Rạng sáng 5/5, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo nước này và Nga đã nhất thực thi lệnh chấm dứt các hành động thù địch tại thành phố Aleppo của Syria, và sẽ phối hợp để tăng cường giám sát thỏa thuận ngừng bắn mới tại quốc gia Trung Đông này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho biết hiện tại Nga đang triển khai các nỗ lực để hối thúc chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad tuân thủ thỏa thuận ngừng bắn mới, trong khi Washington đảm trách việc giám sát thực thi thỏa thuận của các lực lượng đối lập Syria. Ông Toner nói thêm mục tiêu của Mỹ và Nga "vẫn không đổi", đó là "chấm dứt hành động thù địch trên quy mô toàn lãnh thổ Syria chứ không phải là ở một số khu vực đơn lẻ". Theo người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ, kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực từ lúc nửa đêm theo giờ địa phương, "tình trạng bạo lực tại các khu vực đã giảm, mặc dù vẫn có các báo cáo về chiến sự tiếp diễn ở một số địa điểm".
Tình hình chiến sự tại Aleppo đã trở nên vô cùng căng thẳng trong những ngày gần đây, khiến cho những nỗ lực của Nga và Mỹ nhằm chấm dứt xung đột tại Syria đối mặt những thách thức vô cùng lớn. Đặc phái viên của Liên hợp quốc về Syria Staffan de Mistura đã có các cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hôm 2/5 tại Geneva và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Moskva vào ngày 3/5 để bàn về việc khôi phục lệnh ngừng bắn tại Syria, cũng như tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng đã kéo dài hơn 5 năm qua tại quốc gia Trung Đông này. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry ngày 4/5 đã hoan nghênh thỏa thuận ngừng bắn mới được mở rộng tại Syria và cho biết ông hy vọng các bên, gồm cả quân đội chính phủ Syria và các nhóm đối lập được Mỹ ủng hộ, sẽ tuân thủ thỏa thuận mới này.
Phát biểu trong một cuộc họp báo cùng với Đại diện cấp cao phụ trách chính sách và an ninh đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini, Ngoại trưởng Kerry nói: "Chúng tôi hy vọng tất cả các bên sẽ giảm bớt tình trạng thù địch để tuân thủ đầy đủ thỏa thuận ngừng bắn ở thành phố Aleppo. Điều này có nghĩa là Chính phủ Syria và các nhóm đối lập sẽ như nhau".
Quân đội Syria cho biết sẽ tuân thủ lệnh ngừng bắn mới tại thành phố Aleppo trong vòng 48 giờ, bắt đầu từ rạng sáng 5/5. Quân đội Syria cũng cáo buộc các tay súng đối lập đã nã rốckét và đạn cối khiến hàng chục dân thường thiệt mạng tại thành phố lớn thứ hai Syria này.
* Ngày 4/5, Đức và Pháp bày tỏ mong muốn các bên giao tranh ở Syria lập tức thực hiện ngừng bắn tại thành phố Aleppo cũng như vùng lân cận ở phía Bắc Syria.
Phát biểu sau cuộc gặp với đại diện phe đối lập Syria Riad Hidschab và Đặc phái viên của LHQ về Syria, ông Staffan de Mistura, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier và người đồng cấp Pháp Jean-Marc Ayrault cảnh báo rằng sẽ không thể quay trở lại các cuộc hoà đàm ở Geneva (Thuỵ Sĩ) nếu không đạt được ngừng bắn giữa lực lượng chính phủ và các nhóm đối lập ở Syria. Ngoại trưởng Pháp Ayrault nói: "Nếu không lập tức đạt được ngừng bắn trong những giờ tới, mọi thứ sẽ sụp đổ hết… Mục tiêu trước mắt của chúng ta là một lệnh ngừng bắn ở Aleppo". Ông kêu gọi ngừng ngay mọi cuộc đánh bom từ phía chính quyền Syria ở thành phố này.
Theo Ngoại trưởng Đức Steinmeier, nếu ngừng bắn không được thực thi ở Syria, không những đàm phán không được nối lại, căng thẳng sẽ leo thang ở Syria với các vụ đánh bom và nội chiến tiếp diễn ở nước này.
Trong khi đó, Đặc phái viên LHQ về Syria de Mistura cũng cho rằng nếu không đạt được ngừng bắn thì hậu quả sẽ "thực sự thảm hoạ" và có thể khiến hàng trăm nghìn người dân kéo tới biên giới Thổ Nhĩ Kỳ để lánh nạn. Tuy nhiên, tại cuộc gặp ở Berlin nêu trên, trưởng đoàn đàm phán của lực lượng đối lập Syria Hidschab tiếp tục lên tiếng bác bỏ một chính phủ đoàn kết dân tộc ở Syria.
Cũng trong ngày 4/5, Tổng thư ký Liên đoàn Arab (AL) Nabil Al-Araby đã kêu gọi cộng đồng quốc tế chung tay bảo vệ người dân Syria, trong bối cảnh các hoạt động quân sự ngày càng gia tăng tại quốc gia Trung Đông này.
Phát biểu tại một cuộc họp bất thường diễn ra ở thủ đô Cairo của Ai Cập về những diễn biến mới nhất tại thành phố Aleppo của Syria, ông Al-Araby kêu gọi HĐBA LHQ và Nhóm Quốc tế hỗ trợ Syria đẩy nhanh nỗ lực hướng tới một lệnh ngừng bắn và thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình Geneva. Người đứng đầu khối các quốc gia Arab nhấn mạnh rằng cộng đồng quốc tế cần phải ưu tiên các nỗ lực duy trì lệnh ngừng bắn tại Syria cũng như đảm bảo hàng cứu trợ nhân đạo có thể tiếp cận tới các khu vực bị ảnh hưởng bởi xung đột. Ông Al-Araby cũng lên án mạnh mẽ các hoạt động thù địch tại Aleppo, nơi xung đột đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến người dân, các trường học và bệnh viện.
Trong khi đó, Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) đã lên án các cuộc ném bom của Chính phủ Syria và các đồng minh tại thành phố Aleppo, khiến hàng trăm người thiệt mạng và bị thương. Hãng thông tấn KUNA của Kuwait dẫn lời Tổng thư ký GCC, ông Abdul Latif Al Zayani nói: "Các quốc gia thành viên GCC kịch liệt lên án những cuộc tấn công nhằm vào người dân không có vũ trang ở Aleppo. Đây là những tội ác chống lại loài người".
Ông Zayani cho biết, những nước thành viên GCC đang hối thúc HĐBA LHQ và các nước làm trung gian cho lệnh ngừng bắn mới đây tại Syria cần hành động khẩn cấp để ngăn chặn tình trạng leo thang xung đột.
TTXVN