Theo đó, Quy tắc sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam gồm 3 chương và 7 điều, được áp dụng với tất cả người làm báo Việt Nam, bao gồm: hội viên Hội Nhà báo Việt Nam, người đã được cấp Thẻ Nhà báo, người chưa được cấp Thẻ Nhà báo đang làm việc tại các cơ quan báo chí, công tác viên các cơ quan báo chí và người hoạt động trong lĩnh vực báo chí nói chung.
Quy tắc yêu cầu người làm báo cần làm 4 việc khi tham gia mạng xã hội: 1) Dùng/sử dụng tài khoản mạng xã hội của cá nhân mình để tương tác, chia sẻ, đăng tải, cung cấp, định hướng thông tin có ích cho xã hội và đất nước; 2) Đăng tải bình luận, ý kiến nhận xét đúng mực, có văn hóa, có trách nhiệm về những vấn đề mà dư luận xã hội quan tâm; 3) Thông báo cho cơ quan có thẩm quyền những thông tin sai sự thật bị phát tán trên mạng xã hội có ảnh hưởng xấu, gây tổn hại đến lợi ích của cộng đồng, đất nước, uy tín của tổ chức, cá nhân; 4) Phát hiện, khai thác có kiểm chứng, có chọn lọc thông tin về những vấn đề mới của xã hội để phục vụ tác nghiệp báo chí.
Đồng thời, Quy tắc yêu cầu 8 việc người làm báo không được làm khi tham gia mạng xã hội:
1) Vi phạm các quy định về quản lý, cung cấp, sử dụng thông tin trên mạng; các quy định về bảo mật dữ liệu, tài liệu; quy định về bảo vệ bí mật thông tin riêng, thông tin cá nhân của công dân và các quy định khác của pháp luật;
2) Đăng tải, gỡ bài viết, hình ảnh, âm thanh trên mạng xã hội vì mục đích tống tiền hoặc các mục đích không trong sáng khác;
3) Đăng tải các tin, bài, hình ảnh, âm thanh trên mạng xã hội, đưa ra các bình luận, chia sẻ quan điểm cá nhân hoặc trích đăng lại các bài phát biểu, ý kiến trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; trái với nội dung, quan điểm của tác phẩm báo chí mà bản thân người làm báo đó đã viết và đăng tải, trái với quan điểm của cơ quan báo chí nơi mình công tác;
4) Bình luận, nhận xét, chia sẻ các thông tin có mục đích kích động, lôi kéo người khác phản ứng tiêu cực và các vấn đề chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng, đối ngoại… có yếu tố phức tạp nhạy cảm đang cần tạo sự đồng thuận, cách nhìn và thái độ tích cực mang tính xây dựng của xã hội.
5) Sao chép, chia sẻ, phát tán tin, bài, tác phẩm, âm thanh, hình ảnh vi phạm bản quyền.
6) Thông tin vụ việc chưa được kiểm chứng, gây hoang mang trong nhân dân, gây thiệt hại cho các hoạt động kinh tế - xã hội, gây khó khăn cho hoạt động của cơ quan nhà nước hoặc người thi hành công vụ; gây tổn hại về thể chất, danh dự, nhân phẩm của công dân; tuyên truyền, kích động bạo lực, cổ súy lối sống đồi trụy, hủ mục mê tín dị đoan, các hành vi tiêu cực, phân biệt đối xử về giới, vùng miền, dân tộc, phân biệt chủng tộc;
7) Miêu tả thô thiển, phản cảm những hành động dâm ô, tội ác, thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa của dân tộc và đạo đức xã hội;
8) Sử dụng logo, hình ảnh, thông tin dữ liệu của tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam, sử dụng danh nghĩa Hội Nhà báo Việt Nam khi tham gia các diễn đàn, trang mạng xã hội khi chưa được phép.
Tại buổi công bố Quy tắc tham gia mạng xã hội của người làm báo Việt Nam diễn ra chiều 25/12/2018 tại Hà Nội, đồng chí Hồ Quang Lợi Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết: Quy tắc này từ khi dự thảo đã được dư luận hết sức quan tâm. Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển, các thông tin trên mạng xã hội giúp công chúng có nhiều góc nhìn đa chiều. Tuy nhiên, tin tức và cách tương tác từ mạng xã hội cũng có những ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống báo chí và xã hội. Hiện tượng tin giả dẫn dắt dư luận, thậm chí dẫn dắt báo chí chính thống đã gây hệ lụy không nhỏ, làm suy giảm lòng tin đối với báo chí và đạo đức nghề nghiệp của người làm báo Việt Nam. Thời gian qua, một số người làm báo đã tham gia mạng xã hội, làm tốt chức năng dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội bằng những quan điểm đúng đắn, mang tính tích cực. Ngược lại, một số nhà báo đưa ra quan điểm cá nhân tiêu cực, gây ảnh hưởng không tốt ảnh hưởng tới dư luận xã hội theo chiều hướng tiêu cực.
Quy tắc Sử dụng mạng xã hội của người làm báo Việt Nam ra đời được kỳ vọng để hội viên có thêm cơ sở thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, cũng như xác định rõ hơn trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ của mình khi tham gia MXH, đồng thời, các cơ quan báo chí cũng có thêm công cụ để quản lý phóng viên của mình khi tham gia MXH.
Quy tắc có hiệu lực từ ngày 1-1-2019.
Thu Thanh