Những năm gần đây, Việt Nam có tốc độ phát triển viễn thông di động vào loại cao nhất thế giới. Điều đó đã mang lại lợi ích kinh tế xã hội to lớn cho đất nước và người dân. Tuy nhiên, chính vì vậy, lĩnh vực viễn thông đang phải trả giá khi mà tài nguyên kho số bị khai thác quá mức, gây lãng phí và tạo nên nhiều hệ lụy.
Tài nguyên kho số bị khai thác quá mức, gây lãng phí
Hơn 80 triệu dân - hơn 100 triệu thuê bao
Theo công bố gần đây thì VN hiện có khoảng hơn 80 triệu dân; thế nhưng VN có khoảng gần 110 triệu thuê bao điện thoại. Có thể nói, đây là con số "lý tưởng" đến giật mình. Lý tưởng là bởi với một nền kinh tế-xã hội như VN, tỉ lệ hơn 110 thuê bao điện thoại/100 dân đã ngang bằng, thậm chí là vượt xa các nước có nền kinh tế-xã hội phát triển.
Thế nhưng, giật mình bởi vì đây là con số không tưởng và không thể đạt được. Nhất là cũng theo những thống kê hiện nay, VN còn có tới hơn 60 huyện nghèo. Ở những vùng đất khó khăn này, mật độ điện thoại chỉ là những con số khoảng hơn 10 máy/100 dân. Đến đây, câu hỏi được đặt ra là: Làm sao VN lại có con số thống kê này? Con số này liệu có đáng tin cậy?
Có thể trả lời ngay rằng: Đây là một thống kê hoàn toàn mang tính số học. Tuy nhiên, số đông chuyên gia cho rằng: Chính xác phải gọi đây là số lượng thuê bao điện thoại do các doanh nghiệp (DN) phát hành, chứ không thể gọi đây là số lượng thuê bao điện thoại thực tế đang sử dụng và tồn tại trên hệ thống mạng thông tin liên lạc.
Đối với câu hỏi: Con số này liệu có đáng tin? Câu hỏi này không chỉ chuyên gia mà ngay cả Bộ Thông tin & Truyền thông, các DN viễn thông đều đã xác nhận: Có tới 50% thuê bao di động hiện nay nằm trong "danh sách chết". Tức là trong số gần 90 triệu thuê bao di động hiện nay đã được các DN phát hành, sẽ có khoảng gần 45 triệu thuê bao đã bị người sử dụng... vứt bỏ, không phát sinh cước và dịch vụ hằng tháng. Tóm loại là khoảng 45 triệu thuê bao di động này thực chất đã bị lãng phí.
Nguy cơ "cháy" kho số
|
|
|
Điện thoại di động - vật không thể
thiếu của giới trẻ. Ảnh: T.L. |
Cách đây khoảng 7 năm, VN đã phải một lần mở rộng kho số di động từ 9 con số lên 10 con số. Tiếp đó vào năm 2007, VN lại phải đưa ra hàng loạt kho số có 11 con số. Nếu tính tổng số kho số mà VN đã mở, đến nay sơ sơ cũng đã phải là hơn 200 triệu số. Nếu theo phép tính thông thường, đáng ra kho số điện thoại di động của VN hiện nay phải là thừa thãi.
Tuy nhiên theo thông tin mới nhất, các DN di động lại đang đứng trước nguy cơ cháy kho số. Nguyên nhân là bởi với kho số hiện tại, các DN gần như đã phát hành hết.
Theo các chuyên gia viễn thông và sự thừa nhận của chính các DN thì nguyên nhân chính là do sự lãng phí. Với tư duy kho số đang "thừa thãi", các DN viễn thông đã phát hành lượng thuê bao vô tội vạ. Thậm chí trong năm 2009 này, các chuyên gia viễn thông đã phải gọi tên là "cơn bão sim rác", hay "kỷ lục về phát triển sim rác".
