Ngày 24/2, tại Đà Nẵng, Ban Tuyên giáo Trung ương phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị Triển khai công tác xuất bản và phát hành năm 2017. Đồng chí Phạm Văn Linh, Phó trưởng ban Tuyên giáo Trung ương dự và chủ trì hội nghị.

Báo cáo tại Hội nghị, đại diện Cục Xuất bản, in và phát hành cho biết, dù 2016 là một năm khó khăn song các nhà xuất bản và các đơn vị phát hành đã cố gắng phát huy vai trò của ngành trong việc phục vụ nhiệm vụ chính trị cũng như nhu cầu đọc của xã hội. Về lĩnh vực xuất bản, Cục đã xác nhận đăng ký xuất bản cho 64.588 xuất bản phẩm, trong đó có 1.893 tên xuất bản phẩm điện tử. Về lưu chiểu xuất bản phẩm, năm 2016 cả nước đã xuất bản và lưu chiểu dưới dạng sách in là 32.126 cuốn với 330.952.500 bản. Xuất bản phẩm dưới dạng điện tử là 679 xuất bản phẩm với 5.929.551 lượt bán. Các xuất bản phẩm khác dưới dạng băng, đĩa, bản đồ, bưu ảnh... là 2.153 xuất bản phẩm với 32.115.000 bản. Tình hình kinh doanh của các nhà xuất bản nhìn chung có tiến triển với tổng doanh thu là 2.201,375 tỷ đồng (tăng 2,7% so với 2015). Lợi nhuận sau thuế của các nhà xuất bản đạt khoảng 148,986 tỷ đồng.

Trong lĩnh vực phát hành xuất bản phẩm, số lượng xuất bản phẩm được phát hành trong nước là khoảng 528 triệu bản, trong đó số sách phát hành là 414,5 triệu bản, số xuất bản phẩm khác là 114 triệu bản. Bên cạnh đó, xuất bản phẩm xuất khẩu là 400 nghìn bản sách, 6,8 triệu tờ báo, tạp chí; nhập khẩu là 41.137.471 bản sách, 17.197.339 bản băng, đĩa, 8,6 triệu tờ báo, tạp chí. Về lợi nhuận, ngành phát hành năm 2016 đạt doanh thu 3.918 tỷ đồng (tăng 10% so với năm 2015). Tổng kim ngạch xuất - nhập khẩu đạt khoảng 23,76 triệu USD.

Cũng theo lãnh đạo Cục Xuất bản, in và phát hành, bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động xuất bản và phát hành xuất bản phẩm năm qua vẫn còn nhiều tồn tại. Trong đó việc quản lý và triển khai thực hiện pháp luật trong lĩnh vực xuất bản và phát hành còn chưa đồng bộ giữa các Bộ, ngành. Bên cạnh đó, việc đăng ký đề tài không phù hợp với chức năng nhiệm vụ nhà xuất bản; sai thể loại; tóm tắt nội dung đề tài không rõ...Về nội dung xuất bản phẩm, các sai phạm tập trung vào một số vấn đề như: quan điểm của tác giả thể hiện trái với quan điểm, đường lối của Đảng; một số nhận định không phù hợp với thực tế và mang tính chủ quan...Tình trạng phát hành xuất bản phẩm không rõ nguồn gốc đã mở rộng không chỉ ở Hà Nội và TP Hồ Chí Minh mà còn ở nhiều tỉnh, thành phố khác tạo điều kiện cho việc in lậu, vi phạm bản quyền và ảnh hưởng đến hoạt động của ngành.

Trước thực tế trên, năm qua các cơ quan chức năng đã ban hành 09 quyết định xử phạt vi phạm hành chính 07 tổ chức và 02 cá nhân với tổng mức phạt là 235 triệu đồng, tiêu hủy 2513 xuất bản phẩm các loại. Tại địa phương, 44/63 Sở Thông tin và Truyền thông đã ban hành 68 quyết định xử phạt với tổng số tiền 264,150 triệu đồng; tịch thu trên 4593 xuất bản phẩm trái phép.

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Hoàng Vĩnh Bảo đã đánh giá cao những nỗ lực của ngành xuất bản và phát hành trong năm qua, đồng thời nhấn mạnh vai trò của các nhà xuất bản trong việc thực hiện đúng quy trình xuất bản các ấn phẩm. Điều này cùng với công tác thanh tra, kiểm tra của các cơ quan chức năng đã góp phần hạn chế những sai sót của các xuất bản phẩm khi đưa ra thị trường.

Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo cũng cho rằng, bên cạnh những kết quả đạt được, ngành xuất bản vẫn còn những hạn chế như một số đơn vị không thực hiện nghiêm túc quy trình biên tập, đọc duyệt nội dung xuất bản phẩm mới; tình trạng in lậu, in nối bản không hợp pháp vẫn còn diễn ra với nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi. Một số đơn vị còn chủ quan và chưa quan tâm sâu sát để chỉ đạo kịp thời; đội ngũ quản lý cấp địa phương trong côn tác xuất bản, phát hành sách còn hạn chế....

Năm 2017, Thứ trưởng Hoàng Vĩnh Bảo đề nghị ngành xuất bản phải chấp hành tốt quy định của Luật Xuất bản; bám sát tôn chỉ, mục đích xuất bản… nhằm nâng cao nhận thức và cung cấp tri thức cho toàn xã hội.

Bên cạnh đó, ngành cần nâng cao hiệu quả liên kết và không để các đối tác liên kết chi phối hoạt động của nhà xuất bản. Cần bồi dưỡng nghiệp vụ để nâng cao hơn nữa trách nhiệm của Giám đốc, Tổng Biên tập, nhà xuất bản thông qua công tác đọc, duyệt xuất bản phẩm; tránh để xảy ra sai phạm về nội dung tư tưởng, bảo đảm được kênh thông tin chính thống phê phán, phản bác lại những quan điểm lệch lạc, sai trái; giám sát việc thực thi các quy định của pháp luật, các chủ thể tham gia hoạt động này, góp phần hạn chế hành vi vi phạm pháp luật về xuất bản, tiến tới xây dựng một thị trường xuất bản lành mạnh, tiến bộ.

Năm 2017, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra toàn ngành, trên diện rộng, từ Trung ương đến địa phương. Bên cạnh đó cần tăng cường phối hợp các cơ quan chức năng trong phòng chống việc in lậu, in giả, sao chép trái phép xuất bản phẩm. Cơ quan quản lý Nhà nước tiếp tục xử lý kiên quyết, nghiêm minh đối với những nhà xuất bản để xảy ra sai phạm.

Bảo Châu