Đây là một văn bản mang tính chất dân gian nhưng được lập cách đây tròn 250 năm với đầy đủ bút tích, khuôn dấu và chữ ký, chứng minh rằng dưới thời nhà Lê, Việt Nam đã có đội Hoàng Sa.

Nội dung của văn bản trên như sau: năm 1743, vị quan Thuận Đức hầu đang trấn giữ cửa biển Biện Hải (nay là cửa biển Tư Hiền, Phú Lộc, TTHuế) đã lập văn bản xử lý vụ tranh kiện giữa phường Mỹ Toàn (làng Mỹ Lợi ngày nay) và phường An Bằng (làng An Bằng ngày nay). Dịch giả Lê Nguyễn Lưu, cán bộ Phòng Văn hóa Thông tin thành phố Huế đã dịch: “... Nguyên Quý Hợi (1743), phường An Bằng buộc phường Mỹ Toàn đón chiếc thuyền đội Hoàng Sa của lái Tín ở chỗ giáp ranh, kéo về đến bờ sông. Qua vụ thuế tiết liệu năm Mậu Dần (1758), khoản của thuyền thủ Trương, phường An Bằng lại bắt phường Mỹ Toàn cùng chịu, mỗi bên đem nộp tại chính điện. Đến nay, phường Mỹ Toàn thúc phường An Bằng cùng phường Mỹ Toàn đem nộp vỏ tàu, nhưng phường An Bằng cố ý không đem nộp vỏ tàu ấy, phường Mỹ Toàn bèn trình đơn lên. Vậy, giao cho phường Mỹ Toàn bắt phường An Bằng đền tiền ba quan. Nay phê như vậy. Ngày 19 tháng 9 năm Cảnh Hưng 20 (6-11-1759)”.

Văn bản này cho thấy, nhà nước thời Lê đã có đội Hoàng Sa chuyên trách quản lý và khai thác sản vật ở quần đảo Hoàng Sa.

Các cơ quan chức năng tỉnh TT-Huế đã tìm đến để khảo cứu và sao chép./.

(Theo: TT&VH)