Tham dự Hội nghị có các đồng chí ủy viên Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai khóa XV; đại diện lãnh đạo các cơ quan tham mưu giúp việc Tỉnh ủy, các sở, ban, ngành, MTTQ và đoàn thể tỉnh, Bưu điện tỉnh; Thường trực, Ban Tuyên giáo các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc, Phòng Văn hóa - Thông tin các huyện, thành phố, Bưu điện các huyện, thành phố. 

Đồng chí Hà Thị Nga – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy chủ trì Hội nghị. 

Theo báo cáo, trong 5 năm thực hiện Nghị quyết 33 đã đạt được những kết quả quan trọng, nổi bật. Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa XV ban hành Chương trình số 201-CTr/TU ngày 15/9/2014  thực hiện Nghị quyết 33 với 5 nhóm nhiệm vụ và 4 nhóm giải pháp cũng như phân công nhiệm vụ cụ thể. Các huyện ủy, thành ủy, đảng ủy trực thuộc Tỉnh ủy đã xây dựng và ban hành 16 đề án, 9 kế hoạch, 4 chương trình hành động, 2 nghị quyết chuyên đề. Chú trọng nhiệm vụ xây dựng văn hóa trong chính trị và kinh tế bằng việc ban hành Quy định 08-QĐ/TU ngày 26/3/2016 và Quy định số 28-QĐ/TU ngày 26/3/2018 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy cụ thể hóa nội dung Chỉ thị số 05-CT/TW về đẩy mạnh học tập và làm theo làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trên địa bàn tỉnh gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về công tác xây dựng Đảng.

Đến năm 2018, Lào Cai đã có 82% số hộ gia đình đạt tiêu chí văn hóa (tăng 6% so với năm 2014). Đến hết tháng 4 năm 2019, toàn tỉnh có 26 di sản văn hóa phi vật thể trên địa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia trong đó có 01 di sản được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại (Nghi lễ kéo co Tày, Giáy). Có 45 di tích, danh thắng được xếp hạng.  

Trong thực hiện Kết luận số 29 của Ban Bí thư (khóa XI) về tiếp tục thực hiện Chỉ thị 11-CT/TW của Bộ Chính trị khóa VIII về mua và đọc báo, tạp chí của Đảng, Tỉnh ủy ban hành Kết luận, công văn chỉ đạo, UBND ban hành quyết định bổ sung kinh phí; Ban Tổ chức Tỉnh ủy đưa nội dung mua và đọc báo tạp chí của Đảng thành một tiêu chí đánh giá, phân xếp loại đối với các tổ chức đảng hằng năm. Tỷ lệ mua báo, tạp chí của Đảng tăng theo các năm. Theo đó, năm 2016 Báo Nhân dân đạt 19%, đến hết tháng 3 năm 2019 tăng lên 70%; tương tự, Báo Lào Cai từ 23% tăng lên 77%, Tạp chí Cộng sản từ 14% tăng lên 116%.

Tại Hội nghị các đại biểu đã tham luận nhiều nội dung về thực trạng, kết quả cũng như những vấn đề đang đặt ra đối với việc xây dựng và phát triển văn hóa, con người theo tinh thần Nghị quyết 33, trong đó nổi bật như: Công tác bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa các dân tộc thiểu số ở Lào Cai; vấn đề phát huy vai trò của văn học, nghệ thuật trong việc bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm con người Lào Cai; xây dựng môi trường văn hóa, giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa trong nhà trường; công tác bồi dưỡng, giáo dục đoàn viên thanh niên về tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, xây dựng thế hệ thanh niên Lào Cai phát triển toàn diện về năng lực, trí tuệ, nhân cách; việc bố trí nguồn vốn thực hiện đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao; hoạt động của các cơ quan báo chí và việc quản lý các loại hình thông tin, mạng xã hội trong việc định hướng tư tưởng cho nhân dân đặc biệt là tầng lớp thanh thiếu nhi trong quá trình xây dựng nhân cách, lối sống, xây dựng văn hoá, con người; việc thực hiện Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”; việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, du lịch, v.v…

Phát biểu chỉ đạo và kết luận tại Hội nghị, đồng chí Hà Thị Nga nhấn mạnh: Sau tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, nhận thấy những hạn chế, bất cập của công tác văn hóa đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước, Hội nghị lần thứ 9, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 33 về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước với 5 quan điểm, 6 nhiệm vụ, 4 nhóm giải pháp. 

Nghị quyết đã kế thừa những giá trị của các văn kiện trước và khẳng định: Văn hóa phải gắn với con người. Điều đó được thể hiện ngay ở tiêu đề văn kiện. Con người trong Nghị quyết số 33 đã cụ thể hơn, rõ ràng hơn với đầy đủ những yêu cầu về phẩm chất, năng lực cần có của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Đây là điểm mới nổi bật của Nghị quyết số 33. Có thể nói số 33 là một bước phát triển quan trọng trong tư duy nhận thức của Đảng về văn hóa.

