Phát triển ĐTTM chính là thực hiện chuyển đổi số trong phạm vi, quy mô của đô thị nhưng tập trung vào việc giải quyết các vấn đề lớn của đô thị bao gồm giao thông, môi trường, năng lượng, xử lý rác thải, bảo đảm an ninh, trật tự đô thị,... Và để đạt được những nội dung này một cách bài bản thì các yếu tố thông minh phải được xác định, tính toán và đưa vào ngay từ khi quy hoạch đô thị, thành phố. Phát triển ĐTTM chính là xây dựng một phương thức phát triển và vận hành đô thị hiện đại, hiệu quả dựa trên việc ứng dụng các công nghệ có tính đổi mới, sáng tạo, không phải một tập hợp rời rạc các hệ thống, ứng dụng của các cơ quan chuyên môn do các vấn đề trong đô thị có quan hệ chặt chẽ với nhau. Các địa phương phải bảo đảm gắn kết chặt chẽ với quá trình chuyển đổi số tại địa phương, không tách rời, không trùng lặp, tất cả đều hướng đến mục tiêu lấy người dân làm trung tâm. Người dân vừa là đối tượng phục vụ, vừa là chủ thể tham gia thông qua các hình thức đầu tư xã hội hóa. Các đơn vị liên quan cần coi hạ tầng thông tin đô thị, hạ tầng số và đặc biệt là hạ tầng dữ liệu như một hạ tầng thiết yếu của đô thị, là nền tảng để thông minh hóa các hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng kinh tế -xã hội”
Hà Nội – Giải bài toán xây dựng TPTM để phát triển Kinh tế - Xã hội xứng tầm Thủ đô
Với dân số: 8,4% (đứng thứ 2 cả nước), Thủ đô Hà Nội có tổng sản phẩm nội địa (GRDP) năm 2022 tăng 8,89%; Tổng thu ngân sách 9 tháng/2023: 305.300 tỷ đồng, tăng 24,6% so với cùng kỳ năm 2022. Công cuộc xây dựng TPTM cho Hà Nội bước đầu đã có những cơ chế, chính sách cụ thể làm nền tảng: Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 02/9/2019 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 06-NQ/TW ngày 24/01/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 05/5/2022 của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Đặc biệt Nghị quyết số 18-NQ/TU ngày 30/12/2022 của Thành ủy về chuyển đổi số, xây dựng thành phố Hà Nội thông minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Hà Nội cũng đang là địa phương có nhiều khu đô thị được quy hoạch thông minh nhất cả nước 03 khu: Vinhome Ocean Park, Vinhome Smart City, và mới đây nhất là Thành phố thông minh Bắc Hà Nội.
Hà Nội đang chịu áp lực lớn giải bài toán xây dựng TPTM để phát triển Kinh tế - Xã hội xứng tầm Thủ đô. Trong khi Thành phố phải đối mặt với những thách thức không nhỏ như: dân số đông, gia tăng cơ học một cách nhanh chóng; Những vấn đề bất cập do hạ tầng giao thông chưa kịp phát triển để đáp ứng tốc độ đô thị hóa; Ô nhiễm môi trường và các vấn đề liên quan đến cấp/thoát nước, xử lý ngập nước…
Đồng chí Trương Gia Bình - Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA phát biểu tại sự kiện
Theo báo cáo từ Sở Thông tin và Truyền thông, Hà Nội đang cần giải quyết rất nhiều bài toán liên quan đến dữ liệu số: Dữ liệu thì vừa thiếu, vừa thừa; khai thác dữ liệu khó khăn, chưa có chuẩn kết nối, độ chính xác chưa cao, mô hình thông tin, chiến lược dữ liệu cũng cần được chú trọng đầu tư bài bản hơn. Đây chính là nhiệm vụ cấp thiết trong thời gian tới, trước khi triển khai các giải pháp về phân tích, hỗ trợ quản lý điều hành và xa hơn là khai thác dữ liệu để tạo ra những giá trị kinh tế xã hội mới.
Chủ tịch Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh kỳ vọng: Đối với Hà Nội, Thành phố lựa chọn cách tiếp cận “Xây dựng Thành phố thông minh” bền vững, hành động thực chất vì lợi ích chung trước mắt và vì trách nhiệm mang lại sự lựa chọn tốt nhất cho tương lai. Đặc tính “bền vững” của Thành phố sẽ được thể hiện thông qua những lựa chọn “thông minh”, giải pháp “thông minh”, công nghệ “thông minh”. Trước những biến chuyển không ngừng của khoa học, công nghệ, đặc biệt là các ứng dụng công nghệ số và công nghệ khai phá dữ liệu ngày càng hiện diện sâu rộng trong mọi mặt đời sống, khả năng phân tích và khai thác dữ liệu ngày càng cao, chúng tôi hy vọng nội dung Hội nghị với phiên khai mạc có chủ đề “Khai thác dữ liệu – Xây dựng thành phố thông minh, phát triển bền vững”, với hơn 80 diễn giả đến từ các cơ quan quản lý, các tổ chức, các chuyên gia trong nước và ngoài nước; các khuyến nghị, kinh nghiệm, bài học thực tiễn được chia sẻ, trình bày trong Hội nghị sẽ vô cùng hữu ích đối với Thành phố Hà Nội trong việc lựa chọn và tận dụng các cơ hội để hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô xanh, an toàn, phát triển nhanh, bao trùm, bền vững; các tỉnh, thành phố, các nhà quản lý, các chuyên gia, các doanh nghiệp tham dự cũng sẽ có thêm góc nhìn mới trong xây dựng thành phố thông minh.
Đồng chí Trương Gia Bình - Chủ tịch Hội đồng Sáng lập VINASA, Chủ tịch Tập đoàn FPT - chia sẻ thêm: Việt Nam đang có vị thế chính trị lớn trên trường quốc tế, có lợi thế lớn trong trở thành trung tâm phát triển công nghiệp công nghệ cao đặc biệt công nghiệp bán dẫn. Hà Nội đang có vị thế lớn và đứng trước nhiều cơ hội khi là Thủ đô của nước Việt Nam mới. Hà Nội không thể chỉ xây dựng thành phố thông minh cho chính mình mà cần thành trung tâm sản xuất thiết bị thông minh, cung cấp giải pháp thông minh, cung cấp nguồn nhân lực cho các thành phố khác tại Việt Nam và thế giới trở nên thông minh. Hà Nội cần cung cấp không gian rộng mở cho cộng đồng doanh nghiệp công nghệ thông tin sáng tạo, phát triển, để chung tay, đồng hành cùng thành phố trong nhiệm vụ này.
Bên lề Hội nghị Thành phố thông minh Việt Nam – Châu Á 2023, còn có các không gian và hoạt động sôi động khác như: Triển lãm các thành tựu và giải pháp chuyển đổi số, xây dựng đô thị thông minh của doanh nghiệp, tổ chức; Các hoạt động kết nối hợp tác, tư vấn triển khai thành phố thông minh./.
Đức Dũng