Để chủ động, chung tay phòng, chống dịch Covid-19, ngay từ ngày 31/1/2020, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 280/BHXH-CSYT gửi BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân về việc phối hợp thực hiện thanh toán chi phí điều trị với trường hợp nghi ngờ nhiễm virus Corona. Trong đó, BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH các tỉnh chủ động phối hợp với Sở Y tế và các cơ sở KCB trên địa bàn tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người bệnh có thẻ BHYT được kịp thời KCB hoặc chuyển tuyến KCB BHYT khi nghi ngờ nhiễm virus Corona. Đồng thời, chỉ đạo BHXH các tỉnh thực hiện ngay việc tạm ứng kinh phí cho các cơ sở KCB của quý I/2020 đã được BHXH Việt Nam cấp đầy đủ, đặc biệt là BHXH các tỉnh có người bệnh được phát hiện nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm virus Corona.

Ngày 29/1/2020, Bộ Y tế ban hành Quyết định 219/QĐ-BYT bổ sung bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona gây ra vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A theo quy định tại Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007. Do đó, việc phòng, chống bệnh dịch này được thực hiện theo quy định với bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm. Và theo Điều 48 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm năm 2007, những người mắc bệnh dịch thuộc nhóm A được khám và điều trị miễn phí.

Chỉ đạo tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về công tác phòng chống dịch Covid-19 ngày 13/3/2020, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã thống nhất với Ban Chỉ đạo về vấn đề kinh phí điều trị với bệnh nhân mắc Covid-19. Theo đó, người Việt Nam tham gia BHYT sẽ được Quỹ BHYT chi trả chi phí trị bệnh, người không tham gia BHYT được ngân sách Nhà nước chi trả.

Trên tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố cùng với cơ sở KCB chuẩn bị đầy đủ lượng thuốc men liên quan đến việc KCB, nhu cầu sử dụng thuốc của người bệnh. Đặc biệt đối với các bệnh nhân bị cách ly, dù là cách ly tập trung hay tại nhà có nhu cầu KCB, ngoài chi phí đặc trị cho Covid-19 còn những chi phí còn lại của người có thẻ BHYT sẽ được cơ quan BHXH chi trả 100%.

Quỹ BHYT thanh toán chi phí cho những người có thẻ BHYT đi khám khi có triệu chứng nghi ngờ như sốt, ho, khó thở và xét nghiệm chẩn đoán bệnh trong trường hợp âm tính với virus Corona. Nếu có kết quả dương tính và cần điều trị tiếp, toàn bộ chi phí điều trị và xét nghiệm cũng do ngân sách nhà nước chi trả.

Theo Công văn số 505/BYT-BH của Bộ Y tế, trường hợp được miễn chi phí khám, chữa bệnh theo quy định tại Thông tư số 32/2012/TT-BTC ngày 29/12/2012 của Bộ Tài chính quy định chế độ, quản lý và sử dụng kinh phí đối với người áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế, bao gồm: Ca bệnh nghi ngờ nhiễm nCoV; Ca bệnh có thể nhiễm nCoV; Ca bệnh xác định nhiễm nCoV. Đối với người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế, đang trong thời gian cách ly mà mắc phải các bệnh khác phải khám, điều trị hoặc đang điều trị bệnh khác mà bị áp dụng biện pháp cách ly y tế, trường hợp người có thẻ BHYT được quỹ BHYT thanh toán chi phí điều trị các bệnh khác trong phạm vi quyền lợi như đối với trường hợp cấp cứu, trừ chi phí đã được miễn.

Nếu điều trị tại nơi không có hợp đồng KCB BHYT thì được quỹ BHYT thanh toán trực tiếp trong phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT như đối với trường hợp cấp cứu, trừ chi phí KCB đã được miễn. Người không có thẻ BHYT thì phải tự thanh toán chi phí điều trị bệnh khác.

Trường hợp người bệnh tự đi KCB được kết luận không phải áp dụng biện pháp cách ly y tế, người có thẻ BHYT được quỹ BHYT thanh toán chi phí KCB thực hiện theo quy định của pháp luật về BHYT; Người không có thẻ BHYT phải tự thanh toán chi phí theo quy định của pháp luật về giá dịch vụ KCB.

Gần đây nhất, BHXH Việt Nam cũng có văn bản chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố thống nhất với ngành Y tế về vấn đề trong quy định cần bổ sung nguồn kinh phí đặc thù cho việc chống dịch bệnh. Nếu các địa phương nhận thấy cần thiết phải có nguồn kinh phí phòng, chống và dập dịch thì cần sớm cho ý kiến để BHXH Việt Nam tổng hợp, báo cáo Hội đồng quản lý BHXH Việt Nam và chủ động nguồn kinh phí trong năm 2020 để phòng chống dịch bệnh.

