Theo phóng viên TTXVN tại Malaysia, tại cuộc họp báo về kết quả Hội nghị SOM ASEAN tại Kuching, bang Sarawak, Malaysia, trả lời phóng viên về trường hợp nếu tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông gia tăng, ông Othman Hashimn cho biết vấn đề này đã được bàn thảo kỹ lưỡng tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 26 vừa qua tại Kuala Lumpur và Langkawi, vì vậy sẽ không thảo luận chi tiết tại AMM 48.

Ông Othman Hashimn cho biết, các đề xuất khác được đưa ra bàn thảo tại AMM 48 gồm nỗ lực xây dựng Đông Nam Á thành khu vực phi vũ khí hạt nhân và việc một số nước, trong đó có Na Uy và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đề nghị trở thành đối tác đối thoại của ASEAN.

Cụ thể, AMM 48 sẽ thảo luận Nghị định thư về Hiệp ước Khu vực phi vũ khí hạt nhân ASEAN có hiệu lực từ năm 1997, đồng thời tìm sự ủng hộ của các nước đối tác đối thoại của ASEAN và các quốc gia khác trong việc duy trì Hiệp ước, kiềm chế các nước sản xuất và sử dụng vũ khí hạt nhân.

Về việc Na Uy và Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên đề nghị trở thành đối tác đối thoại của ASEAN, ông cho rằng còn phụ thuộc vào một số tiêu chí, trong đó có quan hệ song phương giữa hai nước này với các nước thành viên ASEAN và cần thời gian để xem xét.

Theo chương trình, ngày 9/6, các quan chức cấp cao ASEAN và các đối tác đối thoại của ASEAN gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc (ASEAN+3) sẽ họp tại Kuching để bàn về việc chuẩn bị cho Hội nghị AMM và các hội nghị cấp cao khác trong thời gian tới.

Bộ trưởng Ngoại giao và Hơp tác của Timor Leste, ông Hernani Coelho ngày 8/6 bày tỏ quan ngại về những căng thẳng gần đây trên Biển Đông sau khi Trung Quốc mở rộng xây dựng các bãi, đá ở quần đảo Trường Sa.

Trả lời câu hỏi của phóng viên TTXVN đang có mặt tại Timor Leste về quan điểm của Chính phủ Timor Leste đối với những tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông giữa Trung Quốc và một số nước thuộc khu vực Đông Nam Á, Bộ trưởng Coelho cho rằng vấn đề Biển Đông rất phức tạp, đòi hỏi thiện chí của tất cả các bên.

Theo ông, việc giải quyết mọi tranh chấp lãnh thổ cần được thực hiện thông qua các biện pháp hòa bình, tôn trọng các nguyên tắc của luật pháp quốc tế. Ông cũng kêu gọi các bên liên quan sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC), bởi đây là cách tốt nhất để xử lý các tranh chấp chủ quyền trên biển.

Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Timor Leste nhấn mạnh COC có ý nghĩa rất quan trọng bởi nó sẽ đặt ra các nguyên tắc và chỉ dẫn để giải quyết các tranh chấp về biên giới, lãnh thổ, lãnh hải trên Biển Đông. Ông tuyên bố Timor Leste, với tư cách một nước đang xin gia nhập Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), rất ủng hộ việc ra đời COC vì văn bản này sẽ là công cụ mang tính ràng buộc pháp lý để các bên liên quan có thể sử dụng giải quyết những tranh chấp hiện nay.

Ông cũng khẳng định tầm quan trọng của việc thúc đẩy một môi trường hòa bình, thân thiện trên Biển Đông giữa ASEAN và Trung Quốc nhằm đảm bảo hòa bình, ổn định, tăng trưởng kinh tế và thịnh vượng trong khu vực.

Về triển vọng quan hệ song phương với Việt Nam, Bộ trưởng Hernani Coelho cho biết Chính phủ và người dân Timor Leste rất tôn trọng và quý mến đất nước Việt Nam. Mặc dù hai nước xa cách về địa lý, nhưng những năm gần đây, quan hệ giữa Việt Nam và Timor Leste đã có nhiều bước tiến nhanh chóng trong bối cảnh Timor Leste ngày càng nhập khẩu nhiều hàng hóa, đặc biệt là nông sản của Việt Nam.

Quan hệ giữa hai nước thời gian qua đã được tăng cường. Việt Nam quan tâm tới lĩnh vực hạ tầng cơ sở của Timor Leste, Tập đoàn viễn thông quân đội Viettel của Việt Nam đã đầu tư vào lĩnh vực viễn thông của Timor Leste với thương hiệu Telemor và đã trở thành một trong những nhà cung cấp dịch vụ viễn thông hàng đầu và có uy tín tại Timor Leste.

Ông Coelho tái khẳng định Timor Leste rất mong muốn và đã sẵn sàng gia nhập ASEAN. Timor Leste đang chờ đợi báo cáo đánh giá cuối cùng của Nhóm công tác xem xét tác động của việc Timor Leste gia nhập ASEAN, và hy vọng sớm được kết nạp làm thành viên chính thức của ASEAN./.

(TTXVN)