Ngày 18/11, phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Kỳ họp thứ mười, Quốc hội khóa XIII đã kết thúc sau 2,5 ngày làm việc sôi động, được truyền hình, phát thanh trực tiếp, thu hút sự quan tâm đặc biệt của các tầng lớp nhân dân.   

Đây là phiên chất vấn và trả lời chất vấn cuối cùng của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII với nhiều đổi mới trong cách thức thực hiện. Tại phiên họp này, lần đầu tiên Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng trực tiếp trả lời chất vấn của đại biểu về vấn đề xây dựng pháp luật nhằm phân cấp trách nhiệm của Chính phủ và địa phương, để từ đó quyết các vấn đề vướng mắc tại địa phương tại diễn đàn Quốc hội; xem xét, khắc phục hạn chế trong quy trình ban hành luật; phân biệt lỗi cá nhân và lỗi công vụ trong bồi thường, xử lý oan sai. Cuối phiên chất vấn, Thủ tướng Chính phủ đã có bài phát biểu giải trình và làm rõ thêm, đồng thời tổng hợp trả lời 27 câu hỏi chất vấn của đại biểu Quốc hội và trả lời trực tiếp một số đại biểu. Rất nhiều lời hứa trước dân của các thành viên Chính phủ, các trưởng ngành từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII đến nay đã được giải đáp và được các đại biểu Quốc hội cùng nhân dân giám sát tại phiên chất vấn này. Đây là lần đầu tiên Quốc hội chất vấn với sự tham gia đầy đủ của các thành viên Chính phủ, là cách thức thực hiện chủ trương chất vấn đến cùng đối với các vấn đề mà Quốc hội, đại biểu Quốc hội quan tâm. Đa số các đại biểu và cử tri đã hài lòng với sự đổi mới hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn tại Quốc hội theo hướng này.

Cử tri và nhân dân đánh giá cao việc ban hành các Nghị quyết của Quốc hội về hoạt động chất vấn và giám sát chuyên đề đã bám sát tình hình thực tế, tập trung vào những vấn đề bức xúc nổi lên trong đời sống xã hội. Việc tổ chức hoạt động giám sát lại việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội đã ban hành là hết sức cần thiết, tác động tích cực đến hoạt động của các cơ quan chịu sự giám sát, làm chuyển biến mạnh mẽ những lĩnh vực, vấn đề được giám sát; nâng cao trách nhiệm thực hiện của các cơ quan hữu quan…

Tuy nhiên, cử tri vẫn còn băn khoăn trước thực tế một số lời hứa của các thành viên Chính phủ, trưởng ngành từ đầu nhiệm kỳ tới gần cuối nhiệm kỳ vẫn chưa thực hiện trọn vẹn. Một số đại biểu Quốc hội trong khi vận động tranh cử cũng đã hứa trước dân, nếu được các cử tri tín nhiệm bầu làm đại biểu Quốc hội sẽ làm việc này, việc nọ…, nhưng cho đến thời điểm này, khi nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII sắp kết thúc mà lời hứa trước dân ngày nào vẫn “thoang thoảng gió bay” bởi “Lời hứa chẳng mất tiền mua/ Ta cứ hứa bừa thì đã làm sao”. Chính vì lẽ đó, cử tri và nhân dân mong muốn cần có cơ chế giám sát chặt chẽ hơn nữa việc thực hiện lời hứa trước dân của cán bộ công chức, trong đó có các thành viên Chính phủ, trưởng ngành, đại biểu Quốc hội.

Để thực hiện nghiêm các Nghị quyết do Quốc hội ban hành, làm cơ sở để Quốc hội khóa XIV giám sát việc thực hiện, cử tri mong muốn Quốc hội sẽ ban hành Nghị quyết về tiếp tục thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội khóa XIII về hoạt động giám sát chuyên đề và hoạt động chất vấn. Việc tổ chức hoạt động giám sát lại việc thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội đã ban hành là hết sức cần thiết, có tác động tích cực đến các cơ quan chịu sự giám sát, làm chuyển biến mạnh mẽ những lĩnh vực, những vấn đề được giám sát, nâng cao trách nhiệm thực hiện của các cơ quan chịu sự giám sát đối với những vấn đề Quốc hội đã yêu cầu tại các Nghị quyết đã ban hành. Việc đổi mới hoạt động vừa chất vấn vừa thảo luận  như tại kỳ họp này có nhiều ưu điểm nhưng cũng còn bộc lộ một số hạn chế như: Tạo điều kiện để người hỏi và người trả lời “câu giờ”, không tiết kiệm thời gian và không khí chất vấn chưa đạt đến đỉnh cao của yêu cầu chất vấn, trả lời chất vấn. Vì vậy, nhiều cử tri đề nghị nên tổ chức thảo luận riêng và chất vấn, trả lời chất vấn riêng. Kết thúc chất vấn, Quốc hội cần có nghị quyết cuối nhiệm kỳ để khóa sau các đại biểu Quốc hội theo dõi việc thực hiện lời hứa của các thành viên Chính phủ, trưởng ngành ở khóa này./.

Đỗ Phú Thọ (QĐND)