Tháng bảy vừa qua, Quốc hội Cuba tại phiên họp thường kỳ đầu tiên nhiệm kỳ khóa IX đã thông qua dự thảo Hiến pháp mới với những thay đổi lớn so với Hiến pháp từ năm 1959. Tuy nhiên, ngay khi bản dự thảo này được công bố, các thế lực chống CNXH đã đưa ra những bình luận, suy diễn sai sự thật về con đường phát triển của Cuba, về lý tưởng chủ nghĩa cộng sản và việc xây dựng Nhà nước XHCN; chế giễu, xuyên tạc con đường đi lên CNXH ở Việt Nam...
Một số bài viết kích động kiểu“Cuba lú lẫn, nay bắt đầu tỉnh ngộ” rồi chế giễu Việt Nam “Cuba tỉnh còn Việt Nam vẫn mê muội”! Việc phủ định chủ nghĩa Mác - Lênin vốn là chiêu bài truyền thống của các thế lực thù địch, nay họ lấy cớ Cuba sửa Hiến pháp để nói rằng, các nhà lãnh đạo Cuba hiện đã “sắp qua thời độc tài”, từ bỏ chủ nghĩa cộng sản và “không mặn mà với CNXH”.
Trang VOA xuyên tạc: “Chỉ có Đảng CSVN thấy buồn khi Cuba – đồng chí son sắt - từ bỏ chủ nghĩa cộng sản và “vứt vào sọt rác” mớ lý luận giáo điều, xuẩn ngốc không thương tiếc”, “Cuba đã thức tỉnh! Còn Việt Nam thì đến bao giờ mới vượt qua cơn mê”?!
Thực tế, bản dự thảo Hiến pháp của Cuba có những thay đổi đáng kể về chính trị, kinh tế và xã hội… Những thay đổi này khẳng định quyết tâm xây dựng hệ thống XHCN phát triển của các nhà lãnh đạo và nhân dân Cuba. Theo đó, hệ thống kinh tế sẽ duy trì những nguyên tắc cơ bản về sở hữu XHCN của toàn dân, nhưng bổ sung sự công nhận vai trò của thị trường và của những hình thức sở hữu mới, trong đó có sở hữu tư nhân.
Dự thảo Hiến pháp mới sẽ thay thế cho bản Hiến pháp 1976 hiện hành tại Cuba mà theo các nhà lãnh đạo Cuba là nhằm đáp ứng những chuyển biến của đất nước. Chủ tịch Hội đồng Nhà nước kiêm Hội đồng Bộ trưởng Cuba Miguel Díaz-Canel đã kế nhiệm Chủ tịch Raul Castro lãnh đạo đất nước Cuba, tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ của cách mạng Cuba và tiến trình cập nhật mô hình kinh tế đã đề ra.
Dự thảo Hiến pháp mới của Cuba duy trì các đặc trưng XHCN và đưa ra những thay đổi trong cơ cấu Nhà nước Cuba, trong đó bao gồm việc thành lập các vị trí Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước và Thủ tướng, thay thế cho Chủ tịch hiện tại của Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng... Như vậy, với những đổi mới về kinh tế, chính trị, Cuba cho thấy đang bắt đầu tiến trình đổi mới, giống như Việt Nam đã khởi xướng và thực hiện từ năm 1986 tới nay.
Cũng như Việt Nam, Cuba chấp nhận mô hình kinh tế thị trường không có nghĩa là rời bỏ CNXH; chấp nhận kinh tế tư nhân không có nghĩa là đi theo tư bản chủ nghĩa. Những vấn đề này là tất yếu của quá trình đổi mới và theo định hướng XHCN, có sự quản lý của nhà nước. Do đó, không thể nói việc Cuba làm “kinh tế thị trường”, chấp nhận kinh tế tư nhân là từ bỏ CNXH, theo tư bản.
Một số bài viết đặt vấn đề: Hiến pháp Cuba không nhắc gì “chủ nghĩa cộng sản”, có nghĩa “từ bỏ”? “Dư luận trong nước những ngày qua có sự so sánh sự kiện này với thể chế chính trị của Việt Nam và đặt câu hỏi “tương lai Cuba sẽ ra sao?”. Các chuyên gia kinh tế - chính trị và những người am hiểu về lịch sử hình thành, phát triển của các quốc gia có thể chế cộng sản trên thế giới ghi nhận thế nào về sự kiện này?...”.
Thực tế, theo lý luận Mác - Lênin, chủ nghĩa cộng sản là hình thái kinh tế xã hội cuối cùng và cao nhất, là tính tất yếu của loài người. Tuy nhiên, không ghi “chủ nghĩa cộng sản” không phải là từ bỏ bởi đó vẫn là lý tưởng hướng tới của nhân loại mà thời kỳ đầu là CNXH với những mục tiêu, đặc trưng và nhiệm vụ xây dựng cụ thể.
Trước đó, tại Hội nghị Trung ương III của Đảng Cộng sản Cuba, các đại biểu đã thông qua 3 văn kiện mang tính định hướng cho quá trình cập nhật mô hình kinh tế - xã hội XHCN.
Quyết định trên được đưa ra sau quá trình tham vấn quần chúng rộng rãi với sự tham gia, đóng góp ý kiến của 1,6 triệu đảng viên, đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Cuba, đại diện các tổ chức quần chúng và nhiều thành phần xã hội đối với những văn kiện mà Bí thư Thứ nhất Đảng Cộng sản Cuba Raúl Castro nhận định là “được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất, thảo luận và tái thảo luận nhiều nhất trong lịch sử cách mạng”.
