Từ suy nghĩ đến hành động

"Ngày phụ nữ sáng tạo" được tổ chức hai năm một lần. Sau hai lần phát động, đã xuất hiện nhiều sản phẩm, ý tưởng sáng tạo độc đáo. Nếu như ngày Phụ nữ sáng tạo năm 2011 thu hút sự tham gia của 140 sản phẩm, ý tưởng sáng tạo được chọn lọc từ 29 bộ, ngành và 49 tỉnh, thành phố, thì năm 2013, Ban tổ chức đã nhận được 130 sản phẩm sáng tạo, 219 ý tưởng, đề án sáng tạo của 57 tỉnh, thành phố, đơn vị trực thuộc đăng ký chỉ trong sáu tháng phát động. Từ 30 ý tưởng "lọt" vào vòng chung khảo, đã có tám ý tưởng mang tính khả thi được Ngân hàng Thế giới tài trợ với tổng số tiền hơn 2,2 tỷ đồng để hiện thực hóa tại cộng đồng trong vòng một năm.

Chủ nhân của những sản phẩm, giải pháp sáng tạo không chỉ là những phụ nữ làm công tác nghiên cứu, khoa học, quản lý mà còn là những chị em ở nông thôn chân lấm, tay bùn, cả cuộc đời chưa bước chân ra khỏi lũy tre làng. Nhiều sản phẩm không chỉ có giá trị kinh tế mà còn góp phần giảm ô nhiễm môi trường, được tạo ra từ những vật liệu phế thải: gỗ, giấy báo cũ, vải vụn, quả thông khô. Nhiều công trình nghiên cứu tạo ra các giống cây trồng cho năng suất cao, khả năng chịu sâu bệnh tốt, đã được đưa vào ứng dụng thành công trong thực tế.

Có thể nhắc tới sản phẩm Máy tẽ ngô của chị Ðiêu Thị Xiêng, dân tộc Thái, xã Nghĩa An, Nghĩa Lộ, Yên Bái. Chị Xiêng cho biết: Từ thực tế việc tẽ ngô bằng tay tốn quá nhiều công sức, thời gian, chị đã mày mò, chế tạo ra máy tẽ ngô từ ổ bi xe đạp hỏng, gỗ tạp. Bình thường, một lao động trong tám giờ liên tục tẽ được 40 - 50 kg ngô, nếu dùng máy tẽ ngô do chị Xiêng sáng chế, hiệu suất đạt khoảng 300 kg, nhanh gấp sáu lần. Hiện nay, chị Xiêng đã hướng dẫn cho nhiều gia đình trong bản làm theo, được bà con vui mừng đón nhận.

Ðối với người Ðà Lạt (Lâm Ðồng), cây thông là món quà do thiên nhiên ban tặng. Thế nhưng, quanh năm suốt tháng, những quả thông khô rơi lăn lóc trong những cánh rừng. Gần đây, nhờ bàn tay tài hoa, sáng tạo của chị Phan Thị Thu Thủy, ở phường 3, thành phố Ðà Lạt đã biến những quả thông thành những sản phẩm lưu niệm độc đáo, được khách du lịch yêu thích. Xưởng thủ công mỹ nghệ của chị Thủy đã tạo công ăn việc làm với thu nhập ổn định cho mười phụ nữ có hoàn cảnh khó khăn.

Hướng tới cộng đồng

Ðã có nhiều sản phẩm độc đáo trong "Ngày phụ nữ sáng tạo". Như sản phẩm "Quà của biển", tác giả là thạc sĩ chuyên ngành du lịch Tăng Thị Duyên Hồng, người sáng lập Công ty TNHH Quà của biển. Chị Hồng là người được nhận giải nhất Ý tưởng Doanh nghiệp xã hội Ðông - Nam Á năm 2010, do Thammasat Business School trao tặng. Chị Hồng kể: Thấy phụ nữ ở những khu vực vùng biển thường có cuộc sống kinh tế khó khăn. Bên cạnh đó, việc bảo tồn sinh thái biển thật khó có thể thực hiện nếu như không hướng tới chính những người dân bản địa. Bởi vậy, chị ấp ủ thành lập một doanh nghiệp xã hội nhằm nâng cao hiểu biết của phụ nữ nghèo sinh sống chung quanh các Khu bảo tồn biển thông qua đào tạo nghề, kỹ năng sống, cũng như nhận thức về mối quan hệ giữa bảo tồn tài nguyên biển với phát triển kinh tế gia đình. Doanh nghiệp xã hội Quà của biển đã ra đời tháng 3-2011, 20% lợi nhuận thu về từ việc bán các sản phẩm do chị em làm được dành để mở lớp dạy nghề cho phụ nữ vùng biển. Ðến nay, doanh nghiệp đã tổ chức 25 lớp tập huấn kỹ năng nghề cho 350 phụ nữ nghèo, thiết kế hơn 100 mẫu sản phẩm từ phụ phẩm của biển, tạo việc làm cho hơn 50 chị với mức thu nhập từ 1,7 đến 5 triệu đồng/tháng. Từ mô hình đầu tiên tại Khu bảo tồn biển Vịnh Nha Trang, đến nay đã mở rộng đến các vùng ven biển như: Xuân Thủy (Nam Ðịnh), Cù Lao Chàm, rừng ngập mặn Tân Phú Ðông (Quảng Nam), Rạn Trào (Khánh Hòa) và Núi Chúa (Ninh Thuận) góp phần cân bằng mục tiêu bảo tồn và phát triển.

Ðáng chú ý, trong 30 ý tưởng sáng tạo lọt vào vòng chung khảo có hơn 30% số ý tưởng hướng đến phụ nữ vùng dân tộc thiểu số, phụ nữ nghèo, đơn thân, khuyết tật và vùng biển, đảo. Trong đó, tập trung các đề xuất nâng cao năng lực kinh tế, sản xuất; cải thiện điều kiện kinh doanh, cân bằng giữa công việc kinh doanh và quản lý gia đình cho các bà mẹ đơn thân; khôi phục và phát triển nghề truyền thống... Không chỉ thu hút những sản phẩm, ý tưởng sáng tạo của cá nhân, nhóm, ngày hội còn thu hút được các ý tưởng sáng tạo đến từ các Hội LHPN địa phương. Ðây cũng là những nỗ lực trong công tác Hội nhằm thu hút, phát triển hội viên, tạo công ăn việc làm cho phụ nữ. Phó Chủ tịch Hội LHPN Việt Nam Nguyễn Thị Tuyết cho biết: "Các sản phẩm, giải pháp, công trình sáng tạo này đã chứng minh, ở bất kỳ vị trí nào, công việc gì đều có thể sáng tạo, đổi mới nếu chị em thật sự tự tin, tâm huyết, có khát vọng, ước mơ, say mê. Bên cạnh đó là sự quan tâm, lãnh đạo của Ðảng, Nhà nước, các cấp ngành, sự ủng hộ, chia sẻ của gia đình".