Ngày 20/3/2020, do tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nhằm hạn chế việc tập trung đông người bệnh tại cơ sở KCB, tránh lây lan dịch bệnh Covid-19, sau khi thống nhất với Bộ Y tế, BHXH Việt Nam đã có Công văn số 902/BHXH-CSYT hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Công an nhân dân thống nhất với các cơ sở KCB BHYT từ tuyến huyện trở lên trên địa bàn như sau: đối với các trường hợp người bệnh được chẩn đoán mắc các bệnh mãn tính như đái tháo đường, tăng huyết áp… đang được các cơ sở KCB khám, cấp thuốc điều trị ngoại trú theo hàng tháng, khi đến khám lại theo hẹn sẽ được cấp thuốc điều trị ngoại trú đủ dùng trong 2 tháng và hẹn khám lại cho người bệnh 2 tháng một lần nếu vẫn đảm bảo an toàn cho người bệnh và không ảnh hưởng tới liệu trình điều trị bệnh.

Hiện trên thế giới, mới chỉ có Trung Quốc chi trả toàn bộ phí xét nghiệm và điều trị cho người mắc Covid-19, một số nước khác chỉ miễn phí điều trị cho công dân mình hoặc miễn phí xét nghiệm. Ở một số quốc gia phát triển, người bệnh mắc Covid-19 phải tự chi trả những chi phí điều trị rất đắt đỏ trong quá trình điều trị. 

Bên cạnh đó, đối với người đang tham gia BHXH bắt buộc bị viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona thì thời gian nghỉ việc để điều trị bệnh, có Giấy ra viện hoặc Giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH do cơ sở KCB có thẩm quyền cấp đúng, đủ nội dung theo quy định tại Thông tư số 56/2017/TT-BYT nêu trên thì được hưởng chế độ ốm đau theo quy định tại Điều 26, Điều 28 Luật BHXH. 

Thời gian nghỉ việc để thực hiện cách ly y tế phòng dịch không phải là trường hợp ốm đau, do vậy không được hưởng chế độ ốm đau. Hiện BHXH Việt Nam đang xin ý kiến Bộ LĐ-TB&XH về nội dung này, trường hợp có hướng dẫn khác thì BHXH Việt Nam sẽ thực hiện theo hướng dẫn.

Theo số liệu trên Hệ thống Thông tin giám định BHYT cập nhật đến 15h00’ ngày 20/3/2020, số liệu KCB BHYT toàn quốc tính từ 1/1/2020 đến 20/3/2020 như sau: Tổng số lượt KCB là 34.486.954 lượt (ngoại trú là 31.510.845 lượt, nội trú là 2.976.109 lượt). Tổng chi KCB BHYT cơ sở KCB đề nghị quỹ BHYT thanh toán là 19.300 tỷ đồng (ngoại trú là 11.717 tỷ đồng, nội trú là 7.583 tỷ đồng). Trong đó, số lượt KCB BHYT cơ sở KCB đề nghị cơ quan BHXH thanh toán trong tháng 1 và tháng 2/2020 là 26.693.949 lượt, tăng 198.319 lượt so với cùng kỳ năm trước (tăng 0,7%); tổng chi phí đề nghị cơ quan BHXH thanh toán là 14,846 nghìn tỷ đồng, tăng 0,912 nghìn tỷ đồng so với cùng kỳ năm trước (tăng 6,5%).

Trong quý I năm 2020 (tính đến hết ngày 17/3/2020), BHXH Việt Nam đã giải quyết cho 1.714.443 lượt người hưởng chế độ ốm đau, tăng 186.088 lượt người (12%) so với cùng kỳ năm 2019; với số tiền chi trả từ quỹ ốm đau, thai sản lần lượt là 768.211.161.019 đồng tăng 19% so với cùng kỳ 2019.

Trong lúc dịch bệnh Covid-19 diễn ra phức tạp, càng cho thấy chính sách BHYT, BHXH của Đảng, Nhà nước ta có giá trị nhân văn, nhân đạo to lớn, góp phần bảo đảm chăm sóc sức khỏe Nhân dân và ổn định, củng cố lòng tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước ta trong những thời điểm dịch bệnh hoành hành. Trong giai đoạn này, với sự vào cuộc chủ động, tích cực của mình, BHXH Việt Nam đã thể hiện rõ quyết tâm chính trị của toàn ngành, chung tay, chung sức phòng, chống dịch Covid-19./.

Tuấn Nghĩa