Sau 5 năm xây dựng, Bảo tàng Hồ Chí Minh được khánh thành ngày 19/5/1990, đúng vào kỷ niệm 100 nǎm ngày sinh của Người. Trên mảnh đất Ba Đình lịch sử, Bảo tàng Hồ Chí Minh hiện lên như một đóa sen trắng bình dị, thanh tao, biểu tượng cho cuộc đời cao đẹp, trong sáng, đức khiêm tốn, lối sống giản dị, trí tuệ mẫn tiệp của Bác Hồ và cũng là gợi nhớ tới Làng Sen, quê hương của Người.

Với hàng nghìn tài liệu, hiện vật, Bảo tàng Hồ Chí Minh trở thành một trung tâm nghiên cứu, giới thiệu về cuộc đời và sự nghiệp của một vĩ nhân thế kỷ XX. Không chỉ thu hút nhiều học giả, nhà khoa học, nhà nghiên cứu trong và ngoài nước đến tìm hiểu và nghiên cứu về Bác Hồ, Bảo tàng còn là nơi giáo dục chủ nghĩa yêu nước, học tập tư tưởng, đạo đức trong sáng của Chủ tịch Hồ Chí Minh; bồi dưỡng các thế hệ người Việt Nam kế tục trung thành và xuất sắc sự nghiệp cách mạng vĩ đại của Người.

Với diện tích 18.000 m2, Bảo tàng Hồ Chí Minh là bảo tàng lớn nhất và hiện đại nhất nước ta. Toàn bộ hiện vật trưng bày tại Bảo tàng là sự gắn kết hài hòa giữa cuộc đời và sự nghiệp cách mạng của Người với dân tộc, trong đó những cống hiến lớn lao của Người được thể hiện ở vị trí trung tâm và đậm nét nhất.

Trưng bày chính của Bảo tàng Hồ Chí Minh thể hiện 3 nội dung:

- Giới thiệu tiểu sử Chủ tịch Hồ Chí Minh từ tuổi ấu thơ cho đến khi Người qua đời và nhân dân Việt Nam thực hiện Di chúc của Người.

- Giới thiệu về cuộc sống, chiến đấu và chiến thắng của nhân dân Việt Nam.

- Giới thiệu một số sự kiện lịch sử thế giới (từ cuối thế kỷ XIX và trong thế kỷ XX) có tác động và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh và cách mạng Việt Nam.

Tượng Bác được đặt trên nền cây đa, mặt trời, biểu tượng trong ánh sáng và sự trường tồn của dân tộc. Hai biểu tượng “dựng nước” và “giữ nước” với “bọc trăm trứng, ngựa Gióng và Rùa vàng dâng gươm”... thể hiện sâu sắc mối liên hệ giữa dân tộc, non sông đất nước sinh ra Bác và chính Người đã làm rạng rỡ dân tộc, non sông, đất nước.

Có thể thấy, công tác sưu tầm bổ sung hiện vật, tài liệu là một nhiệm vụ rất quan trọng được Bảo tàng đặc biệt quan tâm. Ngoài việc các cá nhân, đoàn thể trong và ngoài nước thường xuyên gửi tặng Bảo tàng những hiện vật, tài liệu về Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bảo tàng còn cử các cán bộ tổ chức các đoàn khảo sát, sưu tầm những di sản của Bác Hồ ở trong và ngoài nước, qua đó bổ sung được nhiều tài liệu, hiện vật quý.

Bên cạnh đó, công tác giáo dục được bảo tàng thực hiện bằng nhiều hình thức: giới thiệu trực tiếp tài liệu, hiện vật trưng bày tại Bảo tàng; tổ chức triển lãm chuyên đề, nói chuyện; cung cấp tư liệu; phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng xây dựng các chương trình tuyên truyền... nhân các ngày lễ lớn của đất nước.

Hàng năm, có khoảng 1,3 triệu - 1,5 triệu khách tham quan Bảo tàng, trong đó số lượng tương đối ổn định vào khoảng 1/5 là khách nước ngoài từ hàng trăm quốc gia khu vực trên thế giới. Trong dòng người từ mọi miền đất nước đến tham quan Bảo tàng, nhiều người không dấu được sự xúc động khi được nhìn lại toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp của Người.

Không chỉ nhân dân Việt Nam mà bạn bè quốc tế cũng dành những tình cảm đặc biệt đối với Người và đánh gía cao ý nghĩa, tầm quan trọng của Bảo tàng Hồ Chí Minh. Nguyên Tổng thống Ấn Độ Venkatraman đã viết: “Niềm vinh dự lớn đối với tôi là được tham quan Bảo tàng Hồ Chí Minh, nơi tưởng nhớ một con người mà cả cuộc đời đã trở thành huyền thoại. Tấm gương yêu nước, sự hy sinh cao cả của Người là một tấm gương sáng cho chúng ta noi theo. Di sản của Người sống mãi và tiếp tục là nguồn cổ vũ cho hàng triệu con người trên thế giới...”.

Là nơi gìn giữ, sưu tầm và giới thiệu những di sản cao quý của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã nhận được nhiều phần thưởng của Đảng và Nhà nước. Đặc biệt năm 2010, nhân kỷ niệm 40 năm thành lập, các thế hệ cán bộ Bảo tàng Hồ Chí Minh đã vinh dự đón nhận Huân chương Độc lập hạng nhất.

Nằm trong khu di tích lịch sử - văn hóa quan trọng bậc nhất của thủ đô Hà Nội và của cả nước, cùng với Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Nhà sàn Bác Hồ, Bảo tàng Hồ Chí Minh đã trở thành “địa chỉ đỏ”, nơi giáo dục tinh thần yêu nước cho thế hệ trẻ Việt Nam, đồng thời thu hút đông đảo khách tham quan trong và ngoài nước.

Theo TTXVN