Trong 6 tháng đầu năm 2009, các DN di động lớn như Viettel, MobiFone và VinaPhone "lập kỷ lục" phát triển sim rác với việc bán ra từ 4-6 sim di động khuyến mãi, thì mới phát triển được một thuê bao thực. Đối với các mạng di động nhỏ, tỉ lệ này cũng là khá cao khi mà số đông khách hàng cứ dùng hết khuyến mãi là vứt sim.
Cho đến nay, theo quy định mới nhất của Bộ Thông tin & Truyền thông thì mỗi cá nhân có thể sở hữu tối đa 3 sim/mạng di động. Như vậy với 7 mạng di động hiện có, mỗi cá nhân có thể sở hữu tới 21 sim di động. Thế nhưng trên thực tế, theo thông tin từ chính các mạng di động thì ở nhiều nơi, nhiều cá nhân đã sở hữu tới cả trăm sim di động/mạng. Đây chính là sự giải thích vì sao Việt Nam chỉ có hơn 45 triệu thuê bao nhưng có nguy cơ "đốt" hết kho hơn 200 triệu sim số di động.
|
Mỗi cá nhân chỉ được sở hữu 3 sim số/mạng di động
Theo quy định của Bộ Thông tin & Truyền thông, mỗi cá nhân chỉ được dùng 3 sim số/mạng di động. Thời hạn áp dụng ban đầu là từ tháng 8.2009. Tuy nhiên, do thời hạn quá gấp và cũng do... quá khó để thực hiện, nên Bộ đã lùi thời hạn thực hiện quy định này đến hết năm 2009.
Giảm thời gian giữ thuê bao ảo trên hệ thống
Theo quy định ban đầu, thuê bao ảo sẽ được các DN "nuôi" trên hệ thống 6 tháng kể từ khi thuê bao bị khoá hai chiều. Sau đó để quản lý và có thể "tái" sử dụng sim số có hiệu quả, Bộ Thông tin & Truyền thông cho phép các DN giảm thời hạn "nuôi" thuê bao ảo trên hệ thống xuống còn 3 tháng, sau đó là 2 tháng và hiện nay là 30 ngày. Tuy nhiên, xem ra biện pháp này cũng không mấy hiệu quả. Nguyên nhân là các mạng di động vẫn chạy đua khuyến mãi, vì thế người dùng cứ kích hoạt sim số, hưởng khuyến mãi, sau đó thì... vứt sim, còn chuyện "nuôi" hay cắt thuê bao là... chuyện của DN.
Từ 1.1.2010 sẽ cắt thuê bao vi phạm
Đây là nội dung chính của Thông tư 22/2009/TT-BTTTT về quản lý thuê bao di động trả trước. Theo đó, từ 1.1.2010, các DN sẽ phải thực hiện chính sách cắt dịch vụ đối với thuê bao vi phạm không khai báo thông tin cá nhân hoặc cố tình khai báo thông tin sai sự thật. Tuy nhiên, cái khó của DN hiện nay là không có hệ thống cơ sở dữ liệu liên DN hoặc giữa DN với cơ quan công an. Chính vì thế, việc xử lý cá nhân đăng ký thông tin sai là rất khó.
Tăng cường xử phạt gian lận
Cá nhân, tổ chức, đại lý, DN nếu đăng ký sai hoặc chấp nhận việc cá nhân, tổ chức đăng ký sai thông tin thuê bao di động sẽ bị xử phạt. Đây là quy định tại Nghị định số 50/2009/NĐ-CP của Chính phủ bổ sung một số biện pháp xử phạt vi phạm về quản lý thuê bao di động trả trước có hiệu lực thi hành từ ngày 15.7.2009. Mức phạt cao nhất có thể lên đến 20 triệu đồng. Trong thời gian vừa qua, Viettel, VinaPhone đã thực hiện xử phạt nhiều cá nhân, đại lý vi phạm, với số tiền lên đến hơn 10 tỉ đồng. |
(theo Lao Động điện tử)