 Quán triệt nghiêm túc, đầy đủ nội dung chỉ đạo của Trung ương, ngày 15/9/2014 Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai khóa XIV (nhiệm kỳ 2010 - 2015) đã ban hành Chương trình số 201-CTr/TU thực hiện Nghị quyết 33 với 5 nhóm nhiệm vụ và 4 nhóm giải pháp cũng như phân công nhiệm vụ cụ thể đối với các cơ quan, đơn vị, địa phương trong triển khai thực hiện. Cụ thể hóa Nghị quyết 33 và 4 chương trình của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai khóa XV (nhiệm kỳ 2015 – 2020) Tỉnh ủy, Lào Cai đã xây dựng và ban hành nhiều đề án, chương trình về lĩnh vực văn hóa và các lĩnh vực khác có liên quan trực tiếp đến xây dựng, phát triển văn hóa, con người đáp ứng yêu cầu phát triển của tỉnh và bố trí nguồn lực bảo đảm thực hiện. Phát huy kết quả cũng như những vấn đề rút ra trong 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, các sở, ban, ngành, đơn vị, địa phương trong tỉnh đã tiếp tục cụ thể hóa và thực hiện Nghị quyết 33 với nhiều mô hình, cách thức sáng tạo, hiệu quả. Văn hóa tiếp tục được coi trọng trong tổng thể chiến lược phát triển của tỉnh.

Bên cạnh những kết quả là cơ bản đã đạt được, việc quán triệt, tổ chức thực hiện Nghị quyết số 33 còn bộc lộ những hạn chế, khó khăn nhất định. Quá trình triển khai thực hiện một số nội dung, yêu cầu về xây dựng và phát triển văn hóa, con người còn lúng túng trong cách làm, hiệu quả chưa rõ nét, nguy cơ mai một các giá trị văn hóa bản sắc, truyền thống tại nhiều địa phương, dân tộc còn ở mức cao. 

Về thực hiện Kết luận số 29, các huyện, thành phố, cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã quán triệt và thực hiện nghiêm túc, đầy đủ. Công tác quản lý và sử dụng báo, tạp chí của Đảng được các cấp ủy quan tâm đổi mới, với nhiều hình thức sáng tạo, phù hợp với thực tiễn và từng bước trở thành nền nếp. Tuy nhiên, việc đặt mua báo, tạp chí theo quy định của Kết luận số 29 trong toàn tỉnh chưa đồng đều và thiếu ổn định; công tác phối hợp trong theo dõi, kiểm tra, đôn đốc đánh giá của các cơ quan, đơn vị liên quan có lúc còn chưa chặt chẽ, hiệu quả chưa cao. Việc xử lý những đơn vị không thực hiện Kết luận số 29 còn chưa được thống nhất, kịp thời.  

Nhấn mạnh nhiệm vụ thời gian tới, đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy yêu cầu rà soát lại các nội dung, giải pháp đã nêu trong Chương trình 201-CTr/TU  của Tỉnh ủy đề thực hiện, nhất là việc xây dựng con người Lào Cai vừa có phẩm chất chung của con người Việt Nam, vừa mang đặc trưng Lào Cai, có tầm vóc, thể lực tốt, có văn hóa, tri thức bao trùm các lĩnh vực, có năng lực tiếp thu.

Đồng chí đề nghị ngành giáo dục quan tâm tham mưu, triển khai thực hiện nội dung này, các cấp chính quyền quan tâm, phối hợp để xây dựng môi trường giáo dục bảo đảm an ninh, trong sạch. Ngành văn hóa quan tâm hơn nữa đến lĩnh vực gia đình bảo đảm tương xứng với các lĩnh vực khác như văn hóa, thể thao, du lịch. UBND có chỉ đạo thường xuyên, cụ thể hơn nữa, xây dựng được môi trường gia đình hạnh phúc, tiến bộ. Sở Khoa học và Công nghệ thực hiện tốt việc tuyên truyền, phổ biến kết quả đề tài nghiên cứu về gia đình phục vụ công tác lãnh đạo, điều hành, thực hiện đồng thời đề xuất các đề tài mới về lĩnh vực này. Nâng cao hiệu quả hoạt động văn hóa tại các địa phương trong tỉnh, biến di sản văn hóa thành tài sản đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quảng bá, giới thiệu các giá trị văn hóa truyền thống. Phát huy vai trò của các ngành, địa phương trong thực hiện Kết luận số 29 về mua và đọc báo, tạp chí của Đảng; hệ thống văn bản chỉ đạo của tỉnh hiện nay rất đầy đủ, đề nghị các ngành quan tâm rà soát, tổ chức thực hiện.

Phùng Nam Trung
Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Lào Cai