Sau 2 năm tiến hành khai quật khảo cổ tại chùa Dạm, Sở
VH,TT&DL Bắc Ninh vừa chính thức báo cáo kết quả tới UBND tỉnh này.
Với nhiều phát hiện quan trọng trong đợt khai quật khảo cổ, Sở khẳng
định có đủ tài liệu để mô phỏng và quyết định phục dựng chùa Dạm - đại
Quốc tự nhà Lý xưa.
Theo chia sẻ của ông Nguyễn Văn Phong - Giám đốc Sở VH,TT&DL Bắc
Ninh, chùa Dạm là di tích đặc biệt quan trọng của tỉnh Bắc Ninh nói
riêng và Việt Nam nói chung. Song ngôi chùa gần 1.000 năm tuổi với quy
mô đồ sộ, xếp tầng bao trầm tích văn hóa, tôn giáo của các triều đình
phong kiến đang ở hiện trạng không xứng tầm.
“Bởi trải qua bao thăng trầm của lịch sử, hiện tại, ngôi chùa cũ do
triều đình nhà Lý dựng và phong là đại quốc tự đã bị phá hủy. Ngôi chùa
do nhân dân địa phương lập nên nhỏ như một cái đền khiến di sản được xếp
hạng di tích lịch sử văn hóa quốc gia từ năm 1962 chỉ luôn ở dạng tiềm
năng với bao giá trị đang ngủ vùi dưới lòng đất”- ông Phong than thở.
Năm 2011, Sở
VH,TT&DL tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp với Viện Khảo cổ học VN tiến hành
nghiên cứu, khai quật tại chùa Dạm. Theo kết quả khai quật, chùa Dạm có
tất cả 4 cấp nền, mỗi cấp chênh nhau độ từ 3-5m. Và mỗi cấp nền lại
được kè bằng những khối đá lớn gồm 3 lớp đá. Hiện trạng những khối đá
lớn giờ vẫn khá nguyên vẹn.
Hơn thế, con đường đá đi lên các lớp nền cũng vẫn còn. Cụ thể, con đường
này được xây dựng rất công phu uốn lượn men theo triền đồi. Giới khoa
học xác định, đây chính là con đường hành hương lên chùa của người Việt
xưa. Việc hành hương trên triền đồi, dưới những tán cây tạo sự an nhiên
cho Phật tử.
Với những kết quả khảo cổ khá khả quan nói trên, ông Phong cho hay, các
nhà khoa học có thể bắt tay ngay vào quá trình lên phương án phục dựng.
Hiện tại, cả 4 cấp nền đều có nhiều dữ liệu để phục dựng. Tuy nhiên, vấn
đề nan giải nhất là phần mái của công trình bởi tất cả những dữ liệu
phần này đều đã không còn.
Dự kiến, năm 2020 tỉnh Bắc Ninh sẽ bắt tay phục dựng chùa Dạm, đại quốc tự nhà Lý.
Phạm Mỹ/HNM