Venezuela là nhà cung cấp dầu lớn thứ 4 cho Mỹ với lượng xuất khẩu trung bình 500.000 thùng dầu thô/ngày trong năm 2018, theo dữ liệu từ Bộ Năng lượng Mỹ. Chính quyền Tổng thống D.Trump từ lâu đã nhắm mục tiêu vào ngành dầu mỏ quan trọng của Venezuela bởi lượng dầu chuyển sang Mỹ chiếm khoảng 75% lượng tiền mặt Venezuela thu được từ xuất khẩu dầu thô. Với việc áp dụng lệnh trừng phạt mới, mọi tài sản và lợi ích của Tập đoàn dầu khí quốc doanh Venezuela có liên quan tới quyền tài phán của Mỹ sẽ bị đóng băng và các cá nhân Mỹ cũng bị cấm giao dịch với PDVSA. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton cho biết, các biện pháp trừng phạt này sẽ đóng băng khối lượng tài sản trị giá 7 tỷ USD của PDVSA và điều này có thể gây tổn thất 11 tỷ USD cho doanh thu của tập đoàn này trong năm tới.

Phản ứng trước động thái của Mỹ, Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tuyên bố nước này sẽ có hành động pháp lý đối với Washington. Tổng thống N.Maduro khẳng định đã chỉ đạo cụ thể người đứng đầu tập đoàn dầu khí về việc xúc tiến các hành động pháp lý và chính trị tại các tòa án của Mỹ và quốc tế để bảo vệ tài sản và bất động sản ở Citgo-chi nhánh PDVSA tại Mỹ. Ông Maduro cáo buộc với các biện pháp trừng phạt vừa công bố, Washington đang tìm cách "đánh cắp" Citgo của người dân Venezuela, đồng thời kêu gọi người Venezuela đề cao cảnh giác.

Trong khi đó, nhiều quốc gia đã thể hiện sự ủng hộ đối với chính quyền Tổng thống Nicolas Maduro. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 29/1 tuyên bố, các biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Tập đoàn dầu khí quốc doanh PDVSA của Venezuela là bất hợp pháp và Nga sẽ thực hiện tất cả các bước đi cần thiết để ủng hộ Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Các hãng tin Nga dẫn lời Ngoại trưởng Lavrov cho rằng các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào PDVSA là âm mưu của Washington hòng thâu tóm các tài sản nhà nước của Venezuela. Cùng ngày, Điện Kremlin tuyên bố các biện pháp trừng phạt của Mỹ nhằm vào PDVSA là sự can thiệp trắng trợn vào công việc nội bộ của Venezuela. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, Nga sẽ phân tích tác động của các biện pháp trừng phạt này đối với Nga và sử dụng tất cả cơ chế hợp pháp sẵn có để bảo vệ các lợi ích của Moscow ở Venezuela.

Về phần mình, Trung Quốc cũng khẳng định sự can thiệp của nước ngoài vào công việc nội bộ của nước khác "chỉ khiến tình hình trở nên phức tạp hơn". Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ở Bắc Kinh, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng nêu rõ, các biện pháp trừng phạt nhằm vào Venezuela sẽ khiến các điều kiện sống của người dân quốc gia Nam Mỹ này trở nên tồi tệ hơn. Người phát ngôn này nhấn mạnh Mỹ phải chịu trách nhiệm trước hậu quả nghiêm trọng của các biện pháp trừng phạt đối với Venezuela.

Chính trường Venezuela trở nên căng thẳng sau khi thủ lĩnh phe đối lập đồng thời là Chủ tịch của Quốc hội do phe đối lập kiểm soát Juan Guaido đã tự phong là “tổng thống lâm thời” cho tới khi lập ra một chính phủ chuyển tiếp và tổ chức bầu cử ở nước này. Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng, báo chí phương Tây cho biết, chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể đang cân nhắc triển khai hàng nghìn binh lính tới khu vực, cụ thể là 5.000 quân tới Colombia, quốc gia láng giềng của Venezuela. Cùng với việc gia tăng sức ép buộc Tổng thống Maduro từ chức, chính quyền Mỹ cũng muốn chặt đứt nguồn cung cấp tài chính của Venezuela bằng các đòn trừng phạt kinh tế. Tuy nhiên nhiều chuyên gia cảnh báo, đòn trừng phạt nhằm vào PDVSA của Mỹ có thể sẽ tác động ngược lại khiến các nhà máy lọc dầu Mỹ phụ thuộc vào dầu thô của Venezuela phải đương đầu với rắc rối lớn hơn để bảo đảm nguồn cung, đẩy giá dầu tại Mỹ tăng cao./.

Hân Ngọc (qdnd.vn)