Chiều ngày 6/9 tại Hà Nội, Bộ Ngoại giao phối hợp cùng Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO), Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật và Bảo tàng Hồ Chí Minh cùng Khu di tích Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Phủ Chủ tịch, tổ chức lễ kỷ niệm nhân dịp 35 năm ngày UNESCO khóa 24 vinh danh Chủ tịch Hồ Chí Minh là "Anh hùng giải phóng dân tộc và Nhà văn hóa kiệt xuất của Việt Nam"(1987 - 2022).

Lễ kỷ niệm được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp với trực tuyến điểm cầu tại Bảo tàng Hồ Chí Minh, Thủ đô Hà Nội và các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Dự lễ kỷ niệm có: Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Phạm Bình Minh; Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân; đại diện các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo bộ, ban, ngành đoàn thể Trung ương cùng điểm cầu từ cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài.

Về phía đại biểu quốc tế tham dự Tổng Giám đốc Tổ chức UNESCO Audrey Azoulay; Trưởng Phái đoàn ngoại giao, Đại sứ Palestine tại Việt Nam Saadi Salama; đại diện các cơ quan, tổ chức quốc tế tại Việt Nam.

Năm 1987, Đại hội đồng UNESCO đã ra Nghị quyết số 24C/18.65 về kỷ niệm 100 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nghị quyết khẳng định, Người “là một biểu tượng kiệt xuất về quyết tâm của cả một dân tộc, đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp giải phóng dân tộc của nhân dân Việt Nam, góp phần vào cuộc đấu tranh chung của các dân tộc vì hòa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội” và “là hiện thân của những khát vọng của các dân tộc trong việc khẳng định bản sắc dân tộc của mình và tiêu biểu cho việc thúc đẩy sự hiểu biết lẫn nhau”.

Phát biểu tại lễ kỷ niệm, Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh nhấn mạnh: “Vào thời điểm đó, Việt Nam đứng trước vô vàn khó khăn. Việc UNESCO vinh danh Chủ tịch Hồ Chí Minh có ý nghĩa vô cùng quan trọng, là nguồn cổ vũ, động viên tinh thần lớn lao, tiếp thêm sức mạnh để cả dân tộc Việt Nam quyết tâm, chung sức, đồng lòng khắc phục khó khăn, vượt qua mọi thử thách”.

Đối với dân tộc Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh là lãnh tụ thiên tài, Anh hùng giải phóng dân tộc, Người thầy vĩ đại của cách mạng Việt Nam, nhà ngoại giao lỗi lạc, là khởi nguồn cho niềm tin tất thắng của cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc và phồn vinh của nhân dân.

Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo nhân dân Việt Nam giành những thắng lợi vĩ đại, vẻ vang, tiêu biểu là cuộc cách mạng tháng Tám năm 1945, mở ra kỷ nguyên độc lập cho dân tộc; hai cuộc kháng chiến chống chủ nghĩa thực dân, thống nhất đất nước. Tư tưởng của Người cũng chính là nền tảng để Việt Nam bước vào sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển bền vững và hội nhập quốc tế.

Đối với nhân dân thế giới, Chủ tịch Hồ Chí Minh là người bạn thân thiết, mẫu mực, thủy chung; là biểu tượng của khát vọng hòa bình, đấu tranh chống áp bức, bất công; là sứ giả của hòa bình, của đoàn kết, hữu nghị, hợp tác và phát triển giữa các dân tộc trên thế giới. Người đã truyền cảm hứng, cổ vũ cho các dân tộc bị áp bức, khát khao tự do và đứng lên đánh thắng chủ nghĩa thực dân cũ và mới. Người còn là “nhà văn hóa kiệt xuất”, là hiện thân sinh động về việc coi trọng, gìn giữ, phát huy truyền thống văn hóa dân tộc, tôn trọng sự khác biệt, đa dạng và thúc đẩy sự hiểu biết, đoàn kết.

Một số chuyên gia từng nhận xét: “Cả diện mạo của Nguyễn Ái Quốc toát lên sự lịch thiệp và tế nhị. Từ Nguyễn Ái Quốc tỏa ra một nền văn hóa, không phải như văn hóa châu Âu mà có lẽ là một nền văn hóa tương lai” hay “Chỉ có ít nhân vật trong lịch sử trở thành một bộ phận của huyền thoại ngay từ khi còn sống và rõ ràng Hồ Chí Minh là một trong số ấy”.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Phạm Bình Minh, vì lẽ đó, nhiều năm qua, với tình cảm yêu mến, kính trọng, bạn bè quốc tế đã tổ chức nhiều hoạt động tưởng niệm, nghiên cứu, tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp và tôn vinh những phẩm chất cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trên khắp năm châu đều có những trường học, con đường, công viên, bảo tàng, tượng đài mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh, những tác phẩm văn học, thơ ca, thước phim tư liệu về Người đã, đang được chia sẻ, lan tỏa rộng rãi.