Ba văn kiện được thông qua bao gồm xác định khái niệm mô hình phát triển kinh tế - xã hội XHCN của Cuba; các cơ sở của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội tới năm 2030: tầm nhìn quốc gia, các trụ cột và các thành phần chiến lược; bản bổ sung sửa đổi các chủ trương chính sách kinh tế - xã hội của Đảng Cộng sản và cách mạng Cuba.
Nghị quyết thông qua nhấn mạnh văn kiện xác định khái niệm mô hình phát triển kinh tế - xã hội XHCN của Cuba tạo cơ sở cho những chuyển biến cần thiết để thúc đẩy phát triển và củng cố cách mạng XHCN. Hội nghị Trung ương III của Đảng Cộng sản Cuba cũng nhất trí đưa ra thảo luận tại Quốc hội 2 văn kiện xác định khái niệm mô hình phát triển kinh tế-xã hội XHCN của Cuba và các chủ trương chính sách kinh tế - xã hội của Đảng và cách mạng (bổ sung, sửa đổi).
Phát biểu tại lễ khai mạc Hội thảo quốc tế “Các chính đảng và xã hội mới” lần thứ XX tổ chức tại Mexico City, Trưởng ban Đối ngoại Trung ương Đảng Cộng sản Cuba (PCC) José Ramón Balaguer tuyên bố đảo quốc này không bao giờ từ bỏ CNXH và khẳng định “CNXH là sự lựa chọn duy nhất cho cuộc cách mạng Cuba”.
Tại hội thảo này, trước sự hiện diện của hàng trăm đại biểu đại diện cho các đảng cánh tả, phong trào xã hội và tiến bộ đến từ châu Mỹ, châu Phi, châu Âu và châu Á, ông Balaguer cảnh báo những âm mưu mới chống lại các phong trào và chính phủ tiến bộ tại Mỹ Latinh; lên án các thế lực sử dụng các Hiệp định tự do thương mại (FTA) như một công cụ thống trị chính trị, đồng thời tái khẳng định sự ủng hộ trước sau như một của PCC nói riêng và Cuba nói chung đối với tiến trình cách mạng Bolivia, Venezuela và nhiều quốc gia Mỹ Latinh.
Như vậy, trước sau như một, Cuba kiên trì con đường CNXH và từng bước có những điều chỉnh cho phù hợp tình hình. Cuba xây dựng mô hình XHCN với những đặc trưng cụ thể và tiến hành công cuộc đổi mới, đưa đất nước phát triển lên tầm cao mới. Với Việt Nam, trong Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên CNXH (năm 1991) của Đảng, mô hình CNXH mà nhân dân ta xây dựng đã được phác họa với 6 đặc trưng. Cương lĩnh (bổ sung và phát triển 2011), Đảng ta xác định 8 đặc trưng trên cơ sở kết hợp, bổ sung, phát triển những đặc trưng của CNXH trong các văn kiện trước đó.
Việt Nam, Cuba và một số nước khác đi lên CNXH đều chung mục tiêu, lý tưởng cao đẹp, nhưng con đường xây dựng là không giống nhau, những nhiệm vụ đặt ra trong từng giai đoạn cách mạng căn cứ điều kiện cụ thể mỗi nước. Còn nhớ, trong chuyến thăm Cuba năm 2012, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu gây ấn tượng mạnh tại trường Đảng Cao cấp Nico Lopez.
Trong bài phát biểu này, Tổng Bí thư nêu rõ bối cảnh, tình hình quốc tế và phong trào cộng sản, công nhân quốc tế hiện nay; những khó khăn, thách thức mà Việt Nam đang đối mặt khi thực hiện các nhiệm vụ trong thời kỳ quá độ lên CNXH; bày tỏ sự kiên định của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam về con đường đi lên CNXH trước bất kỳ hoàn cảnh nào...
Tổng Bí thư khẳng định: “Chúng tôi nhận thức rằng, hiện nay Việt Nam đang trong quá trình xây dựng, quá độ lên CNXH, hướng tới CNXH. Trong thời kỳ quá độ, các nhân tố XHCN được hình thành, xác lập và phát triển đan xen, cạnh tranh với các nhân tố phi XHCN, gồm cả các nhân tố tư bản chủ nghĩa trên một số lĩnh vực. Sự đan xen, cạnh tranh này càng phức tạp và quyết liệt trong điều kiện cơ chế thị trường và mở cửa, hội nhập quốc tế. Bên cạnh các mặt thành tựu, tích cực, sẽ luôn có những mặt tiêu cực, thách thức cần được xem xét một cách tỉnh táo và xử lý một cách kịp thời, hiệu quả. Đó là cuộc đấu tranh rất gay go, gian khổ, đòi hỏi phải có tầm nhìn mới, bản lĩnh mới và sức sáng tạo mới. Đi lên theo định hướng XHCN là một quá trình không ngừng củng cố, tăng cường các nhân tố XHCN để các nhân tố đó ngày càng chi phối, áp đảo và tiến tới không thể đảo ngược được. Thành công hay thất bại là phụ thuộc trước hết vào sự đúng đắn của đường lối, bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng”...
Những thành công cũng như hạn chế, bài học của Việt Nam sau hơn 30 năm đổi mới là những kinh nghiệm quý để bạn nghiên cứu, vận dụng sáng tạo trong công cuộc đổi mới, phát triển đất nước.
Theo Công an Nhân dân