Nhớ về Chủ tịch Hồ Chí Minh, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh nhắc lại câu thơ mà Nhà thơ Tố Hữu đã viết vào đúng ngày 6/9/1969: “Yêu Bác, lòng ta trong sáng hơn”, nhấn mạnh rằng yêu Bác chính là học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách của Bác một cách thực chất, thường xuyên, sáng tạo và khoa học.

Phát biểu tại buổi lễ kỷ niệm, Tổng Giám đốc Audrey Azoulay chia sẻ, vào năm 1987, UNESCO mới có 155 thành viên nhưng con số này hiện nay là 193. Ở thời điểm đó, UNESCO đã xét quyết định vinh danh hai lãnh tụ là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ Jawaharlal Nehru với những giá trị trường tồn của di sản hai danh nhân này để lại cho thế giới.

Bà Audrey Azoulay khẳng định, di sản lớn nhất Chủ tịch Hồ Chí Minh để lại chính là việc Người đã có tầm nhìn đúng đắn về giáo dục đối với toàn dân. Hiện nay, việc kế thừa và phát triển một cách hiệu quả nhất di sản tốt đẹp này của Chủ tịch Hồ Chí Minh chính là sự hợp tác hiệu quả giữa UNESCO và Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị về bản sắc văn hóa dân tộc. Bà Audrey Azoulay cam kết, bằng những thành tựu hợp tác trước đó, UNESCO sẽ tích cực hơn nữa trong hợp tác với Việt Nam thời gian tới.

Nhân dịp này, Ban tổ chức cũng giới thiệu cuốn sách “Tình cảm của nhân dân thế giới với Chủ tịch Hồ Chí Minh”. Trong cuốn sách, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có lời tựa mở đầu.

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định, đây là một việc làm có ý nghĩa nhằm tưởng nhớ và tôn vinh những cống hiến vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với dân tộc Việt Nam và nhân loại tiến bộ. Tác phẩm tập hợp một khối tư liệu hình ảnh phong phú, khắc họa sinh động, sâu sắc chân dung người Anh hùng giải phóng dân tộc vĩ đại, Nhà văn hóa kiệt xuất Hồ Chí Minh; toát lên tình cảm thắm thiết, niềm tin yêu, kính trọng và sự tôn vinh của Đảng ta, dân tộc ta và bạn bè quốc tế đối với Người.

Dịp này, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật giới thiệu cuốn sách song ngữ Việt - Anh có tên Tình cảm của nhân dân thế giới với chủ tịch Hồ Chí Minh. 

Cuốn sách tập hợp một khối lượng tư liệu ảnh phong phú, sinh động cùng với những luận giải làm sáng rõ chân dung Người Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất Hồ Chí Minh, như Nghị quyết của UNESCO đã khẳng định. 

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết Lời tựa, trong đó nêu rõ: "Rất hiếm người trở thành một huyền thoại ngay từ lúc còn sống như Chủ tịch Hồ Chí Minh, và khi Bác Hồ đã ra đi, tên tuổi và sự nghiệp của Người trường tồn với non sông đất nước, sống mãi trong lòng dân tộc Việt Nam và trong trái tim nhân loại. Người để lại một di sản tư tưởng vô cùng quý báu, mãi mãi nguyên vẹn những giá trị to lớn mang tính thời đại, một tấm gương đạo đức, phong cách, lối sống sáng ngời".

*Chiều cùng ngày, Hội thảo quốc tế: “Di sản Hồ Chí Minh đối với nhân loại” đã được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với hai phiên: Di sản Hồ Chí Minh đối với nhân loại; Các hoạt động lan tỏa di sản Hồ Chí Minh.

Tại Hội thảo, các đại biểu đã thảo luận sôi nổi về sự nghiệp cách mạng và tư tưởng của Hồ Chí Minh đối với dân tộc Việt Nam nói riêng, với thế giới nói chung. Các đại biểu đều nhất trí cho rằng, Chủ tịch Hồ Chí Minh - Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất, Người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho độc lập, tự do của Tổ quốc, ấm no hạnh phúc của nhân dân và để lại những giá trị tiêu biểu, cao quý cho nhân loại. Người là kết tinh cho trí tuệ, đạo đức, phẩm giá, khí phách, lương tri của dân tộc và thời đại, rạng ngời cốt cách của một vĩ nhân, có sức lan tỏa và tầm ảnh hưởng vượt không gian, thời gian. Trở thành huyền thoại ngay từ khi còn sống và sau hơn 50 năm kể từ khi qua đời, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn được nhân loại tiến bộ không ngừng tôn vinh và ngợi ca.

Các chuyên gia, nhà nghiên cứu ở trong và ngoài nước đều khẳng định, di sản của Hồ Chí Minh đối với nhân loại luôn có giá trị trường tồn. Thế hệ ngày nay cần ghi nhớ, học tập và lan tỏa những giá trị cao quý này cho thế hệ mai sau./.

Nhật Minh